γράφει η Φανούλα Αργυρού*
Ο Βρετανός ΄Υπ.Αρμοστής κ. Stephen Lillie σε πρόσφατη συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό «Άλφα» στην Κύπρο, είπε μεταξύ άλλων:
«Η πολιτική ισότητα ήταν μέρος της φόρμουλας για πολύ καιρό, νομίζω από το 1991, και είναι πολύ καθαρό από πολλά πράγματα που έχει πει η τ/κ πλευρά ότι θέλουν να αντιμετωπίζονται ως πολιτικά ίσοι με την ε/κ κοινότητα. Ένας τρόπος για να γίνει, λένε αυτοί, είναι με το να έχουμε δύο χωριστά και ίσα κράτη. Όμως αυτό βεβαίως είναι απόλυτα εφικτό να επιτευχθεί μέσα σε μια ομοσπονδία.»
Δεν θα πάμε σήμερα πολύ πίσω. Απλά σε συνέχεια του άρθρου μου στην «Σημερινή» στις 8.11.2020 «Η μετάλλαξη της ΚΔ, διχοτόμηση, ΔΔΟ, δύο κράτη και πίσω ο Νιχάτ Ερίμ» , στο οποίο δημοσίευσα αντίγραφα επίσημων βρετανικών εγγράφων του Φόρειν ¨Οφις για το ξεκίνημα σχεδίου για ανασύσταση/μετάλλαξη της ΚΔ σε δύο συνιστώντα κράτη από το Φ.Ο το 1964.. Την πατρότητα των σχεδίων εκείνων έχει ο Sir Crispin Tickell, ο οποίος ζεί (θα επανέλθω σ΄αυτόν πιο κάτω). Σε συνέχεια της υπόσχεσης προς τους Τ/κ για ξεχωριστή αυτοδιάθεση του Υπ. Αποικιών στις 19.12.1956 από τη Βουλή των Κοινοτήτων. Τώρα θυμίζω στον κ. Stephen Lillie πολύ πιο πρόσφατα έγγραφα του δικού του υπουργείου. Τα οποία αποδέσμευσε το Εθνικό Αρχείο στο Λονδίνο το 2019 και τα οποία προβάλαμε στις 26.1.2020 και 2.2. 2020 στην «Σημερινή» ενόσω ο ίδιος είχε ήδη εγκατασταθεί στην Λευκωσία το 2018.
Lord Frost
D. G. H. Frost
Συγκεκριμένα δημοσιεύσαμε το σχέδιο που είχε ετοιμάσει ο τότε αξιωματούχος στη βρετανική Υπ. Αρμοστεία στη Λευκωσία ο κ. D. G. H. Frost, ο οποίος σήμερα τυγχάνει να βρίσκεται επικεφαλής των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Brexit. Στο πρώτο είχαμε τίτλο «Δύο ανεξάρτητα ομόσπονδα κράτη με μια κατ΄όνομα κεντρική κυβέρνηση» και στο δεύτερο « Ο αρχιδιαπραγματευτής του Brexit 2020 είναι ο ίδιος ο σχεδιαστής των «Ιδεών Γκάλι» 1990».
Sir Crispin Tickell
Στις 9 Αυγούστου 1990, λοιπόν, ο αξιωματούχος στη βρετανική Υπ. Αρμοστεία στη Λευκωσία D. G. H. Frost, (και αφού ο Sir Crispin Tickell πέρασε τη ΔΔΟ στο ψήφισμα 649/90) έστειλε στο Λονδίνο μια μακροσκελή έκθεση με εισηγήσεις/προτάσεις για λύση του Κυπριακού. Έβρισκε ότι η μόνη αποτελεσματική λύση που ανταποκρινόταν στα βρετανικά κριτήρια ήταν μια εικονική νομιμοποίηση του στάτους κβο που μπορούσε να πάρει τη μορφή δύο σχεδόν ανεξαρτήτων ομόσπονδων κρατών με μία τίποτα περισσότερο από κατ’ όνομα κεντρική κυβέρνηση (παρά μια πραγματική αναγνώριση της «ΤΔΒΚ»).
«Αυτή η πολιτική συνοψίζεται στο να τεθούν περισσότερες πιέσεις πάνω στους Ελληνοκύπριους να δεχθούν μια λύση που θεωρούν απαράδεκτη. Αυτό θα ενοχλήσει βραχυπρόθεσμα τις σχέσεις μας μαζί τους, γι’ αυτό θα χρειαστούμε διεθνή κάλυψη για να το καταφέρουμε. Αυτό θα γίνει είτε με ανανέωση της πρωτοβουλίας του ΓΓ του ΟΗΕ είτε με το να τον ενθαρρύνουμε να απομακρυνθεί για μια πρωτοβουλία από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τις ΗΠΑ. Ίσως να χρειαζόμαστε να ρισκάρουμε βραχυπρόθεσμα πολιτικό κόστος για χάρη μακροπρόθεσμης σταθερότητας…», έγραψε ο κ. Frost.
Το σχέδιο παρουσιάστηκε δύο χρόνια αργότερα μέσω του τότε ΓΓ του ΟΗΕ, Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι. Αμφότεροι τότε Γλ. Κληρίδης και Γ. Μάτσης (ΔΗΣΥ) είχαν δηλώσει ότι ήταν αγγλικής προελεύσεως.
Η προετοιμασία των συνομόσπονδων «Ιδεών Γκάλι» το 1992 (και μετέπειτα του «Σχεδίου Ανάν») είναι σταθμός στην ιστορία του Κυπριακού, εφόσον οι συνάδελφοι του κ. Stephen Lillie τελικά κατάφεραν, με τον «ευέλικτο» Γιώργο Βασιλείου, τον οποίο βοήθησαν να εκλεγεί για να ξεφορτωθούν τον «ανένδοτο», γι’ αυτούς, μ. Σπ. Κυπριανού, να περάσουν τη ρατσιστική βρετανο-τουρκική Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία στο ψήφισμα 649/90. Και στη συνέχεια με το 750/92 παρ. 2) την πολιτική ισότητα που εμπεριείχε η Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ 3/4/1992 έγγραφο S/23780.
Έτσι έβαλαν μπροστά τη συνομοσπονδιακή λύση που επιδίωκαν από το 1974 τουλάχιστον… Όταν ο τότε Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας James Callaghan συνηγόρησε με την Τουρκία στην διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αντικατάστασή της με μια ρατσιστική δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία. Στη βάση της οποίας (όπως και των σχεδίων Sir Crispin Tickell το 1964) συνέχισε το έργο το 1990 ο συνάδελφος του, ο σημερινός διαπραγματευτής για το Brexit, για να ακολουθήσουν οι «Ιδέες Γκάλι»!
Σήμερα ο κ. Lillie κάνει ακριβώς ότι είχε εισηγηθεί ο David Frost. Μια πολιτική που συνεχίζεται διαχρονικά να είμαστε πιο συγκεκριμένοι. Πιέσεις πάνω στους Ελληνοκύπριους να δεχθούμε μια λύση που είναι απαράδεκτη.
Γιατί αλλιώς δεν θα μπορέσει να αναγνωριστεί το κατοχικό έκτρωμα που βοήθησαν το 1974 να επιβληθεί, ήταν προ-αποφασισμένο στο Φόρειν ΄Οφις ότι δεν θα το αναγνώριζαν για τα δικά τους συμφέροντα (βάσεις κτλ). Και ότι αυτό θα αναγνωριστεί με τη… λύση! Δηλαδή με την δική μας αποδοχή και υπογραφή!
Επομένως ναι, η πολιτική ισότητα (που επιδίωκαν οι Τούρκοι από το 1956) υπάρχει από το 1990-1992 με την ΄Εκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι («Ιδέες Γκάλι») ελέω Γ. Βασιλείου και Φόρειν Όφις…
Το ψήφισμα 649/90 γράφτηκε και εκδόθηκε «δια χειρός» Sir Crispin Tickell ο οποίος υπηρετούσε τότε ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος του ΗΒ στον ΟΗΕ.
Sir David Hannay
Το δε ψήφισμα 750/92 «δια χειρός» του αντικαταστάτη του, Sir David Hannay.
Σχετικό άρθρο γράφουσας «Ο Sir Crispin Tickell, « Το Μέλλον της Κύπρου», το Διζωνικό 649/90 και ο Sir David Hannay» 8.9.2019 “Σημερινή»
Γνωστότατο βέβαια, ότι τα περί Κύπρου ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, γράφονται από τους Βρετανούς ως οι «penholders».
Εξοχότατε, διαβάστε γιατί απορρίψαμε το σχέδιο (σας) «Ανάν»:
1) «Realities behind the failure over Cyprus» , άρθρο του Καθηγητή Πολιτικών Επιστημών (Professor) στο Πανεπιστήμιο Hebrew της Ιερουσαλήμ Shlomo Avineri . Δημοσιεύθηκε στους “Financial Times” στο Λονδίνο στις 28 Απριλίου 2004. Ένα απόσπασμα:
“It appeared that the UN and the European Union were bent on legitimising at least some of the consequences of the Turkish invasion of 1974, because the EU wanted to take the Cyprus issue off the table in order to facilitate negotiations on Turkey’s accession to the EU… Greek Cypriots would not have freedom of movement in their own country. In a way, the Greek Cypriots would have been ghettoised”
Σε ελεύθερη μετάφραση «Φαίνεται τα ΗΕ και η ΕΕ ήσαν αποφασισμένοι να νομιμοποιήσουν τουλάχιστον κάποιες από τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής το 1974, επειδή η ΕΕ ήθελε να ξεμπερδέψει από το κυπριακό για να διευκολύνει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας/ΕΕ.. Οι Ελληνοκύπριοι δεν θα είχαν ελευθερία διακίνησης στη χώρα τους. Ουσιαστικά, οι Ελληνοκύπριοι θα ήσαν σε γκέτο»
2) Γραπτή κατάθεση μαρτυρίας της Συνταγματολόγου Δρ. Claire Palley στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων ( Foreign Affairs Select Committee) του Βρετανικού Κοινοβουλίου 13 Σεπτεμβρίου 2004 στην παράγραφο 49 της οποίας τόνισε (σχετικά με το απορριφθέν «Σχέδιο Ανάν» :
«49 It is the writer’s view that a great deal of Foreign Office legal ingenuity has gone into evading (not merely avoiding) the provisions of international human rights law, State responsibility, humanitarian law, EU law, international law on the use of force, law on the sovereignty of States over their airspace and maritime national resources and the Law of the Sea Convention (in which last respect see the Appendix on according Turkey vetoes in respect of these issues as regards Cyprus). Perhaps I am unfair in attributing all this to Foreign Office legal thinkers and some of these ideas may have come from UN staff who are UK citizens, such as Mr Zacklin and Sir Kieran Prendergast, to whom Mr de Soto reported. Greek Cypriots certainly perceived the moving force, in conjunction with Mr de Soto, as British, whether at the top or even at intermediate levels in the Secretariat.»
Σε ελεύθερη μετάφραση – «Κατά τη άποψη της γράφουσας χρησιμοποιήθηκε μεγάλη δόση νομικής ευφυΐας από το Φόρειν ΄Οφις για την υπεκφυγή (όχι μόνο αποφυγή) των προνοιών του Διεθνούς Δικαίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Κρατικής Ευθύνης, Ανθρωπιστικού Δικαίου, Ευρωπαϊκού Δικαίου, Διεθνούς Δικαίου για τη Χρήση Βίας, Δικαίου για την Κυριαρχία Κρατών επί του Εναέριου Χώρου και Θαλάσσιους Εθνικούς Πόρους και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (Βλέπετε Παράρτημα που παραχωρεί στη Τουρκία βέτο σε σχέση με αυτά τα θέματα όσον αφορά την Κύπρο). Ίσως να είμαι άδικη χρεώνοντας όλα αυτά στους νομικούς εγκεφάλους του Φόρειν Όφις και ίσως ορισμένες από αυτές τις ιδέες να προήλθαν από προσωπικό του ΟΗΕ που είναι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως τον κ Zacklin και τον Sir Kieran Prendergast στους οποίους έδιδε αναφορά ο κ. de Soto. Οι Ελληνοκύπριοι σίγουρα εξέλαβαν την κινητήριο δύναμη, σε σύζευξη με τον κ. de Soto, ως βρετανική, είτε στη Διεύθυνση είτε ακόμα στα ενδιάμεσα επίπεδα της Γραμματείας (των Ηνωμένων Εθνών) »
Σημ. Sir Kieran Prendergast: Βρετανός διπλωμάτης, το 2004 δεύτερος στη τάξη στον ΟΗΕ βαθιά αναμεμειγμένος με το Κυπριακό, επισκέφθηκε και την Κύπρο υπέρ του «Σχεδίου Ανάν».
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 22/11/2020