Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό της ΕΕ (2021-2027) που έγινε σε τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών δεν οδήγησε σε πρόοδο. Ουγγαρία και Πολωνία εξακολουθούν να «μπλοκάρουν» τη λήψη απόφασης για πολιτικούς λόγους.
Η συζήτηση δεν ήταν μακρά γιατί σε μια συνεδρίαση που έγινε μέσω τηλεδιάσκεψης, όπου δεν υπάρχει η αμεσότητα της φυσικής παρουσίας, είναι δύσκολο να γίνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση. Τον λόγο πήραν μόνο ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η Καγκελάριος Μέρκελ (γερμανική Προεδρία της ΕΕ) και οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν και της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι.
Σε δηλώσεις που έκανε μετά τη σύνοδο ο κ. Μισέλ ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβε τον περασμένο Ιούλιο μια απόφαση σε σχέση με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) και τον μηχανισμό για την ανάκαμψη, ενώ στη συνέχεια το Νοέμβριο η συμφωνία ολοκληρώθηκε και με την Ευρωβουλή. Ωστόσο, όπως είπε, ενώ η συνολική συμφωνία γίνεται δεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών, κάποιες άλλες τις οποίες δεν κατονόμασε, αλλά ήταν σαφές ότι εννοούσε την Ουγγαρία και την Πολωνία, έχουν επιφυλάξεις.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η έναρξη υλοποίησης της συμφωνίας το συντομότερο είναι εντελώς απαραίτητη, προκειμένου η ΕΕ να στηρίξει χρηματοδοτικά τα κράτη-μέλη, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις ώστε να ξεπεράσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας. Συνεχίζουμε τις προσπάθειες προκειμένου να καταλήξουμε σε συμφωνία τις επόμενες μέρες, τόνισε.
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η παρέμβαση της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με την οποία πρέπει να ολοκληρωθεί οπωσδήποτε η συμφωνία γιατί με τα κοινοτικά κονδύλια θα χρηματοδοτηθεί το μέλλον της ΕΕ. Η κατάσταση είναι σοβαρή, αναζητούμε λύση και στο παρελθόν σε ανάλογες περιπτώσεις βρήκαμε και προχωρήσαμε μπροστά, κατέληξε.
Xωρίς ομοφωνία δεν μπορεί να ληφθεί απόφαση, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε εκκρεμότητα το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027 ύψους 1,1 τρισ. ευρώ και το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ. Η Ουγγαρία και η Πολωνία «μπλοκάρουν» τον νέο προϋπολογισμό και κατ’ επέκταση το Ταμείο Ανάκαμψης ζητώντας την κατάργηση της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία συνδέει τη χορήγηση κοινοτικών χρηματοδοτήσεων με την τήρηση από την πλευρά των κρατών-μελών των κανόνων του κράτους δικαίου. Οι δύο χώρες βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο της Κομισιόν για παραβίαση του κράτους δικαίου κυρίως στον τομέα της δικαιοσύνης και φοβούνται ότι στο μέλλον θα μπορούσαν να αποκλειστούν από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Στην παρέμβασή τους, οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν και της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι επανέλαβαν ότι ο μηχανισμός κυρώσεων που προτείνεται στη συμφωνία στηρίζεται σε αόριστες νομικές έννοιες, ενώ πρόσθεσαν ότι η διασύνδεση των χρηματοδοτήσεων με το κράτος δικαίου δεν είναι συμβατή με την συνθήκη της ΕΕ.
Εάν δεν βρεθεί κάποια φόρμουλα τις επόμενες μέρες σε διπλωματικό και υπουργικό επίπεδο, χωρίς να τροποποιείται η ουσία της συμφωνίας για το κράτος δικαίου, τότε θα αναζητηθεί λύση στην επόμενη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα γίνει με φυσική παρουσία των ηγετών στις 10 και 11 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες. DW