Η Βουλή σηματοδοτεί τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
«δημκρατία»
Εμείς οι «παλαιοί» το πιστεύουμε. Και γι’ αυτό παρακολουθούμε με «θρησκευτική ευλάβεια» τι διαλαμβάνεται στις συνεδριάσεις της. Ειδικώς στις προ ημερησίας διατάξεως συζητήσεις σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων. Η συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης για την πανδημία που έγινε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και όχι της αντιπολίτευσης ήταν μια τέτοια συνεδρίαση. Τροχιοδεικτική. Ηταν η πρώτη μετά τις εκλογές του 2019 που μας έδειξε ότι το εκκρεμές κινείται.
Πως το κέντρο βάρους του πολιτικού συστήματος σημειώνει ελαφρά μετατόπιση. Πως η κυβέρνηση θα οδηγηθεί αναγκαστικώς σε αλλαγή στρατηγικής. Πριν από αυτή τη συνεδρίαση η παράταξη των δυνάμεων στις προηγούμενες κοινοβουλευτικές αναμετρήσεις ήταν η εξής: Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός είχαν το «πάνω χέρι», η αντιπολίτευση ήταν διασπασμένη, ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση -ειδικώς- «βολόδερνε». Ο αρχηγός της, σκιά του εαυτού του, ήταν σε μόνιμο μετεκλογικό πένθος.
Η περίοδος πολιτικής χάριτος προς τη Ν.Δ. διαρκούσε. Από την ημέρα που ανακοινώθηκε όμως το δεύτερο lockdown (απαγορευτικό) η πολιτική και κοινωνική ατμόσφαιρα άλλαξε. Ο πρωθυπουργός το αντελήφθη αμέσως, γι’ αυτό φρόντισε την ίδια μέρα της συνέντευξης με τον κ. Τσιόδρα να απαντήσει σε ερώτηση της ΕΡΤ περί «επικείμενων πολιτικών εξελίξεων». Πιθανών εκλογών μέσα στο 2021 δηλαδή. Γεγονός που άγχωσε τον Τσίπρα, ο οποίος άρχισε να ζητά πολιτικά συμβούλια αρχηγών και οικουμενικούς υπουργούς Υγείας. Ο πρωθυπουργός, γνωρίζοντας με τη σειρά του τα ευρήματα από τις πρώτες δημοσκοπήσεις (η αποδοχή της πολιτικής του για την πανδημία βαίνει μειούμενη ραγδαίως), έσπευσε να ορίσει εκείνος προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για να βάλει την ατζέντα εκείνος πριν από την αντιπολίτευση και να περιορίσει τη φθορά.
Μολονότι τολμηρός (έδειξε τους νέους ως αιτία της υπερμετάδοσης), μολονότι γενναία αυτοκριτικός όσο κανείς στη θέση του στο παρελθόν (εφησυχάσαμε), βρέθηκε εν τέλει μπροστά σε ένα εντελώς νέο κοινοβουλευτικό περιβάλλον. Η αντιπολίτευση ενωμένη με κοινή ατζέντα εναντίον του. Πλην Βελόπουλου. Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο του 2018 έγινε αντι-ΝΔ μέτωπο το 2020. Η θεματολογία ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝ.ΑΛ., ΚΚΕ, ΜέΡΑ25 κοινή, ίσως η Γεννηματά μόνον να ήταν έναν τόνο πιο κάτω. Ντυμένη στα κόκκινα όμως. Επιτάξεις, ΜΕΘ, τηλεκπαίδευση, συγκοινωνίες, ΕΣΥ, τουρισμός, πορείες, Πολυτεχνείο, όλα τα θέματα ήταν κοινά.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συνέβησαν μάλιστα τα εξής που έχουν μεγάλη σημασία εν όψει απλής αναλογικής:
Πρώτον, ο Τσίπρας αποκατέστησε τις σχέσεις του με τον Βαρουφάκη, ο οποίος πριν από δύο χρόνια γύρισε έως και ταινία για να τον εκδικηθεί. Και όμως! Ο Αλέξης έκανε ειδική αναφορά σε ένα παράδειγμα από την ομιλία Βαρουφάκη για τις ευάλωτες οικογένειες που δεν μπορούν να αγοράσουν υπολογιστή για τα παιδιά τους. Και ο Βαρουφάκης σε ανταπόδοση είπε προς τον Μητσοτάκη «να δω αν θα έπαιρνες 32 τοις εκατό όπως ο Τσίπρας αν εφάρμοζες Μνημόνια!».
Δεύτερον, ο Τσίπρας άρχισε να φέρεται από του βήματος με το χέρι στην τσέπη ως ο πάτρων της αντιπολιτεύσεως, κάνοντας αναφορές σε Γεννηματά, Κουτσούμπα, Βαρουφάκη, χωρίς αυτοί μάλιστα να διαμαρτύρονται ιδιαιτέρως. Οπως παλαιά!
Τρίτον, άρχισε να κλείνει εσωκομματικά μέτωπα με κολακευτικές αναφορές σε αμφισβητίες του (Νίκος Φίλης). Ο Βαρουφάκης, τέλος, ήταν πρώτη φορά ιδιαιτέρως επιθετικός προς την κυβέρνηση: την αποκάλεσε «Ακροδεξιά», με «ηλίθια πολιτική» που δεν πρόβλεψε τη «διψήφια ύφεση», γεγονός που εξόργισε δικαιολογημένα τον πρωθυπουργό.
Απέναντι σε αυτή τη νέα κατάσταση (τον Τσίπρα ηγούμενο των αριστερών κομμάτων με συναινετική χλαμύδα) ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσέφυγε αρχικώς στα παλαιά εργαλεία: κατηγόρησε τον Τσίπρα για «πολακισμό» και τον Βαρουφάκη για τα capital controls του 2015. Επιχειρήματα πολυχρησιμοποιημένα, που αρέσουν στον σκληρό πυρήνα του κόμματος αλλά δεν έχουν την ίδια πέραση με το 2018 στη μεγάλη κοινωνία. Εχοντας όμως εξαιρετικά ανακλαστικά ο πρωθυπουργός «έσωσε» την παρτίδα στην τριτολογία του. Μολονότι στην πρωτολογία διακήρυξε «δεν συγκυβερνούμε», στην τριτολογία απεδέχθη πρόταση των Τσίπρα – Βελόπουλου για επίδομα πανδημίας τα Χριστούγεννα στους αδύναμους και για πάγωμα πλειστηριασμών. Κατέληξε εντυπωσιακά συναινετικός. Εξορκίζοντας όμως τα σενάρια για κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Με βάση τη νέα κατάσταση κρίσιμο για τον πρωθυπουργό στην προσπάθειά του να «σπάσει» το μέτωπο της αντιπολίτευσης θα είναι το Συνέδριο του ΚΙΝ.ΑΛ. Θα πάει ο Σημίτης «πιάτο» στον Μητσοτάκη και στην πλειοψηφία του το κόμμα του είτε με νέα ηγεσία είτε με αυτοτελείς μετεγγραφές ή το ΚΙΝ.ΑΛ. θα ντυθεί προοπτικά στα κόκκινα όπως η Γεννηματά προχθές; Από την έκβαση του εγχειρήματος αυτού θα δούμε αν θα γίνουν εκλογές μέσα στο 2021 ή θα οδηγηθούμε στα οριζόμενα από την ιδρυτική διακήρυξη της Ν.Δ. «ευρύτερα σχήματα εθνικής ενότητας». Θα το παρακολουθούμε. Η πανδημία πάντως έχει πολιτικά χαρακτηριστικά μνημονιακής περιόδου.