Ακόμη πιο δύσκολο χειμώνα και δυσοίωνες προβλέψεις για την άνοιξη αναμένει ο κόσμος της εργασίας, καθώς η εμμονική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση δεν έχει σταθεί ικανή να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Με απαρχή το καθολικό lockdown που επιβλήθηκε στη χώρα τον περασμένο Μάρτιο, η ανεργία πήρε έπειτα από χρόνια και πάλι την ανιούσα και τα μέτρα που έχουν υλοποιηθεί, αντί να ενισχύσουν το διαθέσιμο εισόδημα και άρα την κατανάλωση, στοχεύουν σχεδόν αποκλειστικά στη μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις, αγνοώντας το γεγονός ότι ακόμη και εκπρόσωποι εγχώριων εργοδοτικών οργανώσεων, έως και το ΔΝΤ (!), φωνάζουν για το ακριβώς αντίθετο!
Τα δεδομένα
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι μετά το ισχυρό σοκ της περασμένης άνοιξης, η αγορά εργασίας έχει περάσει σε φάση αναιμικής ανάκαμψης, χωρίς ωστόσο να έχουν ακόμη ενσωματωθεί τα ολοένα και αυξανόμενα περιοριστικά μέτρα στην Αττική που ως γνωστόν περιλαμβάνει το περίπου 40% του πληθυσμού της χώρας. Και μπορεί μεν να επιλέχθηκε για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα η τηλεργασία έναντι του lockdown, ωστόσο τα πολύ αυστηρά μέτρα στη διασκέδαση (εστίαση, πολιτισμός, καταλύματα κ.ά.) έχουν ελαχιστοποιήσει τον τζίρο για ένα αξιοσημείωτο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας.
Πλασματικοί αριθμοί
Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., τον Ιούλιο η ανεργία ανήλθε σε 16,8%, ήτοι 773.641 άτομα. Βεβαίως, τα στοιχεία αυτά είναι παραπλανητικά καθώς, με βάση τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) για την έρευνα εργατικού δυναμικού στα κράτη-μέλη, λόγω της πανδημίας Covid-19, τα άτομα που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εξακολουθούν να θεωρούνται απασχολούμενοι, εφόσον η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από τρεις μήνες ή αν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους!
Το πόσο αναξιόπιστα είναι τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. επιβεβαιώνεται από το τεράστιο χάσμα που παρατηρείται σε σχέση με τους ανέργους που ανακοινώνει ο ΟΑΕΔ. Χαρακτηριστικά, τον Αύγουστο οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του οργανισμού ήταν 1.090.133 άτομα, δηλαδή 300.000 περισσότεροι άνεργοι από αυτούς που «βλέπει» η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ενώ το πλέον ανησυχητικό είναι ότι περισσότεροι από τους μισούς, το 51,75%, είναι μακροχρόνια άνεργοι, δηλαδή για διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών. Πώς επιλέγει το κράτος να τους ενισχύσει; Επιεικώς αδιάφορα, καθώς επίδομα λαμβάνουν μόνο 143.005 άτομα.
Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εργασίας θεωρεί σκόπιμο να πανηγυρίζει για τις πενιχρές επιδόσεις που καταγράφει το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Μπορεί μεν το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων του Σεπτεμβρίου να ήταν θετικό κατά 38.529 θέσεις εργασίας, όμως το πρώτο εννεάμηνο του έτους, δηλαδή το διάστημα Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2020, οι νέες θέσεις εργασίας ήταν 154.176 έναντι 287.537 το 2019, δηλαδή 133.361 λιγότερες.
Χωρίς καμία επίσημη ή ανεπίσημη επεξήγηση, ο ΕΦΚΑ αποσιωπά τα στοιχεία για την απασχόληση, καθώς η τελευταία μηνιαία έκθεση αφορά τα στοιχεία του Ιανουαρίου του 2020, δηλαδή πριν από την έναρξη των περιοριστικών μέτρων και το lockdown.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι οι εκθέσεις αυτές θεωρούνται οι πλέον κρίσιμες, καθώς περιλαμβάνουν δεδομένα, όπως τον αριθμό των εργαζομένων για τους οποίους υποβάλλονται Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις, το είδος της απασχόλησης (πλήρης – μερική) και κυρίως, το ύψος των αποδοχών τους. Επομένως, εάν είχαν δημοσιευθεί οι εκθέσεις απασχόλησης του ΕΦΚΑ θα ήταν απολύτως αποτυπωμένες και οι έντονες πιέσεις για μειώσεις μισθών που δέχονται οι εργαζόμενοι που δεν επηρεάζονται άμεσα αλλά έμμεσα από την πανδημία.
Οι εκτιμήσεις
Με αυτά τα δεδομένα, οι προοπτικές προδιαγράφονται ζοφερές, κάτι που παραδέχονται οι διεθνείς οργανισμοί. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ανεργία αναμένεται να εκτοξευθεί στο 19,9% για το 2020 συνολικά, ενώ θα μειωθεί το 2021 στο 16,8%. Ταυτόσημη εκτίμηση, στο 19,9%, κάνει για το 2020 και το ΔΝΤ, που όμως σημειώνει ότι το 2021 η μείωση θα είναι σημαντικά μικρότερη, στο 18,3%.
Σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση, το υπουργείο Οικονομικών επιμένει να στρουθοκαμηλίζει, καθώς προβλέπει στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού ότι η ανεργία θα ανέλθει στο 18,6% φέτος, για να υποχωρήσει το 2021 στο 16,5%.
Οι 15 παρεμβάσεις Βρούτση που πήγαν στον βρόντο
Αναστολή των συμβάσεων εργασίας και αποζημίωση ειδικού σκοπού
Ειδική ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας.
Αδεια ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους γονείς.
Τηλεργασία.
Παράταση της τακτικής επιδότησης ανεργίας.
Διεύρυνση της αποζημίωσης ειδικού σκοπού στους κλάδους που επλήγησαν από την πανδημία.
Θέσπιση μηχανισμού υποστήριξης των επιχειρήσεων και των εισοδημάτων των εργαζομένων (συμπεριλαμβανομένης της κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών) «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ».
Νέο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας για 36.500 ανέργους.
Οικονομική στήριξη των καλλιτεχνών, δημιουργών και επαγγελματιών της τέχνης και του πολιτισμού και των ξεναγών μέσω αποζημίωσης ειδικού σκοπού.
Χορήγηση των επιδομάτων ανεργίας στους εποχιακά εργαζομένους σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα με τη μείωση του απαιτούμενου αριθμού ημερών ασφάλισης από 100 σε 50.
Μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 0,90 ποσοστιαίες μονάδες.
Κάλυψη από το κράτος του δώρου Πάσχα, του επιδόματος καλοκαιρινής αδείας και του δώρου Χριστουγέννων για τους εργαζομένους σε αναστολή σύμβασης.
Στοχευμένα επιδοτούμενα προγράμματα χιλιάδων θέσεων του ΟΑΕΔ.
Πρόγραμμα 100.000 επιδοτούμενων θέσεων εργασίας.
Επιπλέον μείωση από το 2021 των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.