«Τίποτα δεν έχει βελτιωθεί!» Άστραψε και βρόντηξε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας προσερχόμενος χθες στη συνοικία Κίρχμπεργκ του Λουξεμβούργου για τη Σύνοδο των 27 υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Από τον Μιχάλη Ψύλο
«δημοκρατία»
«Τίποτα δεν έχει αλλάξει… στη Λευκορωσία» είπε ο Μάας στους δημοσιογράφους, που περίμεναν να ακούσουν κάτι για την Τουρκία, καθώς λίγες ώρες πριν η Αγκυρα είχε στείλει αιφνιδιαστικά και προκλητικά πάλι το σεισμογραφικό «Oruc Reis» πολύ κοντά στις ακτές του Καστελόριζου για νέες έρευνες και γεωτρητικές διαδικασίες. Για το Βερολίνο θέμα κυρώσεων τίθεται μόνο για τον Λουκασένκο, τη Λευκορωσία και ενδεχομένως τη Ρωσία για την υπόθεση Ναβάλνι.
Αυτά τα θέματα ήταν στην επίσημη ημερήσια διάταξη της Συνόδου των 27 υπουργών Εξωτερικών. Και αν υποθέσουμε ότι δεν πρόλαβαν να βάλουν στην ατζέντα τη νέα αποστολή του «Oruc Reis» στη Μεσόγειο, γιατί δεν υπήρχε η προκλητική ενέργεια Ερντογάν να ανοίξει την περασμένη Πέμπτη, έπειτα από 46 χρόνια, την παραλία της περίκλειστης Αμμοχώστου, προκαλώντας την καταδίκη και από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ; Φυσικά, στη συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο τέθηκαν οι νέες προκλητικές κινήσεις του Ερντογάν, αλλά και πάλι οι διακηρύξεις περιορίστηκαν στα λόγια, παραπέμποντας το θέμα στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της 15ης-16ης Οκτωβρίου, όταν, όπως είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην τηλεφωνική του συνομιλία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα θέσει «τη νέα αυτή μονομερή ενέργεια».
Θα θυμάστε βέβαια ότι η προηγούμενη Σύνοδος Κορυφής την 1η και στις 2 Οκτωβρίου περιορίστηκε με το ζόρι στη διατύπωση κάποιων απειλών για κυρώσεις, καθώς το «Oruc Reis» είχε επιστρέψει στο λιμάνι της Αττάλειας.
Για να δοθεί μια ευκαιρία στον ελληνοτουρκικό διάλογο, όπως έλεγαν οι «27» στην κοινή τους απόφαση! Και τώρα που το τουρκικό σεισμογραφικό πρόκειται να κάνει έρευνες σε απόσταση 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελόριζο; Μήπως χρειάζεται να γίνει κάτι πολύ δραστικό και άμεσα; Ή αρκεί η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει ο Χάικο Μάας σήμερα σε Αθήνα και Λευκωσία ενώ για άγνωστο λόγο αποφάσισε να μη μεταβεί στην Αγκυρα την Τετάρτη, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί;
Μήπως διεμήνυσε ο Ερντογάν στη Μέρκελ ότι το «Oruc Reis» δεν επιστρέφει, οπότε ο Γερμανός ΥΠΕΞ θα εμφανιζόταν ανίσχυρος μπροστά στη βούληση του «σουλτάνου»; Τι έρχεται να κάνει μόνο σε Αθήνα και Λευκωσία ο κ. Μάας λοιπόν; Να μας παράσχει την αλληλεγγύη του αλλά στην πράξη να πιέσει πάλι για διάλογο υπό την αιγίδα του Βερολίνου;
Χωρίς προϋποθέσεις όπως θέλει η Αγκυρα για να τα βάλει όλα στο τραπέζι και όχι μόνο την υφαλοκρηπίδα – ΑΟΖ, όπως επιδιώκει η Αθήνα. Ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Μέρκελ περιορίστηκε πάντως να χαρακτηρίσει «λυπηρό και όχι συνετό βήμα» την νέα αποστολή του «Oruc Reis», μιλώντας πάλι όμως για έρευνες «σε διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή της ανατολικής Μεσογείου».
Μάλιστα! Εξίμισι μίλια από το Καστελόριζο «διαφιλονικούμενη περιοχή»! Μήπως πρέπει να λάβει μια πολύ αυστηρή απάντηση αύριο ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών; Μήπως τα χαρτιά είναι πολύ σημαδεμένα από γερμανικής πλευράς και πρέπει να αναβληθούν μέχρι νεωτέρας οι διερευνητικές; Τουλάχιστον μέχρι τις 3 Νοεμβρίου και τις αμερικανικές εκλογές, ώστε να έχει ξεκαθαρίσει και το τοπίο για τον ένοικο του Λευκού Οίκου;
«Η Γερμανία πιέζει για λύση μέσω διαπραγματεύσεων στη διαμάχη για τα αποθέματα φυσικού αερίου, αλλά οι πιθανότητες έχουν μειωθεί, καθώς μία ημέρα πριν από την αποστολή διαμεσολάβησης από τον ομοσπονδιακό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας στην ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία έστειλε ένα ερευνητικό σκάφος σε μια νέα αποστολή διερεύνησης κοντά στο ελληνικό νησί Καστελόριζο» γράφει η γερμανική «Tagesspiegel». Ομολογεί μάλιστα ότι η απόσυρση του «Oruc Reis» στην Αττάλεια πριν από την προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. ήταν ένας ελιγμός του Ερντογάν για να αποφύγει τις κυρώσεις.
Όταν γράφαμε τότε ότι απόσυρση του «Oruc Reis» δεν σήμαινε και κάτι σοβαρό, κάποιοι έλεγαν ότι προτρέχουμε, αρνούμενοι την οδό του διαλόγου! Και ποιος δεν θέλει λύση μέσω διαλόγου; Οταν όμως απέναντι στο τραπέζι έχεις τον Τούρκο πρόεδρο που μόνη πολιτική του είναι η επιθετική ανάκτηση χώρου στη θάλασσα μέσα από το επικίνδυνο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν τείνουμε χέρι συμφιλίωσης! Γιατί η Αγκυρα δεν κρύβει τις επεκτατικές προθέσεις της. Ούτε παραπλανά!
Όπως έγραψε στο twitter ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ, «θα συνεχίσουμε να αναζητούμε, να ασκούμε και να προστατεύουμε τα δικαιώματά μας» στην ανατολική Μεσόγειο. «Εάν υπάρχει κάτι, σίγουρα θα το βρούμε!» Ο Ερντογάν ακολουθεί κατά γράμμα τις αρχές του πολέμου που διατύπωσε πριν από 2.500 χρόνια ο Κινέζος φιλόσοφος Σουν Τσου στο βιβλίο του «Η τέχνη του πολέμου»: «Η μεγαλύτερη τέχνη στον πόλεμο είναι να υποτάξεις τον εχθρό χωρίς μάχη. Η υπέρτατη αριστεία συνίσταται στο να συντρίψεις την αντίσταση του εχθρού χωρίς μάχη. Οι νικηφόροι πολεμιστές κερδίζουν πρώτα και μετά πηγαίνουν στον πόλεμο, ενώ οι ηττημένοι πολεμιστές πηγαίνουν πρώτα στον πόλεμο και μετά επιδιώκουν να κερδίσουν! «Ο Ερντογάν», γράφει η γαλλική «Le Figaro», «παρεμβαίνει στα κενά που αφήνουν οι Ρώσοι ή οι δυτικοί σύμμαχοί του, χωρίς να διστάζει να τους αιφνιδιάζει ή να δρα εναντίον των συμφερόντων του ΝΑΤΟ, στο οποίο ανήκει η χώρα του. Ο Τούρκος πρόεδρος είναι οπλισμένος με μια βεβαιότητα: Στα μάτια της Ατλαντικής Συμμαχίας η Τουρκία είναι πολύ ισχυρή σύμμαχος για να τιμωρηθεί».
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Ερντογάν κατάφερε μέσω της εξωτερικής του πολιτικής να αυξήσει τη δημοτικότητά του, τη στιγμή που η λίρα καταρρέει και η ακρίβεια εξανεμίζει τα πενιχρά εισοδήματα της πλειονότητας των Τούρκων πολιτών. Ενώ το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ έχει δει την επιρροή του να υποχωρεί κάτω του 30% στις δημοσκοπήσεις, ο Ερντογάν ξεπερνά κατά πολύ το 50%… Οπως γράφει η γαλλική «Le Figaro», «ο Τούρκος πρόεδρος κολακεύει τον εθνικισμό του λαού του και υπόσχεται να αποκαταστήσει την περηφάνεια του, αναδεύοντας τα παλιά όνειρα της αυτοκρατορίας»!
Ο Τούρκος πρόεδρος διαπραγματεύεται με πάθος άλλωστε και τα «χαρτιά» που του διασφαλίζουν την αποδοχή και την επιδοκιμασία του τουρκικού πληθυσμού: ελεύθερη βίζα για την Ε.Ε., αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια για τους πρόσφυγες. Και όσο η Ε.Ε. περιορίζεται στις συζητήσεις για περισσότερο «καρότο» στην Τουρκία, ουδείς λόγος υπάρχει για τον πρόεδρο Ερντογάν να εγκαταλείψει την επιθετική στάση του.
Άλλωστε η τακτική του Τούρκου προέδρου φαίνεται να αποδίδει: Πρώτα επιβάλλει τετελεσμένα και μετά πηγαίνει στη μάχη των διαπραγματεύσεων για να διατηρήσει όσο μπορεί περισσότερα!
Το τραγικό είναι ότι το Βερολίνο που ασκεί και την ευρωπαϊκή προεδρία αυτό το εξάμηνο στρώνει συνεχώς «κόκκινο χαλί» στον Ερντογάν και αυτός το εκμεταλλεύεται όλο και περισσότερο. «Η Ε.Ε. προτιμά να δελεάσει από το να τιμωρήσει την Τουρκία» σχολιάζει η «Handelsblatt» σε άρθρο με τίτλο «Δουλοπρεπής πολιτική έναντι της Τουρκίας». Με πρωτοβουλία της Γερμανίας και συμμόρφωση όλων των άλλων εταίρων (με ελάχιστες εξαιρέσεις), η Ευρωπαϊκή Ενωση στην πράξη αποκρύπτει τους πραγματικούς στόχους της Τουρκίας. Αντίθετα, αυξάνει τις πιέσεις στην Αθήνα και έτσι είναι φυσικό να υποδαυλίζει την τουρκική επιθετικότητα.
Όπως λέει ο τουρκικής καταγωγής βουλευτής του γερμανικού κόμματος των Πρασίνων Τζεμ Εζντεμίρ, «με τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του δεν μπορεί να υπάρξει ένταξη, αλλά το μήνυμα θα πρέπει να είναι ότι μια δημοκρατική Τουρκία έχει θέση στην Ευρώπη. Η Γερμανία χρησιμοποίησε κατά κόρον χειρονομίες συμπάθειας και φιλίας».
Η ελβετική «Neue Zόrcher Zeitung» δείχνει τον άλλο δρόμο: «Η Ε.Ε.», γράφει η εφημερίδα, «διαθέτει μέσα πίεσης, τα οποία πρέπει να χρησιμοποιήσει πιο αποφασιστικά. Στάση αυτοσυγκράτησης δεν αναγνωρίζεται από τον Ερντογάν. Το αντίθετο, την εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Χρειάζεται αποφασιστικότητα και ενότητα. Ειδάλλως θα συνεχίσει ο Τούρκος πρόεδρος να υπαγορεύει την ατζέντα στη Μεσόγειο, στον Καύκασο και στη Λιβύη»!