Εσείς οι Ευρωπαίοι δεν έχετε καταλάβει ακόμη τι είναι ο Ερντογάν»!
Από τον Μιχάλη Ψύλο
«δημοκρατία»
Η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» βάζει αυτόν τον τίτλο σε ανταπόκρισή της από το Ερεβάν, την πρωτεύουσα της Αρμενίας. Είναι η κραυγή αγωνίας των Αρμενίων για τον συνεχιζόμενο πόλεμο που έχει εξαπολύσει το Αζερμπαϊτζάν, με την πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας, εναντίον του αρμενικού θύλακα του Aρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ). «Η εμπλοκή της Αγκυρας είναι ένας εφιάλτης για τους Αρμενίους» γράφει η γερμανική εφημερίδα. «Η στρατιωτική επέμβαση της Αγκυρας στον νότιο Καύκασο αναβιώνει τους παλιούς φόβους ότι το ισλαμοεθνικιστικό καθεστώς Ερντογάν θα προσπαθήσει να ολοκληρώσει τη Γενοκτονία των χριστιανών Αρμενίων που ξεκίνησε η Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915» γράφει η γερμανική ιστοσελίδα Heise.de.
«Εάν η διεθνής κοινότητα δεν αντιδράσει επαρκώς σε όλα αυτά, θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να είναι έτοιμοι να περιμένουν την Τουρκία κοντά στη… Βιένη» λέει ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν σε συνέντευξή του στη γερμανική «Bild».
Σύμφωνα με τον Αρμένιο πρωθυπουργό, οι εξελίξεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ «δεν είναι πλέον ζήτημα τοπικής ασφάλειας, αλλά έχουν καταστεί παγκόσμιο ζήτημα… Είναι απόδειξη της τουρκικής ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Πρόκειται για ενέργειες που αποσκοπούν στην αποκατάσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι οποίες έχουν την ίδια λογική με τις δραστηριότητες της Τουρκίας στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και τη Λιβύη».
Ο Ερντογάν δεν διστάζει να… δικαιώνει τον Πασινιάν. Το μήνυμα του Τούρκου προέδρου προς τον Αζέρο ομόλογό του Αλίεφ ήταν σαφές: «Δύο χώρες, ένα έθνος». Η Τουρκία θα υποστηρίξει τους τουρκόφωνους Αζέρους. Μιλώντας στα εγκαίνια ενός φράγματος κοντά στα σύνορα με τη Συρία την περασμένη Κυριακή, ο Ερντογάν αυτοαναγορεύτηκε σε… προστάτη «όλων των καταπιεσμένων, των αδελφών και φίλων μας παντού. Από τη Συρία έως τη Λιβύη και από την ανατολική Μεσόγειο έως τον Καύκασο διαμορφώνουμε επίσης το δικό μας μέλλον.
Θα συνεχίσουμε να συμμετέχουμε ενεργά στα Βαλκάνια, στον Καύκασο, όπως και στη Μεσόγειο, έως ότου επιτευχθεί σταθερότητα στα σύνορά μας». Το ερώτημα είναι, φυσικά, από ποιον κανόνα του Διεθνούς Δικαίου αντλεί ο Ερντογάν το «δικαίωμα» να εμφανίζεται ως «προστάτης των ξένων καταπιεσμένων». Γιατί η δική του χώρα, η Τουρκία, «δεν έχει γνωρίσει ποτέ πριν τέτοιο σκοτάδι, τέτοια αδικία και ανομία, τόσο βαθιά αποσύνθεση της κοινωνίας, απομόνωση στον κόσμο και τέτοιο κλίμα αυθαιρεσίας και καταπίεσης», όπως γράφουν σε πρόσφατη κοινή δήλωσή τους 101 Τούρκοι διανοούμενοι.
Δυστυχώς, το «δικαίωμα» αυτό το αντλεί αυθαίρετα από την πολιτική κατευνασμού που ακολουθούν οι Ευρωπαίοι στις νεοαποικιοκρατικές φιλοδοξίες του Τούρκου προέδρου. Το αντλεί από την κωμωδία των κυρώσεων! Γιατί σε κωμωδία έχει εξελιχθεί πλέον η άρνηση της Ε.Ε. να λάβει πρακτικά μέτρα και να μιλήσει αποφασιστικά και με μία φωνή στην Αγκυρα, ώστε να σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες.
«Η Ε.Ε. εμφανίζεται ανίσχυρη μπροστά στον πασά Ερντογάν» γράφει εύστοχα το γερμανικό περιοδικό «Focus» και προσθέτει: «Η Αγκυρα παίζει με την Ε.Ε. το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι». Το «Focus» γράφει ότι η καγκελάριος Μέρκελ έστειλε πρόσφατα στην Αγκυρα τον επί μακρόν σύμβουλό της Νίκολα Μέγερ Λάντρουτ ως επικεφαλής της μόνιμης αντιπροσωπίας της Ε.Ε. Αλλά και αυτός έχει τα χέρια του δεμένα – δεν έχει ισχυρή εντολή εξωτερικής πολιτικής από την Ε.Ε. Μόνο λόγια και αναποφασιστικότητα… «Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν θα είναι ευτυχισμένος» ομολογεί το γερμανικό περιοδικό.
«Με μεγάλη προσπάθεια, άλλωστε, οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφώνησαν την περασμένη Παρασκευή να προειδοποιήσουν τον ολοένα πιο αλαζονικό Ερντογάν με κυρώσεις, αλλά και να τον δελεάσουν με περισσότερη συνεργασία… Τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα. Το όραμα του Νεοοθωμανού Ερντογάν είναι το οθωμανικό μεγαλείο, και γι’ αυτό ξαφνικά εμφανίστηκε ως σωτήρας των μουσουλμάνων παγκοσμίως» προσθέτει το «Focus».
Η γερμανική «Die Welt» παραδέχεται ότι «τα τελευταία χρόνια η Τουρκία έχει εξελιχθεί σε παράγοντα ισχύος στη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει» Μόνο που -σύμφωνα πάντα με την «Die Welt»- «οι προκλήσεις, οι απειλές και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις έχουν γίνει μέρος της καθημερινής ζωής στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Ο πόλεμος είναι επίσης ένα από τα εργαλεία της Αγκυρας για να διεκδικήσει πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα».
Πανηγυρίζουν, για παράδειγμα, οι τουρκικές εφημερίδες γιατί «τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (Drones) Bayraktar TB2 κυριαρχούν εντελώς στους ουρανούς του Ναγκόρνο-Καραμπάχ». Η «Yeni Safak» θριαμβολογεί -επικαλούμενη τη ρωσική «Izvestya»- ότι «ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν κατέστρεψε εννέα συστήματα αεροπορικής άμυνας που ανήκαν στην Αρμενία, χρησιμοποιώντας τα τουρκικά drones Bayraktar TB2». Η αρμενική αεράμυνα κατόρθωσε να καταρρίψει, πάντως, τέσσερα τουρκικά drones, ένα εξ αυτών μόλις 16 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της Αρμενίας, Ερεβάν, που βρίσκεται πολύ μακριά από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Σύμφωνα με πηγές της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», τουλάχιστον 1.000 Σύροι μαχητές, που εργάζονται σε ιδιωτική τουρκική εταιρία ασφαλείας, έχουν αναπτυχθεί στο Καραμπάχ. Η εφημερίδα αποκαλύπτει, μάλιστα, ότι «οι σοροί 50 τουλάχιστον Σύρων μαχητών έχουν επαναπατριστεί στη Συρία». Ο πρέσβης του Αζερμπαϊτζάν στη Βρετανία, Ταχίρ Ταγκιζαντέχ, δήλωσε πάντως στον «Guardian» ότι η υποστήριξη της Τουρκίας περιορίζεται «αποκλειστικά σε στρατιωτική εκπαίδευση και στην άσκηση διπλωματικής πίεσης στην Αρμενία».
Φως ειρήνευσης και κατάπαυσης του πυρός δεν διαφαίνεται, καθώς η Τουρκία κάνει ό,τι μπορεί για να υποδαυλίσει τη σύγκρουση στον νότιο Καύκασο. Η περιοχή μπορεί να ανήκει στη γεωπολιτική σφαίρα επιρροής της Ρωσίας, αλλά το Κρεμλίνο προσπαθεί να αποφύγει να πάρει σαφή θέση υπέρ της Αρμενίας, καθώς θεωρεί φιλοδυτικό τον Αρμένιο πρωθυπουργό Πασινιάν και ταυτόχρονα κερδίζει πολλά από τις στρατιωτικές συμφωνίες με το Αζερμπαϊτζάν.
To 68% του στρατιωτικού υλικού που χρησιμοποιεί το Μπακού είναι ρωσικής προέλευσης. Βλέποντας την ουδέτερη στάση του Κρεμλίνου, ο Ερντογάν απέκλεισε κατηγορηματικά την κατάπαυση πυρός στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Οπως γράφει η γαλλική «Le Figaro», «η τουρκική πολιτική είναι σε αδιέξοδο τόσο στη Συρία όσο και στη Λιβύη, και αυτό εξηγεί την επιθυμία της Αγκυρας να ανοίξει μια τρίτη πιθανή ζώνη αντιπαράθεσης στον Καύκασο. Η Τουρκία αποφάσισε να ασκήσει πίεση στη Ρωσία, όχι για να ξεκινήσει αντιπαράθεση με αυτήν, αλλά για να παζαρέψει πιθανά ανταλλάγματα στη Συρία και τη Λιβύη».
Η ιστοσελίδα Meta Defence γράφει ότι «η Ρωσία δεν είναι σύμμαχος της Αρμενίας εναντίον του Αζερμπαϊτζάν – είναι σύμμαχος της Αρμενίας ενάντια στην Τουρκία που, κατά τη γνώμη της Μόσχας, αντιπροσωπεύει το ΝΑΤΟ». Και το ερώτημα είναι το εξής:
Αν τελικά οι αρμενικές δυνάμεις επικρατήσουν των τουρκοαζερικών, η Αγκυρα θα επικαλεστεί το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ για να ενισχύσει την άμυνα της…επικράτειάς της; Μήπως ζήτησε και αυτό ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στη χθεσινή τους συνάντηση; Να πολεμήσει όλο το ΝΑΤΟ κατά των Αρμενίων; Με την αλαζονεία που διακατέχει την Αγκυρα, όλα να τα περιμένουμε…