Πριν ορισθεί η ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας (3.10.2005), είχαν γίνει πολλές συζητήσεις κατά πόσον η Τουρκία πρέπει ή μπορεί να έχει θέση στην ΕΕ.
Κύριος εκφραστής της άποψης ότι η Τουρκία δεν μπορεί να έχει θέση στην ΕΕ ήταν ο πρ. Πρόεδρος της Γαλλίας Valery Giscard d’Estaing. Την άποψη του D’Estaing αντέκρουσε με άρθρο του στην έγκυρη γαλλική εφημερίδα Le Monde ο Κώστας Σημίτης. Ήταν την εποχή της τελευταίας πρωθυπουργικής θητείας του Κώστα Σημίτη κατά την οποία εγκαινιάστηκε η κραυγαλέα ελληνική υποστήριξη της «ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας».
Η πολιτική αυτή συνεχίστηκε με τις επόμενες κυβερνήσεις για να καταλήξει στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με τη συναίνεση της Ελλάδας χωρίς κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα. Έτσι, παραμένει ακόμα το περιβόητο casus belli, δηλαδή η τουρκική απειλή πολέμου στην περίπτωση επέκτασης του θαλασσίου χώρου μας από τα έξι στα δώδεκα μίλια. Ένα δικαίωμα που απορρέει από το δίκιο της θάλασσας και του οποίου δεν τολμήσαμε ακόμα να κάνουμε χρήση.
Ιδού τα καίρια σημεία του άρθρου Σημίτη στην εφημερίδα Le Monde : «Η Τουρκία είναι μία μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη από τον 16ο αιώνα και η Οθωμανική Αυτοκρατορία έπαιξε ένα ρόλο στη δημιουργία της Ευρώπης που υπάρχει σήμερα (…). Ο Φραγκίσκος Α’ συνήψε συμμαχία με τον Σουλεϊμάν, υπήρχε αυτός ο γαλλοοθωμανικός άξονας εναντίον των Αψβούργων. Ο κ. Giscard d’Estaing ξέχασε επομένως ότι είναι η Γαλλία που εισήγαγε την Τουρκία στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία μπορεί να είναι μέλος της ΕΕ». (Το Βήμα 19.1.2003 μετφρ. Θ. Πάγκαλος).
Το ερώτημα που γεννάται είναι με τι τρόπο έπαιξε ρόλο η Οθωμανική Αυτοκρατορία «στη δημιουργία της Ευρώπης που υπάρχει σήμερα», όπως δηλώνει ο Κώστας Σημίτης. Απλούστατα με τον δοκιμασμένο τρόπο της εισβολής, των σφαγών και της υποδούλωσης των λαών.
Ήταν πράγματι παρούσα η Οθωμανική Αυτοκρατορία στην κεντρική Ευρώπη τον 16ο αιώνα. Είχε εισβάλει με τον Σουλεϊμάν στην Ουγγαρία το 1526, αφού εξολόθρευσε το σύνολο του ουγγρικού πεζικού και ιππικού στη μάχη του ΜΑΧΑΤΣ. Παρέμεινε ως στυγνός κατακτητής στην Ουγγαρία επί 174 χρόνια με αποτέλεσμα η χώρα αυτή να χάσει το 50% του πληθυσμού της. «Εκατομμύρια άνθρωποι αφανίστηκαν από τους λιμούς ή πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Βόρειας Αφρικής», αναφέρει ο διάσημος Ούγγρος Συγγραφέας Στίβεν Βιζίνσευ.
Τα γνωρίζει αυτά ο σημερινός Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτωρ Όρμπαν ο οποίος είναι όλο γλύκες με τον Ερντογάν; Έχει αντιληφθεί τα νεοοθωμανικά όνειρα του Ερντογάν; Γνωρίζει ότι τον φίλο του δεν τον αφήνουν να ησυχάσει τα τρόπαια του Σουλεϊμάν; Τους Όρμπαν και Ερντογάν συνδέει το γεγονός ότι αμφότεροι έχουν παρόμοιες αυταρχικές τάσεις. «Όμοιος ομοίω αεί πελάζει» έλεγαν οι αρχαίοι μας. Ο όμοιος έρχεται πάντα κοντά στον όμοιό του.
Τρία χρόνια αργότερα (1529) μετά την κατάκτηση της Ουγγαρίας (1525), οι Τούρκοι πολιορκούσαν ανεπιτυχώς τη Βιέννη. Συνεπώς, δεν είναι «η Γαλλία που εισήγαγε την Τουρκία στην Ευρώπη» μέσω Φραγκίσκου Α’ , όπως αναφέρει ο Κώστας Σημίτης. Η Τουρκία ήταν ήδη παρούσα στην Κεντρική Ευρώπη όταν ο Φραγκίσκος Α’ συνήψε πράγματι συμμαχία με τον Σουλεϊμάν. Ευρισκόμενος σε πολυετή πόλεμο με τους Αψβούργους, σε κάποια φάση βρέθηκε τόσο στριμωγμένος που θα συμμαχούσε και με το διάβολο. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία εισέβαλε στην Ευρώπη συνεχίζοντας τη γνωστή κατακτητική της τακτική. Αυτό βέβαια δεν της προσδίδει ευρωπαϊκή ταυτότητα κατά τη λογική Σημίτη. Κατά την ίδια λογική, θα πρέπει να διεκδικήσει ευρωπαϊκότητα και το Τουρκεστάν, από τις στέπες του οποίου ξεκίνησαν οι Ούννοι του Αττίλα τον 4ο αιώνα και κατέκλυσαν την Ευρώπη!
Ο Κώστας Σημίτης, για να στηρίξει την ευρωπαϊκότητα της Τουρκίας δεν δίστασε να συγκρουστεί με έναν δοκιμασμένο φίλο. Είναι πασίγνωστο πόσο στήριξε τη χώρα μας πριν και καθόλη τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ο Giscard d’Estaing. Ήταν τότε που ο Κώστας Σημίτης είχε ταχθεί εναντίον της ένταξης, ακολουθώντας τη γνωστή αντιενταξιακή πολιτική του ΠΑΣΟΚ. Αυτό δείχνει το άρθρο του στο έγκυρο περιοδικό «Πολιτικά θέματα» με τίτλο «Γιατί είμαστε εναντίον» (αριθμός τεύχους 335 – 336, 2.9.1980).
Το ανωτέρω άρθρο του Κώστα Σημίτη στην εφημερίδα Le Monde καταλήγει : «Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία μπορεί να είναι μέλος της ΕΕ». Όμως, οι πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία με τις διώξεις κατά παντός αντιφρονούντος και με τις νεοοθωμανικές διακηρύξεις της τουρκικής ηγεσίας δείχνουν ότι υπάρχει γεωπολιτική ασυμβατότητα της Τουρκίας προς την Ευρώπη.
Άγγελος Ζαχαρόπουλος
Επίτιμος Διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
πρ. Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ (ο τελευταίος επιζών).