Βενετσάνος Γιώργος.
Είναι ημέρα Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου όταν o νέος Έλληνας πρέσβης της Ελλάδος στο Αζερμπαϊτζάν Νίκος Πιπερίγκος, ακολουθώντας την διπλωματική εθιμοτυπία υποβάλει τα διαπιστευτήρια του στον πρόεδρο της χώρας Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ. Εκεί βρίσκεται αντιμέτωπος με τις επιπτώσεις που έχει στις Ελληνο – Αζερικές σχέσεις η στρατηγική συμμαχίας Αζερμπαϊτζάν -Τουρκίας.
Η συμπεριφορά του προέδρου Αλίγιεφ απέναντι στον Έλληνα πρέσβη και κατά επέκταση στο έθνος των Ελλήνων, είναι κάθε άλλο πάρα ευγενική, μπορούμε άνετα να την χαρακτηρίσουμε προσβλητική έως εχθρική, μιας και του είπε τα εξής: «Δεν είναι μυστικό ότι η Τουρκία δεν είναι μόνο ο φίλος και εταίρος μας, αλλά μια αδελφική χώρα για μας. Υποστηρίζουμε και θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Τουρκία χωρίς κανέναν δισταγμό σε όλες τις υποθέσεις. Έχουμε την υποστήριξη σε όλα τα ζητήματα από τους Τούρκους αδερφούς μας και τους υποστηρίζουμε κι εμείς σε όλα τα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των ερευνών τους στην Ανατολική Μεσόγειο.». Μάλιστα μας έβαλε και «χέρι» αφού δεν παρέλειψε να αναφέρει και την απόπειρα που έκαναν να αγοράσουν την ΔΕΣΦΑ, λέγοντας ότι: «Κάναμε την καλύτερη προσφορά και κερδίσαμε το δικαίωμα να αποκτήσουμε του ΔΕΣΦΑ με 400 εκατομμύρια. Δώσαμε προκαταβολή το 10% του τιμήματος. Για πολιτικούς λόγους και εξαιτίας της στάσης της προηγούμενης κυβέρνησης στερηθήκαμε το νόμιμο δικαίωμά μας και αυτό επηρέασε τις σχέσεις μας. Πώς μπορούμε να μιλάμε για νέο κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ ΕΕ και Αζερμπαϊτζάν όταν καθυστερεί η έγκριση της συμφωνίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για 4 χρόνια.».
Τι ακριβώς συνέβη; Το 2015 στην Ελλάδα γίνονται εκλογές και αναλαμβάνει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Αυτή η κυβερνητική αλλαγή οδηγεί σε επανεξέταση της προσφοράς και ο τότε υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης προχωρά σε μείωση του ποσοστού ανακτήσιμης διαφοράς επενδύσεων (WACC) από το 13% στο 7%, κάτι που σημαίνει για τους Αζέρους μεγάλη απώλεια εσόδων σε βάθος χρόνου. Παράλληλα και λόγω ταμειακών δυσχερειών που οφείλονταν σε μεγάλες επενδύσεις που είχαν κάνει στα διυλιστήρια της Τουρκίας, είχαν ζητήσει ορισμένες διευκολύνσεις στην καταβολή του τιμήματος, που δεν τους δόθηκαν από την ελληνική πλευρά. Τελικός τον Νοέμβριο του 2016 και με υπουργό τώρα τον Γιώργου Σταθάκη, η δουλειά χαλάει οριστικά, γίνεται καινούργιος διαγωνισμός το 2018, με αποτέλεσμα το 66% της ΔΕΣΦΑ έναντι τιμήματος 535 εκατομμύρια ευρώ, να περάσει στην ευρωπαϊκή κοινοπραξία των Snam Spa, Enagas International SLU και Fluxys SA, δηλαδή σε εταιρείες από Ιταλία, Ισπανία και Βέλγιο.
Μια καλή απόφαση όπως αποδεικνύεται σήμερα της τότε κυβέρνησης, που όχι μόνο θεώρησε χαμηλό το ποσοστό εξαγοράς, αλλά φαίνεται ότι πρυτάνευσαν και δεύτερες σκέψεις που αφορούσαν την εθνική μας ασφάλεια, μιας και η συμμαχία του Μπακού με την Άγκυρα, καθώς και ο έλεγχος της διανομής του αερίου μαζί με την προμήθειά του, θα έκανε το Αζερμπαϊτζάν να είναι ένας από τους στρατηγικούς παίκτες στην ενεργειακή αγορά της Ευρώπης. Αυτό οδηγούσε σε μια εξέλιξη ενίσχυσης της γεωπολιτικής θέσης της Τουρκίας και σε ενεργειακό έλεγχο της Ελλάδος, κάτι που η τότε κυβέρνηση σοφά έκρινε ότι δεν έπρεπε να πραγματοποιηθεί.
Μια παροιμία του λαού μας λέει το εξής: «οποίος καεί στο χυλό, φυσά και το γιαούρτη», για αυτό και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βλέποντας πιο μακριά από την κυβερνητική της θητεία, φρόντισε στις ευρωπαϊκές εταιρείες που κέρδισαν τον διαγωνισμό να τις δεσμεύσει βάζοντας ρήτρα κυβερνητικού βέτο για τον αγοραστή, σε περίπτωση που θα ήθελε να πουλήσει την ΔΕΣΦΑ σε άλλους ιδιοκτήτες από τους σημερινούς. Εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι θα μείνει η εταιρεία σε ευρωπαϊκά χέρια και δεν θα πέσει σε άλλων, που πιθανόν να έχουν δεύτερες πονηρές σκέψεις.