«Χαλαρά» έθεσε το θέμα των κατοχικών αποζημιώσεων της χώρας μας από τη Γερμανία ο Πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας κατά τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Ομάδας Φιλίας Γερμανίας-Ελλάδας του γερμανικού κοινοβουλίου (Bundestag) Dr. Gregor Gysi.
Του Βασίλη Σκουρη από το ieidiseis.gr
Ο Κωνσταντίνος Τασούλας, μάλιστα, δεν υπενθύμισε στον συνομιλητή του τη γνωμοδότηση επιτροπής της Bundestag που αμφισβητεί την απόρριψη των ελληνικών απαιτήσεων για τις αποζημιώσεις του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου από τη γερμανική κυβέρνηση.
Τι έλεγε η σχετική απόφαση; Αντιγράφουμε από το ΑΠΕ (10 Ιουλίου 2019):
«Η θέση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας είναι εύλογη κατά το Διεθνές Δίκαιο, αλλά σε καμία περίπτωση δεσμευτική» σύμφωνα με νέα γνωμοδότηση της επιστημονικής επιτροπής της Bundestag, η οποία εξεδόθη έπειτα από αίτημα του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς (Die Linke) και περιήλθε στη γνώση του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (DPA), σύμφωνα με την ελβετική εφημερίδα Neue Zuercher Zeitung.
Η «Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Εμπειρογνωμόνων» ενθαρρύνει την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ώστε να αρθεί η νομική αβεβαιότητα. Για να ξεκινήσει, όμως, μια τέτοια διαδικασία θα πρέπει η γερμανική κυβέρνηση να συμφωνήσει οικειοθελώς, διότι η αντιδικία ανάγεται σε 70 και πλέον χρόνια πριν. Η γερμανική Αριστερά (Die Linke) ζητά από τη γερμανική κυβέρνηση να εξετάσει το αίτημα της Ελλάδας: «Η εκτίμηση της “Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εμπειρογνωμόνων” αποδεικνύει ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν μπορεί να απεκδυθεί πλέον την ιστορικής της ευθύνης», δήλωσε η βουλευτής της Χάικε Χένζελ στο DPA. «Η πολιτική της κυβέρνησης να διαγραφεί το αίτημα απέτυχε πλήρως μέχρι σήμερα, νομικά, πολιτικά αλλά πρωτίστως ηθικά», όπως είπε.
Τι επισημαίνει η γνωμοδότηση αυτή, όπως έγραψε ο υπογράφων στο News24/7, στις 13 ιουλίου του ιδίου έτους, τρεις μήνες μετά;
-Επισημαίνει ότι τόσο στο Διεθνές όσο και στο γερμανικό Δίκαιο υφίσταται η νομική βάση για τις αξιώσεις αποζημιώσεων θυμάτων για εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν εις βάρος τους, Γερμανοί. Τα γερμανικά δικαστήρια ωστόσο, έχουν επανειλημμένα απορρίψει τέτοιες αξιώσεις ήδη κατά το προκαταρκτικό σχέδιο της διαδικασίας.
-Επισημαίνει επίσης, ότι υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες για το Κατοχικό Δάνειο, το οποίο κατά περίπτωση, θεωρείται αξίωση επανορθώσεων στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, αξίωση αποπληρωμής δανείου στο πλαίσιο του Αστικού Δικαίου ή αδίκημα του Ποινικού Δικαίου, με διαφορετικές νομικές συνέπειες ανάλογα με την εκδοχή που θα γίνει αποδεκτή. Η Γνωμοδότηση αναφέρεται σε υπόλοιπο χρέος εκ του Κατοχικού Δανείου, ύψους 476 εκ. Reichsmark.
-Ως προς το ζήτημα των επανορθώσεων, η Γνωμοδότηση καταγράφει τη διάσταση απόψεων μεταξύ Γερμανίας, η οποία θεωρεί ότι απαιτείται προηγούμενη συμβατική ρύθμιση, Συνθήκη Ειρήνης, κ.ο.κ., και Ελλάδας που θεωρεί ότι οι εγκληματικές πράξεις καθεαυτές αρκούν για τη θεμελίωση της αξίωσης για επανόρθωση.
-Στη Συμφωνία του Λονδίνου περί εξωτερικών γερμανικών χρεών (1953), ορίσθηκε σαφώς ότι το ζήτημα των επανορθώσεων χρήζει ρύθμισης και ως εκ τούτου, παρέμενε εκκρεμές.
-Η διμερής ελληνογερμανική “Σύμβαση περί παροχών υπέρ των εθνικοσοσιαλιστικών μέτρων διώξεως δια λόγους φυλής, θρησκείας ή κοσμοθεωρίας θιγέντων Ελλήνων υπηκόων (1960) αναγνωρίζεται ότι αφορά μόνο τις συγκεκριμένες αυτές τρεις κατηγορίες θυμάτων και ότι η ελληνική πλευρά γνωστοποίησε ρητά την επιφύλαξη δικαιώματός της να εγείρει βάσει της Συμφωνίας του Λονδίνου (αρ. 5, παρ. 2) περαιτέρω αξιώσεις για αποζημίωση των υπολοίπων θυμάτων.
-Ως προς το ζήτημα της παραγραφής, η Γνωμοδότηση υπογραμμίζει ότι τα εγκλήματα πολέμου δεν παραγράφονται από απόψεως Διεθνούς Δικαίου, αλλά και ότι το ζήτημα ενδεχόμενης παραγραφής αξιώσεων καθεαυτό, δεν τυγχάνει σαφούς απάντησης στο Διεθνές Δίκαιο. Το αυτό ισχύει και όσον αφορά τις προϋποθέσεις παραγραφής και τις ενδεχόμενες προθεσμίες, ακόμα και για την περίπτωση που γινόταν από νομικής απόψεως αποδεκτή, η δυνατότητα παραγραφής.
-Ως προς το ενδεχόμενο της ρητής παραίτησης (ausdruckicher Verzicht) ή της σιωπηρής αποδοχής (stillschweigende Zustimmung), η Γνωμοδότηση αναγνωρίζει ότι η χώρα μας δεν παραιτήθηκε ποτέ από τις αξιώσεις της. Ακόμη όμως και στην περίπτωση μιας εικαζόμενης σιωπηρής αποδοχής μέσω της συναίνεσής της στη Χάρτα των Παρισίων, όπου τα συμβαλλόμενα μέρη “έλαβαν με μεγάλη ικανοποίηση, γνώση της γερμανικής επανένωσης”, η σιωπηρή αποδοχή είναι δύσκολο να συναχθεί από το κείμενο της Χάρτας, το οποίο ακριβώς όπως και η “Συνθήκη Δύο συν Τέσσερις”, ουδόλως αναφέρεται στο ζήτημα των επανορθώσεων.
Αναλύοντας τις δυνατότητες νομικής επίλυσης του ζητήματος, η Γνωμοδότηση υπογραμμίζει καταληκτικά, ότι σαφήνεια Δικαίου θα μπορούσε να παράγει η από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη. Η Γερμανία έχει αποδεχθεί την πλήρη γενική δικαιοδοσία του, σε ό,τι την αφορά για υποθέσεις μετά το 2008, οπότε προέβη σε αντίστοιχη Δήλωση. Συνεπώς, για ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν απαραίτητη μια ad hoc οικειοθελής υπαγωγή της γερμανικής πλευράς στη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Για αυτά όλα, κατά τη γνώμη μας, θα έπρεπε ο σεβαστός Πρόεδρος της Βουλής να αναδείξει το σχετ,κό θέμα στη συνάντησή του με τη γερμανική αντιπροσωπεία.