Η ΟΣΙΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ, Θυγατέρα Παφνουτίου του Αιγυπτίου.
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ
Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ ο αναχωρητής και οι συν αυτώ 546 μαρτυρήσαντες.
ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΥΛΟΣ, ΤΑΤΤΗ και τα παιδιά τους ΣΑΒΙΝΙΑΝΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ, ΡΟΥΦΟΣ και ΕΥΓΕΝΙΟΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΒΥΖΑΤΗΝΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΠΟΣ, ο θαυματουργός (Ρώσος)
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Εφέσου
Αναλυτικά
Η ΟΣΙΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ, Θυγατέρα Παφνουτίου του Αιγυπτίου.
Ήταν μοναχοκόρη και πολύ πλούσια. Ο πατέρας της Παφνούτιος ήταν ο πλουσιότερος της Αλεξάνδρειας και μαζί με τη σύζυγό του διακρίνονταν για τη θερμή πίστη τους στο Θεό. Δώδεκα χρονών η Ευφροσύνη έμεινε ορφανή από μητέρα και ο πατέρας της αφοσιώθηκε ακόμα πιο φιλόστοργα στην επιμέλεια της κόρης του. Όταν η Ευφροσύνη έφθασε στο 18ο έτος της ηλικίας της, ο πατέρας της θέλησε να την παντρέψει με έναν νέο υψηλής κοινωνικής τάξης. Όμως τη ψυχή της Ευφροσύνης είχε καταλάβει ο θείος έρωτας. Ο γάμος και οι κοσμικότητες θα της ήταν εμπόδιο να αφιερωθεί συστηματικά στην ελεημοσύνη και στην υπηρεσία του πλησίον. Γι’ αυτό κάποια μέρα, αφού διαμοίρασε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς, έφυγε κρυφά από το σπίτι και μετά από πολλές περιπέτειες, κατέληξε μεταμφιεσμένη ανδρικά σε κοινόβιο ανδρικό μοναστήρι. Εκεί πήρε το όνομα Σμάραγδος και όλοι οι μοναχοί θαύμαζαν τον πνευματικό της αγώνα και τη διακονία που πρόθυμα πρόσφερε σε όλους. Έζησε στο μοναστήρι 38 χρόνια. Στο τέλος της ζωής της συναντήθηκε και με τον πατέρα της, όταν και αυτός έγινε μοναχός στο ίδιο μοναστήρι. Έτσι, με τη ζωή της η Ευφροσύνη μας υπενθυμίζει τα λόγια της Αγίας Γραφής, που λένε: “άρνησάμενοι τάς κοσμικάς επιθυμίας σωφρόνως και δικαίως και εύσεβώς ζήσωμεν εν τω νυν αίώνι”1. Δηλαδή, αφού αρνηθούμε τις επιθυμίες του μάτοιου και αμαρτωλού αυτού κόσμου, να ζήσουμε στον παρόντα αιώνα με εγκράτεια στη ζωή μας, με δικαιοσύνη προς τους συνανθρώπους μας και με ευσέβεια προς το Θεό.
Ι. Πρός Τίτον, ΒΊ2.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Ως παρθένος φρόνιμη και αδιάφθορος, κοτηγγυήθης όσίως τω Ζωοδότη Χριστώ, και προσκαίρων την χλιδήν εμφρόνως έλιπες’ όθεν εν μέσω των ανδρών, ως αμόλυντος αμνάς, έξέλαμψας Ευφροσύνη, και του Βελίαρ τα κέντρα, τη πολιτεία σου απήμβλυνας.
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ
Ήταν ο πατέρας της Όσιας Ευφροσύνης. Απεβίωσε ειρηνικά. Βλέπε βιογραφικό σημείωμα της Όσιας Ευφροσύνης.
Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ ο αναχωρητής και οι συν αυτώ 546 μαρτυρήσαντες.
Πνευματικός αθλητής της Αιγυπτιακής ερήμου “εκ πόλεως Γεντυρίας”, που πήγαινε πολλές φορές στις πόλεις, όπου διέδιδε και υποστήριζε την πίστη και έφερνε στο ασκητήριό του πλήθη που ζητούσαν απ’ αυτόν πνευματική καθοδήγηση και ενίσχυση. Έζησε στα χρόνια των διωγμών κατά των χριστιανών επί Διοκλητιανού. Όταν πληροφορήθηκε ότι τον καταζητούσαν, δεν προσπάθησε να φύγει, ούτε περίμενε να συλληφθεί. Αλλά μόνος του πήγε και συνάντησε τον έπαρχο Αρριανό. Αυτός εξεπλάγη βλέποντας τον υψηλό και σεβάσμιο γέροντα, τον ασθενή και λεπτό και όμως ισχυρό, τόσο ισχυρό, ώστε να έχει και τώρα το ύφος όχι κάποιου κρινόμενου, αλλά κριτού. Μετά τις συνηθισμένες διατυπώσεις, ο Παφνούτιος απειλήθηκε με θάνατο. Χαμογέλασε. Τον έριξαν στη φυλακή και εκεί έκανε χριστιανούς τους δεσμώτες του. Όταν τον έφεραν ξανά για ανάκριση, κοντά στον ποταμό Νείλο, όπου ήταν ο Αρριανός, ανέπτυξε με τόση δύναμη τη χριστιανική πιστή, ώστε πολυάριθμοι ψαράδες δήλωσαν τους εαυτούς τους χριστιανούς. Και όχι μόνο αυτοί. Αλλά και 546 συνολικά στρατιώτες, μαζί με τον προϊστάμενο τους Ευσέβιο ομολόγησαν τον Χριστό και αποκεφαλίστηκαν επί τόπου. Τον Παφνούτιο, αφού τον υπέβαλαν σε πολλά βασανιστήρια, τελικά τον σταύρωσαν επάνω σ’ ένα ξερό φοίνικα, όπου και παρέδωσε την αγία ψυχή του στον στεφανοδότη Χριστό.
ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ
Ό σεισμός αυτός έγινε στα χρόνια του βασιλιά Θεοδοσίου του Μικρού (410). Σύμφωνα με την παράδοση, κατά την ώρα της λιτανείας, στην Κων/πολη, αρπάχτηκε στον αέρα ένα παιδί, για να αποκαλύψουν οι Άγγελοι του Κυρίου τις λανθασμένες δοξασίες των αιρετικών θεοπασχιτών.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΥΛΟΣ, ΤΑΤΤΗ και τα παιδιά τους ΣΑΒΙΝΙΑΝΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ, ΡΟΥΦΟΣ και ΕΥΓΕΝΙΟΣ
Κατάγονταν από τη Δαμασκό. Επειδή ήταν χριστιανοί συλλήφθηκαν και βασανίστηκαν φρικτά μέχρι θανάτου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΒΥΖΑΤΗΝΟΣ
Άγνωστος στους Συναξαριστές. Τον αναφέρει το Ιεροσολυμιτικό Κανονάριο, που εκδόθηκε από τον Αρχιμανδρίτη Κάλλιστο, σελ. 112.
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΓΙΟΣ, ο θαυματουργός (Ρώσος)
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Εφέσου
Ό Σ. Ευστρατιάδης αναφέρει για τον όσιο αυτό τα εξής: ” Άγνωστος καθ’ ολοκληρίαν εις τους εντύπους Συναξαριστάς. Η μνήμη τούτου μετά της αυτού Ακολουθίας, ποίημα Θεοφάνους του Γραπτού, απαντά εν τω Παρισινώ Κώδικι 1619 φ. 62. Εκ του περιεχομένου της Ακολουθίας φαίνεται ότι ην πρότερον μοναχός εν έρήμω φυγαδεύων και είτα δια την άγιωσύνην και άρετήν αυτού προήχθη εις την μητρόπολιν Εφέσου, ην θεαρέστως διεκυβέρνησεν “ελέγχων δια των διδαχών αυτού τους φρενοβλαβώς την εικόνα του Χριστού ατιμάζοντας” εξ ου δήλον ότι επί των είκονομάχων ήκμασεν ίσως δε ην και σύγχρονος Θεοφάνους του ποιητού και Γραπτού, όστις και την τούτου Άκολουθίαν συνέθετο. (Εν τω Συναξαριστή Delehaye φέρεται η μνήμη κατά την ήμέραν ταύτην “του οσίου Θεοφίλου Αρχιεπισκόπου Εφέσου του ομολογητού” σ. 77,14). Εις το Συνοδικόν της Κυριακής της Ορθοδοξίας αναφέρεται η μνήμη του αρχιεπισκόπου Θεοφίλου άνευ μνείας της επισκοπής αυτού, μετά του Νικολάου αρχιεπισκόπου (ίσως Θεσσαλονίκης, Νοέμ. 29). Εικάζω ότι περί τούτων πρόκειται, καίτοι περί του Νικολάου λέγεται, ότι εν ειρήνη έτελειώθη. Ομοίως και εν τω Πατμιακώ Κωδ. 266 “μνήμη του οσίου Θεοφίλου αρχιεπισκόπου Εφέσου”.