Τα ερωτήματα των αναγνωστών μας για το Καστελόριζο «πέφτουν βροχή» καθημερινά. Δικαιολογημένα. Αγωνιούν τι θα συμβεί.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
«ΕΣΤΙΑ»
Έχει επήρεια και πόση; Θα ανακηρύξουμε κοινή ΑΟΖ με την Κύπρο; Τι ακριβώς επιδιώκουμε εμείς; Τι οι Τούρκοι; Αντί απαντήσεως, που μοιραία θα είχε και έντονα στοιχεία υποκειμενικότητας, προτίμησα να συλλέξω τις πλέον πρόσφατες δηλώσεις των πρωταγωνιστών, να σας τις παραθέσω και να εξαγάγει ο καθένας τα συμπεράσματά του.
Απροκατάληπτα. Διαβάστε προσεκτικά το κείμενο που ακολουθεί. Οι διατυπώσεις και οι αποχρώσεις που θα διακρίνετε στο ύφος των τοποθετήσεων είναι μια πολύτιμη άσκηση με προορισμό την αναζήτηση της αλήθειας. Απαιτητική και προκλητική άσκηση, βεβαίως. Αλλά μην τα θέλουμε και όλα «στο πιάτο». Είναι ευαίσθητη η καμπή που διερχόμεθα. Καλή ανάγνωση!
«Και φέτος το καλοκαίρι, αντιδρώντας στην υπογραφή μιας μακροχρόνιας, νόμιμης και διεθνώς αναγνωρισμένης συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ο πρόεδρος Ερντογάν έστειλε το πολεμικό ναυτικό του για να στηρίξει μια προσπάθεια εξερεύνησης κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στην οποία τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία διεκδικούν δικαιώματα και η οποία δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί. Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας, επρόκειτο για μονομερή πράξη κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.» Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός, άρθρο σε «Times», «FAZ», «Le Monde» (9/9/2020)
«Σύμπτωμα αυτής της παραβατικότητας της Τουρκίας είναι η απόπειρα πραγματοποίησης παράνομων ερευνών από το τουρκικό σεισμογραφικό σκάφος, το “Oruc Reis”, πάνω από ελληνική υφαλοκρηπίδα.» Νίκος Δένδιας, συνέδριο «Economist» (16/9/2020)
«Δεν μπορεί να αποκοπεί η πρόσβαση της Τουρκίας στην ανοιχτή θάλασσα και στις δικές της θαλάσσιες ζώνες, διεκδικώντας 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υφαλοκρηπίδας για ένα μικρό νησί όπως το Μέις ή Καστελόριζο, που είναι μόνο δύο χιλιόμετρα μακριά από την Τουρκία και 580 από την ελληνική ηπειρωτική χώρα. Κανένας νόμος ή λογική, ούτε μια βασική αίσθηση δικαίου δεν θα επέτρεπε ένα αντίθετο επιχείρημα.
Επιπλέον, απόπειρες προς την κατεύθυνση του αποκλεισμού μιας χώρας όπως η Τουρκία -με τη μεγαλύτερη σχετική ακτογραμμή στην περιοχή, έναν αυξανόμενο πληθυσμό, παραγωγικές δυνατότητες και αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες- από τα πλούτη της ίδιας της της γειτονίας δεν είναι ρεαλιστικές. Οπως το τονίσαμε πολλές φορές, αυτό απλά δεν πρόκειται να συμβεί.» Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, άρθρο στην εφημερίδα «Καθημερινή» (15/9/2020)
«Η Ελλάδα δηλώνει το αυτονόητο: ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες δεν είναι ούτε προϊόν ατομικής αντίληψης περί δικαίου ούτε ποικίλλουν αναλόγως συσχετισμού μεγεθών και ισχύος μεταξύ κρατών. Προβλέπονται με σαφήνεια και ισότητα για όλα τα κράτη από το εθιμικό και συμβατικό δίκαιο της θάλασσας, που είναι δεσμευτικό για όλα τα κράτη. Είτε τους αρέσει είτε όχι.
Κράτη-μέλη του OHE και της Ε.Ε. δεν εξαφανίζονται από τον χάρτη αν δεν αναγνωρίζονται από κάποιον. Ολόκληρα νησιά δεν εξαφανίζονται από τον χάρτη για να παραχθούν κατά βούληση καινοφανείς γειτονίες, νομικά εξαμβλώματα και τεχνητές παράνομες συμφωνίες. Ούτε φυσικά τα νόμιμα κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο αποτελούν μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις. Και βέβαια οι μονομερείς διεκδικήσεις κρατών δεν συνιστούν διακρατικές διαφορές. Μία και μοναδική διαφορά υπάρχει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας: αυτή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.» Νίκος Δένδιας, υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, άρθρο στην εφημερίδα «Καθημερινή» (15/9/2020)
«Οι διαφορές δεν επιλύονται με βία, τεχνάσματα ή χειραγώγηση, αλλά ειρηνικά και μέσω αμοιβαίου σεβασμού και αμοιβαίας κατανόησης. Δεν χρειάζεται να είναι έτσι η κατάσταση. Η λύση είναι απλή. Καθόμαστε, συζητάμε τις διαφορές μας και προσπαθούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία. Αν δεν τα καταφέρουμε, τότε θα αφήσουμε το Διεθνές Δικαστήριο να αποφανθεί. Τι έχει άλλωστε να φοβηθεί η Αγκυρα από το κράτος δικαίου;» Kυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός άρθρο σε «Times», «FAZ», «Le Monde» (9/9/2020) ?
«ΣΤ. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ (ΡΑΔΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ): (..) Μάλιστα, με την ευκαιρία της παρουσίας της Προέδρου της Δημοκρατίας στο Καστελόριζο, αναρωτιέμαι πώς η ελληνική πλευρά θα στηρίξει την επήρεια του Καστελορίζου στη συνολική διευθέτηση, βλέποντας τα πράγματα ως έχουν σήμερα.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Επιτρέψτε μου να μην μπω σε καμιά τεχνική συζήτηση που αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσουμε το ζήτημα της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης για λόγους τους οποίους νομίζω ότι αντιλαμβάνεστε απόλυτα.» (ΔΕΘ, 13/9/2020)