της Φανούλας Αργυρού*
Ακόμα μια τραγική επέτειος σήμερα 19 Ιουλίου. Παραμονή της πρώτης τουρκικής βάρβαρης εισβολής στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ας ξεκινήσω όμως από τις πρόσφατες δηλώσεις του βρετανικού Φόρειν ΄Οφις και της Μόσχας για την απόφαση του Προέδρου της κατοχικής Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν να μετατρέψει την ιστορική Αγία Σοφία σε τζαμί εις παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάνης. Για τις παραβιάσεις της τουρκικής απόφασης δέστε μια σχετική ανάρτηση εδώ :
13.7.2020 – «Η Συνθήκη της Λωζάνης και η Αγία Σοφία»
«Με την εγκληματική πράξη της 10ης Ιουλίου η Τουρκία παραβίασε την Συνθήκη της Λωζάνης. Με βάση το Άρθρο 44 της Συνθήκης της Λωζάνης, η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να φέρει το ζήτημα της παραβίασης της Συνθήκης στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Επίσης, με βάση το Άρθρο 44 της Συνθήκης της Λωζάννης η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο εναντίον της Τουρκίας απαιτώντας την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας σε καθεστώς μουσείου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μόνο ένα θα είναι το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο: Η Αγία Σοφία. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι η Αγία Σοφία είναι χριστιανικός ναός…»
https://olympia.gr/2020/07/13/synthiki-lozanis-agia-sofia/
Οι άμεσες και ταυτόχρονες υποστηρικτές δηλώσεις του Λονδίνου και της Μόσχας, υπέρ της τουρκικής απόφασης για την Αγία Σοφία, θυμίζουν τις παράλληλα, δυστυχώς, υποστηρικτές θέσεις Λονδίνου και Μόσχας το 1974 υπέρ της τουρκικής εισβολής του Τούρκου Πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ στις 20 Ιουλίου 1974. Ιστορικά γεγονότα που δεν πρέπει να ξεχνάμε για να θυμόμαστε με ποίους έχουμε να κάνουμε και κυρίως γιατί η Ιστορία μας διδάσκει.
Ο Τσιαβούσογλου στο Λονδίνο όπως ο Ετσεβιτ ή τυχαία η σύμπτωση;
Καταρχήν θα πρέπει να αναφερθεί ότι δύο μέρες πριν την ανακοίνωση του Ρ. Τ. Ερντογάν, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσιαβούσογλου βρέθηκε στο Λονδίνο όπου είχε διάφορες συναντήσεις και διαβουλεύσεις με την βρετανική κυβέρνηση. Είδε τον Βρετανό Πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, τον Υπουργό Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Ντόμινικ Ράαπ, την Υφυπουργό για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Γουέντι Μόρτον τον επικεφαλής της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας για την Τουρκία, Σερ Τζέφρι Ντόναλντσον του βορειοιρλανδικού κόμματος DUP και άλλους.
Την επίσκεψη κάλυψε με εκτενές άρθρο της η εφημερίδα “Financial Times” η οποία έγραψε ότι σύμφωνα με τον Τούρκο Υπ. Εξωτερικών, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται πολύ κοντά να κλείσουν μια μεγάλη διμερή εμπορική συμφωνία και έθεσαν τους στόχους των για αύξηση των εμπορικών τους συναλλαγών για την μετά το Brexit εποχή για £20δις.
Η “Financial Times” τόνισε ότι η Τουρκία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τη Γερμανία με εμπορικό ύψος των £18.8 δις και ότι πέραν των 2.500 βρετανικών εταιριών λειτουργούν στην Τουρκία, περιλαμβανομένων των BP, Shell, Vodafone, Unilever, BAE Systems, HSBC, Aviva και Diageo. Την εβδομάδα που μας πέρασε θα επισκέπτονταν την Τουρκία και η Υπουργός Διεθνούς Εμπορίου μαζί με άλλους αξιωματούχους…
https://www.ft.com/content/f641b245-8bf3-4b54-b7d2-13f6b423db45
https://www.aa.com.tr/en/economy/turkey-uk-very-close-to-free-trade-deal/1905885
Τι είπε ο Ερντογάν; “TO WHAT PURPOSE HAGIA SOPHIA WILL BE UTILIZED IS A MATTER OF TURKEY’S SOVEREIGN RIGHTS”
« Για ποιο σκοπό θα χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία είναι θέμα των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας»
Εδώ αυτούσιες οι δηλώσεις του Τούρκου Πρωθυπουργού με βίντεο.
10.7.2020 https://www.tccb.gov.tr/en/news/542/120584/-with-its-new-status-hagia-sophia-the-shared-heritage-of-humanity-will-continue-to-embrace-all-
Φόρειν ΄Οφις Λονδίνο : “Αυτό είναι «κυριαρχικό θέμα» (“sovereign matter”) της Τουρκίας…
11.7.20 https://www.sigmalive.com/news/politics/639746/londino-kyriarxiko-thema-tourkias-i-apofasi-efxi-na-parameinei-prosvasimi
Πούτιν: “H απόφαση για την Αγιά Σοφιά είναι εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας” .
11.7.2020 https://www.alltogethercy.com/poytin-h-apofasi-gia-tin-agia-sofia-einai-esoteriki-ypothesi-tis-toyrkias/?fbclid=IwAR1gAN9zvBHTGRjvnCGWTBx00tfCTvcWUDVq3G2wwsyeU5FmSQvs5ynL38Y
Και όχι μόνον.
Μόσχα Υφ. Εξωτερικών Σεργκέι Βερσίνιν: «…εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας στην οποία κανένας δεν θα πρέπει να παρέμβει…»
13.7.2020 https://www.sigmalive.com/news/international/640039/rosia-i-apofasi-gia-agsofia-einai-esoteriki-ypothesi-tis-tourkias
Και τώρα ας πάμε πίσω στο αιματηρό 1974. Που είχε ως αποτέλεσμα 46 μαύρα χρόνια τουρκικής εισβολής και κατοχής, με παραβιάσεις ουκ ολίγων διεθνών συμβάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ανεπανόρθωτες καταστροφές των ιστορικών και θρησκευτικών μας μνημείων, εκκλησιών, μοναστηριών, εκατοντάδες αγνοούμενους, χιλιάδες νεκρούς, εκατοντάδες βιασμούς, εγκλωβισμένους, και πέραν των 170,000 Ελλήνων εκτοπισμένων και προσφύγων στην ίδια τους την πατρίδα, με μια κατοχή που συνεχίζεται…
Λονδίνο Ιούλιος 1974
Στις 16 Ιουλίου 1974 η Τουρκία (μέσω της βρετανικής πρεσβείας στην Άγκυρα και δια του συνταγματολόγου και σύμβουλου της Μουμπτάζ Σοιζάλ ) ενημέρωσε το Λονδίνο για την πρόθεσή της για εισβολή και κάλεσε τους Βρετανούς να πάνε μαζί αν όχι θα πήγαινε μόνη. Ζήτησε συνάντηση μαζί τους και ο σοσιαλιστής Πρωθυπουργός της Μπουλέντ Ετσεβίτ δεν έχασε λεπτό. ‘Εφθασε στο Λονδίνο την επομένη 17 Ιουλίου, συνοδευόμενος σχεδόν από την μισή του στρατιωτική και πολιτική ηγεσία και μπήκε στο 10 Downing Street για … «έγκριση» και συντονισμό με την άλλη «εγγυήτρια» δύναμη (Ηνωμένο Βασίλειο). Εξασφάλισε από την σοσιαλιστική κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου με Πρωθυπουργό τον Χάρολτ Γουίλσον και Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας τον Τζέιμς Κάλλαχαν το πράσινο φως να εισβάλει στην Κύπρο. Τους εξήγησε μέχρι που θα έφθανε η γραμμή της εισβολής που σχεδίασε. Δέχθηκαν, φτάνει να μην ενοχλούσε (όπως του ζήτησαν) τις βρετανικές περιοχές των βάσεων και υποσχέθηκαν μάλιστα να εμποδίσουν την Ελλάδα από να τρέξει εις βοήθεια για να αποτελειώσει το «έργο» του εφόσον για τους δικούς των λόγους δεν μπορούσαν να εισβάλουν μαζί. Το 1975 ο Τζέιμς Κάλλαχαν ομολόγησε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του βρετανικού Κοινοβουλίου ότι άφησαν να εκτελεστεί η τουρκική εισβολή γιατί συμφωνούσαν με τους Τούρκους στην αλλαγή του στάτους κβο της Κύπρου επειδή το «σύνταγμα είχε καταρρεύσει πριν 10 χρόνια» (δηλαδή το 1964 όπως ισχυρίζονται έκτοτε οι Τούρκοι για να δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα). (Βιβλίο Φ.Α. «Διζωνική v Δημοκρατία 1955-2019» Έκδοση PASTELL EDITORIA LIMITED Λεμεσός).
Μόσχα Ιούλιος 1974 Έγγραφο CIA
Αποδεσμευμένο έγγραφο της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) ημερ. 22 Ιουλίου 1974 (National Intelligence Bulletin) γράφει:
«USSR – CYPRUS
Οι Σοβιετικοί έχουν εγκρίνει την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, όμως έχουν επίσης τονίσει την αντίθεσή τους σε οποιαδήποτε αλλαγή του πολιτικού στάτους της Κύπρου. Η Μόσχα ανησυχεί ότι η εισβολή θα οδηγήσει στην διχοτόμηση της νήσου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Ανακοινωθέν της σοβιετικής κυβέρνησης που εκδόθηκε το Σάββατο επικρίνει έντονα την ελληνική «επιθετικότητα» όμως δικαιολόγησε την τουρκική παρέμβαση ως αναγκαία για την προστασία της τουρκο-κυπριακής κοινότητας. Η δήλωση προσπάθησε να παρουσιάσει την πρόθεση της Τουρκίας ως να στοχεύει στην επαναφορά της κυπριακής ανεξαρτησίας και επιστροφή της «νόμιμης κυβέρνησης». Αυτούς τους στόχους υποστήριξε ο Αρχηγός του Κόμματος Πρέσνιεβ σε ομιλία του χθες στην Πολωνία.
Οι Σοβιετικοί κράτησαν επαφή με το Μακάριο στη Νέα Υόρκη και πίεσαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την επιστροφή στην εξουσία του Αρχιεπισκόπου. Η Μόσχα, όμως, απέφυγε να πάρει ξεκάθαρη δέσμευση για τους στόχους του Μακάριου. Oι Σοβιετικοί ευνοούν επίσης την Άγκυρα… Σοβιετικά στρατεύματα έχουν τεθεί σε επιφυλακή».
Η πρώτη τουρκική εισβολή στη Κύπρο ήταν με την συγκατάθεση της Μόσχας!
Το αμερικανικό έγγραφο επιβεβαίωσε τελικά χρόνια αργότερα με τις αποκαλύψεις του, που βρίσκονται στο διαδίκτυο, ο Arif Hasan Tahsin (Arif Hodja) πρώην διοικητής της ΤΜΤ, δάσκαλος, συγγραφέας και αρθρογράφος στην «Αφρίκα».
«Όταν η Τουρκία αποφάσισε να επέμβει επικοινώνησε με τους Σοβιετικούς και ο πρέσβης της Σ. Ένωσης ρώτησε τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας κατά πόσο μετά την εισβολή η Κύπρος θα παρέμενε μέλος του κινήματος των Αδεσμεύτων. ΄Όταν πήρε θετική απάντηση έδωσε την συγκατάθεσή του για την επέμβαση.. Η Τουρκία δεν είχε αρκετό πετρέλαιο και ζήτησε βοήθεια από την Βουλγαρία. Ένας που δούλευε στην τουρκική πρεσβεία στη Βουλγαρία έγραψε βιβλίο στο οποίο περιγράφει όλα αυτά… Αυτά για την πρώτη εισβολή. Η Αμερική μετά αναμείχθηκε…» είπε μεταξύ άλλων το πρώην στέλεχος της ΤΜΤ. Μεταδόθηκε στις 22.3.2011 από το δίγλωσσο πρόγραμμα του ΡΙΚ Biz. Η αναφορά στα 31 λεπτά. («Διζωνική v Δημοκρατία 1955-2019»).
Με αγγλικούς υποτίτλους https://www.youtube.com/watch?v=YJTaJPF8o6M
Με ελληνικούς υποτίτλους https://www.youtube.com/watch?v=CsTmIa6cSRw
Αυτό βέβαια είχε πει και ο Δρ. Χ. Κίσσιγκερ στον Κινέζο ομόλογό του στις 2 Οκτωβρίου 1974: «Η Μόσχα είπε στους Τούρκους να εισβάλουν» (Σημερινή 14.1.1999). (βιβλίο Φ.Α. «Top Secret – Η Βρετανική κηδεμόνευση του Κυπριακού… Πως φθάσαμε στο Σχέδιο «Ανάν»…» Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη, 2004, κεντρική διανομή Εκδοτικός Οίκος ΔΙΑΣ).
Δεν γνωρίζουμε τι άλλο από τις εμπορικές των συμφωνίες συζήτησε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσιαβούσογλου μαζί με τον Βρετανό ομόλογό του Ντόμινικ Ράαπ και την μετά το Brexit εποχή. ΄Ομως, έχοντας υπόψη ότι οι Βρετανοί ήταν εκείνοι που προήδρευαν και ήταν επικεφαλής των έντονων διαπραγματεύσεων στην Λωζάνη το 1923 μάλλον φαίνεται κάπως αδύνατον να μην ανέφερε ο Τσιαβούσογλου και να μην ενημέρωσε εκ των προτέρων το Λονδίνο για την πρόθεσή τους να μετατρέψουν την Αγία Σοφία σε τζάμι παραβιάζοντας την Συνθήκη της Λωζάνης. Και να μην εξασφάλισε προτού φύγει την υποστήριξή του Φόρειν ΄Οφις όταν ο Ερντογάν θα ανακοίνωνε δύο μέρες αργότερα την παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάνης…
Εξάλλου, οι Τούρκοι γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλο ότι ήσαν οι Βρετανοί οι ίδιοι που πρώτοι παραβίασαν την Συνθήκη της Λωζάνης το 1955 με την διαβόητη Τριμερή στο Λονδίνο. Όταν επανέφεραν με το έτσι θέλω την Τουρκία πίσω, ως ενδιαφερόμενο μέρος στο Κυπριακό…
Θα επανέλθω για το 1974.
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 19/7/2020