Εκ νέου υποχώρηση καταγράφει, για το 2019, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, η οποία βρίσκεται σε σταθερά φθίνουσα πορεία τα τελευταία χρόνια.
Η θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου υποβαθμίστηκε φέτος, για άλλη μια χρονιά, με τη χώρα να καταλαμβάνει πλέον την 59η θέση ανάμεσα σε 141 κράτη παγκοσμίως. Η προηγούμενη επίδοση της Ελλάδας για το 2018 την κατέτασσε στην 57η θέση μεταξύ 140 οικονομιών του πλανήτη, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Global Competitiveness Report 2019 του World Economic Forum (WEF).
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Global Competitiveness Report 2019, που επεξεργάστηκε ο ΣΕΠΕ, η Ελλάδα συγκεντρώνει γενική βαθμολογία 62,6 στον Global Competitiveness Index 4.0, με ανώτερη βαθμολογία το 100 (έναντι 62,1 στην αξιολόγηση του 2018) και υποχωρεί κατά δύο θέσεις σε σχέση το προηγούμενο έτος. Η επίδοση αυτή, η οποία στερεί από τη χώρα πολύτιμους πόντους ανταγωνιστικότητας στον παγκόσμιο χάρτη, μεγαλώνει την “ψαλίδα” που τη χωρίζει από τις πιο δυναμικές οικονομίες του κόσμου, καθώς και από τους ανταγωνιστές της εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και εντός Ν.Α. Ευρώπης.
Όπως αναφέρει το Global Competitiveness Report 2019, η οικονομία της Ελλάδας είναι μια ενδεικτική περίπτωση του χάσματος ανταγωνιστικότητας ακόμη και μεταξύ χωρών της ίδιας γεωγραφικής ζώνης. Όπως σημειώνει, η Ελλάδα με τη βαθμολογία των 62,6 απέχει σχεδόν 20 ολόκληρες μονάδες από τη Γερμανία, που συγκεντρώνει βαθμολογία 81,8 μονάδων.
ΥΠΟΤΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Η υποτονική επίδοση της ελληνικής οικονομίας σε θέματα ανταγωνιστικότητας γίνεται ακόμη πιο ορατή, αν συγκριθεί με αυτές άλλων χωρών και μάλιστα γειτονικών. Η Βουλγαρία, για παράδειγμα, βρίσκεται δέκα θέσεις υψηλότερα από την Ελλάδα, στην 49η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, έχοντας κερδίσει δύο θέσεις σε σχέση με την αντίστοιχη αξιολόγηση του 2018. Αλλά και η Ρουμανία έχει καλύτερη επίδοση από την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη των πιο ανταγωνιστικών οικονομιών του κόσμου, καθώς κατατάσσεται 51η, έχοντας επίσης κερδίσει μία θέση σε σχέση με το 2018.
Ακριβώς πάνω από την Ελλάδα σε θέματα ανταγωνιστικότητας και συγκεκριμένα στην 58η θέση, βρίσκεται το Αζερμπαϊτζάν, η Κολομβία στην 57η, το Μπρουνέι στην 56η, το Καζακστάν στην 55η, η Ουρουγουάη στην 54η και το Ομάν στην 53η. Η ελληνική οικονομία πετυχαίνει ελαφρά μόνο καλύτερη βαθμολογία από χώρες, όπως η Νότιος Αφρική (60η θέση), η Τουρκία (61η), η Κόστα Ρίκα (62η), η Κροατία (63η) και οι Φιλιππίνες (64η).
Να σημειωθεί ότι, από το 2018, η μεθοδολογία, που χρησιμοποιεί το WEF για τη σύνταξη του Global Competitiveness Report, έχει αλλάξει, προκειμένου να συμπεριλάβει τις επιδόσεις των χωρών ανά τον κόσμο σε παράγοντες, που σχετίζονται με τη 4η Βιομηχανική Επανάσταση (σ.σ. εξ ου και η μετονομασία του δείκτη αξιολόγησης σε Global Competitiveness Index 4.0.) Στόχος της νέας μεθοδολογίας είναι να αποτυπωθεί η δυναμική της παγκόσμιας οικονομίας στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία εκτιμάται ότι έχει το μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΗΓΕΤΕΣ
Πρωταθλήτρια κόσμου σε θέματα ανταγωνιστικότητας για το 2019 αναδεικνύεται η Σιγκαπούρη με βαθμολογία 84,8 μονάδες, η οποία καταφέρνει να εκθρονίσει τις ΗΠΑ, που το 2018 είχαν την πρωτιά, ενώ φέτος περιορίζονται στη δεύτερη θέση με επίδοση 83,7. Τρίτη πιο ανταγωνιστική οικονομία του κόσμου για το 2019 αναδεικνύεται αυτή του Χονγκ Κονγκ με βαθμολογία 83,1 μονάδες, έχοντας αναρριχηθεί κατά τέσσερις θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη έναντι του 2018. Στην τέταρτη θέση της λίστας με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου για φέτος, βρίσκεται η Ολλανδία, η οποία συγκεντρώνει βαθμολογία 82,4, έχοντας κερδίσει δύο θέσεις σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα.
Η Ελβετία με επίδοση 82,3 κατατάσσεται πέμπτη μεταξύ των πιο ανταγωνιστικών οικονομιών του κόσμου, υποχωρώντας κατά μία θέση έναντι του 2018, με την Ιαπωνία να κατακτά την έκτη θέση (82,3), παγκοσμίως. Τη λίστα των δέκα πιο ανταγωνιστικών οικονομιών συμπληρώνει η Γερμανία, η οποία έχασε συνολικά τέσσερις θέσεις σε σχέση με το 2018 και πλέον βρίσκεται στην έκτη θέση (με βαθμολογία 81,8) και ακολουθούν: Σουηδία, Μεγάλη Βρετανία και Δανία (όλες με βαθμολογία (81,2 μονάδες).
Η ευρωπαϊκή υπεροχή είναι σαφής στη λίστα με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου, καθώς οι έξι από τις δέκα χώρες του “top ten” προέρχονται από την Ευρώπη. Στις επόμενες δέκα θέσεις των χωρών, οι οποίες παγκοσμίως έχουν τις καλύτερες επιδόσεις σε θέματα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, παγκοσμίως, για 2019 κατατάσσονται: η Φινλανδία (με βαθμολογία 80,2 μονάδες), η Ταιβάν (80,2), η Νότιος Κορέα (79,6), ο Καναδάς (79,6), η Γαλλία (78,8), η Αυστραλία (78,7), η Νορβηγία (78,1), το Λουξεμβούργο (77), η Νέα Ζηλανδία (76,7) και το Ισραήλ (76,7).
ΟΥΡΑΓΟΙ
Στην άλλη πλευρά της κλίμακας, στις χώρες δηλαδή όπου έχουν τις χειρότερες επιδόσεις στον κόσμο σε θέματα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας τους, βρίσκονται το Τσαντ, που τοποθετείται στη βάση της λίστας και στην 141η θέση, η Υεμένη, το Κονγκό, η Αϊτή, η Μοζαμβίκη, η Αγκόλα, του Μπουρούντι, η Μαυριτανία, η Βενεζουέλα, η Μαγαδασκάρη και το Λεσότο.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Το Global Competitiveness Report 2019 αποκαλύπτει τα τρωτά σημεία της ελληνικής οικονομίας, τα οποία της στερούν τη δυνατότητα να αναρριχηθεί στην κατάταξη των πιο ανταγωνιστικών χωρών παγκοσμίως. Εντοπίζει δε στην ελληνική οικονομία τις ίδιες παθογένειες, οι οποίες διαχρονικά της κοστίζουν θέσεις στην κατάταξη των πιο ανταγωνιστικών οικονομιών του κόσμου: αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, κρατική γραφειοκρατία, προβλήματα στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, ασταθείς πολιτικές και η αστάθεια στη διακυβέρνηση και περιορισμοί στην αγορά εργασίας.
ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Η αξιολόγηση των 141 οικονομιών του πλανήτη, σύμφωνα με το Global Competitiveness Report 2019, γίνεται με βάση τέσσερις επιμέρους Άξονες. Ο πρώτος “Ευνοϊκό Περιβάλλον” (Enabling Environment) αρθρώνεται σε τέσσερις επιμέρους Πυλώνες: “Θεσμικά Όργανα” (Institutions), “Υποδομές” (Infrastructure), “Υιοθέτηση ΤΠΕ” (ICT adoption) και “Μακροοικονομική Σταθερότητα” (Macroeconomic stability).
Ο δεύτερος Άξονας είναι το “Ανθρώπινο Κεφάλαιο” (Human Capital) με επιμέρους Πυλώνες την “Υγεία” (Health) και τις “Δεξιότητες” (Skills).
Τρίτος Άξονας είναι οι “Αγορές” (Markets) με επιμέρους Πυλώνες την “Αγορά Αγαθών” (Product market), την “Αγορά Εργασίας” (Labour market), το “Χρηματοπιστωτικό Σύστημα” (Financial system) και το “Μέγεθος Αγοράς” (Market size).
Τέταρτος Άξονας είναι το “Οικοσύστημα Καινοτομίας” (Innovation Ecosystem) με επιμέρους Πυλώνες την “Επιχειρηματική Δυναμική” (Business dynamism) και την “Ικανότητα Καινοτομίας” (Innovation capability).
Όπως προκύπτει από την ανάλυση των επιδόσεων της Ελλάδας στους τέσσερις βασικούς Άξονες, που πραγματοποίησε ο ΣΕΠΕ, η εθνική μας οικονομία πετυχαίνει την καλύτερη βαθμολογία στον δεύτερο, που έχει να κάνει με το “Ανθρώπινο Κεφάλαιο”, έχει μια μάλλον μέτρια επίδοση στον τομέα “Ευνοϊκό Περιβάλλον”, μια εξίσου μέτρια στον τομέα “Οικοσύστημα Καινοτομίας” και μια μάλλον κακή επίδοση στο κεφάλαιο “Ευνοϊκό Περιβάλλον”.
Αναλυτικά, στον τομέα “Ευνοϊκό Περιβάλλον” η ελληνική οικονομία καταλαμβάνει την 85η θέση μεταξύ 141 χωρών στον πυλώνα “Θεσμικά Όργανα” (από την 87η μεταξύ 141 κρατών το 2018) και την 37η στις “Υποδομές” (από 38η το 2018). Πάντως, η χώρα έχει κάνει σημαντική πρόοδο στην “Υιοθέτηση ΤΠΕ”, αφού κατατάσσεται το 2019 στην 52η θέση (από την 57η το 2018), αλλά και στον τομέα “Μακροοικονομική Σταθερότητα”, όπου για φέτος βρίσκεται στην 64η θέση από την 83η το 2019.
Στον Άξονα “Ανθρώπινο Κεφάλαιο”, η Ελλάδα έχει καλύτερες επιδόσεις και καταλαμβάνει σχετικά υψηλές θέσεις στη συνολική κατάταξη: κατατάσσεται 23η ανάμεσα σε 141 χώρες στον πυλώνα “Υγεία” (από 21η ανάμεσα σε 140 χώρες το 2018) και 41η στις “Δεξιότητες” (από 39η το 2018).
Ο Άξονας “Αγορές” παραμένει ένας αδύναμος τομέας για την εθνική μας οικονομία, καθώς κατέχει την 81η θέση σε 141 χώρες στην “Αγορά Αγαθών” (63η στην προηγούμενη αξιολόγηση), καταλαμβάνει την 111η θέση στην “Αγορά Εργασίας” (107η το 2018), την 115η στο “Χρηματοπιστωτικό Σύστημα” (από την 114η θέση) και την 57η στο “Μέγεθος Αγοράς” (από την 58η το 2018). Τέλος, στον τέταρτο Άξονα, που αφορά το “Οικοσύστημα Καινοτομίας”, η ελληνική οικονομία πετυχαίνει επιδόσεις που την φέρνουν στην 76η θέση στην “Επιχειρηματική Δυναμική” (από 72η το 2018) και στην 47η στην “Ικανότητα Καινοτομίας” (από 44η που ήταν έναν χρόνο νωρίτερα).
ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Τη θέση της ελληνικής οικονομίας στον παγκόσμιο χάρτη ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα με την αξιολόγηση του World Economic Forum, υποβαθμίζουν μια σειρά από παθογένειες. Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει μία από τις χειρότερες επιδόσεις, στον κόσμο, στην κατηγορία “Αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου για την επίλυση των διαφορών”, καθώς καταλαμβάνει την 131η θέση μεταξύ 141 χωρών. Να σημειωθεί ότι η πιο αποτελεσματική οικονομία του κόσμου σε αυτόν τον παράγοντα είναι αυτή της Σιγκαπούρης.
Επίσης, στην κατηγορία “Ποιότητα στη διαχείριση γης” (Quality of land administration), η Ελλάδα κατατάσσεται στην 138η θέση, ενώ στην ίδια θέση βρίσκεται και όσον αφορά την “Ικανότητα της κυβέρνησης να εγγυηθεί την σταθερότητα της πολιτικής» (Government ensuring policy stability). Στο μεταξύ, η Ελλάδα έχει μια κακή επίδοση όσον αφορά την «Ικανότητα της κυβέρνησης να ανταποκριθεί στην αλλαγή» (Government responsiveness to change), καθώς έρχεται 134η μεταξύ 141 κρατών παγκοσμίως.
Αδύναμες είναι οι επιδόσεις της χώρας και σε μια σειρά από παράγοντες που σχετίζονται με το χρηματοδοτικό σύστημα. Η Ελλάδα έχει την 133η θέση μεταξύ 141 χωρών, διεθνώς, στη “Χρηματοδότηση των ΜμΕ”, ενώ είναι στην προτελευταία θέση όσον αφορά στη “Σταθερότητα του χρηματοδοτικού συστήματος” και κατατάσσεται 139η στις κατηγορίες “Ασφάλεια τραπεζών” (Soundness of banks) και 138η στα “Μη εξυπηρετούμενα δάνεια”. Πάντως, παρά τις εγγενείς της αδυναμίες η εθνική οικονομία καταφέρνει να βρεθεί μέσα στις δέκα πρώτες θέσεις του κόσμου σε διάφορους επιμέρους δείκτες που εξετάζει το World Economic Forum.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη θέση, παγκοσμίως, στο ποσοστό του “Πληθυσμού με πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα» και την πέμπτη καλύτερη επίδοση στην αναλογία “Μαθητών/Δασκάλων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση”.
Στο μεταξύ, η ελληνική οικονομία, μαζί με άλλες 98, βρίσκεται στην πρώτη θέση, παγκοσμίως, στον παράγοντα “Πιστωτικό Χάσμα” (Credit Gap), ένα μαζί με άλλες 88 οικονομίες κατατάσσεται πρώτη στον παράγοντα “Πληθωρισμός” (Inflation).
sepe