Ο μύθος της Πανσελήνου -Λατρευτικό σύμβολο και αστρονομικό όργανο

Από τους προϊστορικούς χρόνους η Σελήνη αποτελούσε αντικείμενο λατρείας. Για πολλούς αιώνες ο χρόνος καθοριζόταν με βάση τις σεληνιακές φάσεις. Ο δίσκος της Νέμπρα που ανακαλύφθηκε στην κεντρική Γερμανία και ανάγεται στην εποχή του Χαλκού πριν από περίπου 4.000 χρόνια θεωρείται ότι είχε διπλή χρήση: ως λατρευτικό σύμβολο, αλλά και ως αστρονομικό όργανο.

Έκλειψη Σελήνης

Κατά τη διάρκεια της έκλειψης όταν η σελήνη βρίσκεται στη σκιά της Γης, το φεγγάρι αποκτά ένα εντυπωσιακό βαθύ κόκκινο χρώμα. Όπως συνέβη, για παράδειγμα, στις 27 Ιουλίου του περασμένου καλοκαιριού ή μερικά χρόνια νωρίτερα το 2015.
Η Σελήνη στις εικαστικές τέχνες

Η Σελήνη αποτελεί εδώ και αιώνες πηγή έμπνευσης για εικαστικούς καλλιτέχνες. Συμβολίζει την αθωότητα, την Παναγία, ακόμα και τη γυναικεία σεξουαλικότητα. Το φεγγάρι ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές μοτίβο κατά τη διάρκεια της ρομαντικής περιόδου. Στη φωτογραφία ο πίνακας του Γερμανού Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ «Δύο άνδρες παρατηρούν τη σελήνη» του 1820.
Μούσα των ποιητών

Σημαντικός είναι ο ρόλος του φεγγαριού και στην παγκόσμια λογοτεχνία, κυρίως όμως για την ποίηση. Η Σελήνη χρησιμοποιείται μεταφορικά για τη μελαγχολία, τη νοσταλγία ή ακόμα και την παρηγοριά, όπως στο ποίημα του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε «Στη Σελήνη».
Η Πανσέληνος στο τραγούδι

Ανέκαθεν η σελήνη είχε σταθερή θέση στη μουσική. Κλασικά παραδείγματα της αγγλοσαξονικής μουσικής παράδοσης “Moonlight Serenade” (Glenn Miller), “Blue Moon” (Elvis Presley), “Fly Me to the Moon”(Frank Sinatra). Πλήθος και τα ελληνικά τραγούδια εμπνευσμένα από τη σελήνη: «Χάρτινο το φεγγαράκι», «Ματωμένο φεγγάρι», «Θα πιώ απόψε το φεγγάρι», «Σβήσε το φεγγάρι», «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι».
Τρόμος και ρομαντισμός

Ο Αμερικανός μυθιστοριογράφος Μαρκ Τουέιν έγραφε ότι «κάθε άνθρωπος μοιάζει με φεγγάρι. Έχει μια σκοτεινή πλευρά που δεν δείχνει σε κανένα». Από αρχαιοτάτων χρόνων υπάρχουν μύθοι για ανθρώπους που στο φως της Πανσελήνου μεταμορφώνονται σε λυκανθρώπους. Ο μύθος ενέπνευσε και την 7η τέχνη σε κλασικές πλέον ταινίες όπως «Ο Λυκάνθρωπος» του 1941, αλλά και «Κάτω από τη λάμψη του φεγγαριού» του 1987.
Το φεγγάρι κρατά κρυμμένα τα μυστικά του

Με την πρώτη επανδρωμένη αποστολή το 1969 το φεγγάρι…κινδύνευσε να χάσει και τα τελευταία μυστικά του. Αίφνης άνθρωποι άρχισαν να περπατούν στην επιφάνειά του και να βγάζουν φωτογραφίες, όπως ο αστροναύτης Μπαζ Άλντριν. Όλα έδειχναν ότι η επιστήμη υπέταξε τον μοναδικό δορυφόρο της γης.
Ένα εικονικό φεγγάρι

Όμως η σελήνη δεν έχασε τίποτα από τη μαγεία που την περιβάλλει. Το 2013 ο Κινέζος καλλιτέχνης Άι Γουεϊγουέι και ο Δανός συνάδελφός του Όλαφουρ Ελίασον παρουσίασαν το κοινό τους πρότζεκτ “Moon“. Στην διεύθυνση www.moonmoonmoonmoon.com όσοι το επιθυμούν έχουν τη δυνατότητα να απαθανατιστούν με ένα σχέδιο στο εικονικό φεγγάρι.
DW