Όλοι έγιναν οικονομολόγοι αυτές τις μέρες. Κάθε Έλληνας προσπαθεί να λύσει στη θεωρία μόνος του το πρόβλημα της χώρας ή να δηλώσει πόσο άλυτο είναι, πόσο ματαιοπονούν οι πολιτικοί ή υποκρίνονται.
Ας προσθέσω λοιπόν κι εγώ κάτι από πλευράς μου.
Άκουσα, διάβασα πολλά μέτρα, πολλές ερμηνείες, πολλές αντιρρήσεις, πράγματα που δυσκολεύομαι να κρίνω καθότι το αποτέλεσμα μόνο στην πράξη θα φανεί: μέχρι τώρα τα μέτρα, ο νόμος δηλαδή και η εφαρμογή του είναι δύο απολύτως ξεχωριστοί τομείς στην Ελλάδα. Συμφωνώ ότι η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που βύθισε την χώρα σήμερα πια σε αδιέξοδο, αλλά αυτό δεν αρκεί.
Το κλειδί ίσως να βρίσκεται και στο να εμπνευστούν οι Έλληνες να αλλάξουν συμπεριφορές, περιορίζοντας την «μαύρη» οικονομία στο ελάχιστο αν καταλάβουν ότι εν τέλει όλοι μαζί κινδυνεύουμε να βουλιάξουμε τη βάρκα μας και χωρίς σωσίβια να βρεθούμε στη θάλασσα. Ορθώς λέγεται πως μόνο η αμοιβαία εμπιστοσύνη μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
Για έναν τομέα όμως, μια μεγάλη πληγή στα δημόσια έξοδα, δεν άκουσα τίποτε ακόμη, εκτός αν συζητηθεί στα πλαίσια των μέτρων κατά της διαφθοράς: εξυγίανση του τρόπου με τον οποίον ανατίθενται και εκτελούνται τα δημόσια έργα, είτε μεγάλα είτε μικρά.
Πολύ συχνά τα δημόσια έργα παρουσιάζουν τα εξής προβλήματα:
- Κακοτεχνίες και προχειρότητες που σύντομα εμφανίζονται και κοστίζουν ξανά στο δημόσιο, προκειμένου να επισκευαστούν ή να ανακατασκευαστούν
- Κακός συντονισμός, σχεδιασμός και προγραμματισμός που συχνά οδηγεί σε έργα που πρέπει να ξηλωθούν για να γίνει κάποιο άλλο έργο που δεν προγραμματίστηκε ταυτόχρονα ή οδηγούν σε δισεπίλυτες εκκρεμότητες, έξοδα και ταλαιπωρία.
- Έργα που απλώς γίνονται για να γίνουν, ενώ δεν έχουν μεγάλη πρακτικό και ουσιαστικό νόημα ύπαρξης
- Μεγάλη σπατάλη υλικών εξ αιτίας του τρόπου με τον οποίον εκτελούνται τα έργα — ή έννοια της εξοικονόμησης και επανάχρησης απουσιάζει πλήρως
Αυτά είναι κάποια χαρακτηριστικά των δημόσιων έργων που πρέπει να εκλείψουν. Η εξοικονόμηση που θα προκύψει πιστεύω θα είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να εξασφαλίσει πόρους για το κοινωνικό κράτος, μειώνοντας και το έλλειμμα. Κάποιο εργολάβοι βέβαια θα χάσουν, αν δεν αποφασίζουν να κάνουν σωστότερα την δουλειά τους και κάποιοι πολιτικοί ίσως δεν γράψουν όση ιστορία ίσως θα ήθελαν….
Philip Dragoumis