ΟΜΗΡΟΣ: Εταιρείες παραγωγής και Εμπορίας στην…. Ιλιάδα και Οδύσσεια (1). (αρχαιότητα: Εξιδανίκευση ή ΚΑΙ οι αλήθειες της;)
του Χρυσόστομου Τσιρίδη
(εικόνα Διαδικτύου, από σχολικό βιβλίο προφανώς) Πόσο σωστά ετοιμάζουμε αυτήν την παιδική αθωότητα, απέναντι στην ζωή; Πόσο αξιοποιούμε τους θησαυρούς που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας;
.
Η αλήθεια είναι ότι ο τίτλος ξ ε ν ί ζ ε ι. Πρωτάκουστο. Ιλιάδα /Οδύσσεια και… επενδύσεις γίνεται;
.
Να που… γίνεται..
Η διαρκής κινητικότητα ανθρώπων και ιδεών, αλλά και παραγωγής
και εμπορίας προϊόντων είναι χαρακτηριστικό της δημιουργικότητας
και εξωστρέφειας των Ομηρικών Κοινωνιών.
.
Καλά τώρα. Και όλα αυτά από τον γνωστό Όμηρο; Όχι. Όλα αυτά από τον…. άγνωστο (για τα σχολειά μας) Όμηρο.
.
Και γιατί…. άγνωστος;
.
Ας κάνουμε μια αναδρομή στα μαθητικά μας. Ποιο είναι το “κάτι που μένει” με την ολοκλήρωση (λέμε τώρα) της Ιλιάδας και της Οδύσσειας.
.
Η αίσθηση ΕΣΩΣΤΡΕΦΟΥΣ μιζέριας, θανατικού, θρήνων και μελαγχολικής
δ ι ά λ υ σ η ς. Η αίσθηση αυτή μοιρολατρίας και α δ ι ε ξ ό δ ω ν είναι που “αφήνει” η…. διδακτική προσέγγιση των Ομηρικών Αριστουργημάτων, σε 13χρονα και 14χρονα Ελληνόπουλα.
.
Η Ο μ η ρ ι κ ή αντίληψη ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ (ί δ ε ν και έ γ ν ω), ότι δηλαδή γνωρίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας όντας ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ για το περιβάλλον μας, αποκτούμε ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ, κριτική ικανότητα, ε π ι λ ο γ έ ς, και κοιτάζουμε το Μ Ε Λ Λ Ο Ν αισιόδοξα και με… Φ Ι Λ Ο Δ Ο Ξ Ι Α, ούτε που περνάει από την σκέψη μας.
.
Κι όμως είναι το πρώτο πρώτο που λέει ο Ποιητής:
.
“ίδεν και έγνω πολλών ανθρώπων άστεα και νόον”
.
Μια πρόχειρη και άμεση περίπτωση (και για την “οικονομία” της Οδύσσειας, αλλά και για την…. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ Οικονομία):
.
Όταν ο Τηλέμαχος εκπλήσσεται από τον…. “κόσμο έξω”, “βγαίνοντας” από το ΠΕΡΙΚΛΕΙΣΤΟ Παλάτι καθ’ οδόν προς Σπάρτη. Μοιάζει με επαρχιωτόπουλο που βρέθηκε για πρώτη φορά σε μεγάλη πόλη με “μεγάλους δρόμους και πολύχρωμα φώτα”…. Και όπως αποκάλυψε η Αθηνά, πέρασε μια χαρά “Έναν ολόκληρο μήνα, στην καλλιγύναικα= ωριότσουπρη Σπάρτη”.
.
Ακόμη ένα πρόχειρο ενδεικτικό (ΕΜΜΕΣΗ, πλην ιδιοφυής αντιπαράθεση διαφορετικών ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ και επί τη ευκαιρία να αναθεωρήσουμε την εννοιδότηση “ΤΥΠΙΚΕΣ σκηνές”. Είναι… όμοιες, αλλά ΟΧΙ ταυτόσημες).
.
Σε αντίθεση με τον ΜΕΝΕΛΑΟ που… ΕΝΘΥΜΟΥΜΕΝΟΣ έκλαιγε (ή σωστότερα ΘΡΗΝΟΛΟΓΟΥΣΕ) όλη την ώρα, η ΕΛΕΝΗ (υπονοώντας μια αισόδοξη προοπτική ζωής) θα χαρίσει στον Τηλέμαχο μια ακριβή εσάρπα (πέπλον) δ ώ ρ ο στην γυναίκα που θα διαλέξει να παντρευτεί, με μια όντως συγκινητική αφιέρωση, για ολόκληρη ΖΩΗ που ΕΧΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ του (!!!). (Ραψ. ο στιχ. 125- 130).
.
Του Ομήρου είναι ΚΑΙ αυτά. ΕΑΝ αποφασίσουμε κάποτε να τον διαβάσουμε σωστά (!).
.
Συνεπώς…ΟΧΙ. Δεν είναι η Ομηρική ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ένα ατελείωτο “λυγρό” ΜΟΙΡΟΛΟΓΙ μιζέριας…και παρελθόντων (παρελθοντικών) κακών, με τα οποία “μαυρίζουμε” την ψυχή των παιδιών.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η εύκολη συμβολοποίηση, στην οποία συνήθως καταφεύγουμε, πέρα από το ότι είναι μια αυθαίρετη ΕΞΩΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ διαδικασία, δεν αποκαθιστά τα πράγματα.
.
Και για να έρθω στο αρχικό του τίτλου:
ΟΥΤΕ και η Ο μ η ρ ι κ ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ήταν μ ό ν ο αυτό που μας δίδαξαν στα σχολειά:
Οικονομία, ΚΛΕΙΣΤΗ αγροτο-κτηνοτροφική / αυτάρκεια οίκων, “ιστόν ηλακάτην τε…” κλπ.
.
Μην ξεχνάμε: Μιλάμε πάντα για ΤΑ δύο κορυφαία αριστουργήματα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας.
.
Συνεχίζεται…!
