Νέα αποστολή στο διαστημικό εργαστήριο Columbus

Όταν το εργαστήριο Columbus ξεκίνησε πριν από 10 χρόνια το ταξίδι του για το διάστημα φάνηκε γρήγορα ότι οι έρευνες απαιτούν μεγάλη υπομονή. Σήμερα ο χρόνος αναμονής έχει μειωθεί, ανοίγοντας το δρόμο και για ιδιώτες.

Το διαστημικό εργαστήριο Columbus στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ISS γιορτάζει φέτος τα 10α του γενέθλια και αποκτά παρέα. Το όνομά του είναι Cimon και ανταποκρίνεται στις εντολές του Γερμανού αστροναύτη Αλεξάντερ Γκερστ. «Θα τον ακολουθεί όπως σε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας και θα τον βοηθά στη δουλειά του» εξηγεί ο Αντρέας Σεν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Στις αρχές Ιουνίου ο Γκερστ θα επιστρέψει στον Σταθμό ISS μαζί με τον Cimon, ο οποίος αναγνωρίζει από την έκφραση του προσώπου του αστροναύτη τη διάθεσή του και αντιδρά αναλόγως.
Ο χώρος εργασίας των Γκέρστ και Cimon έχει μόλις διάμετρο 4,5 μέτρα και 7 μέτρα μήκος. Ωστόσο ο Άκος Χέγκι από την Airbus, που κατασκεύασε και λειτουργεί το διαστημικό εργαστήριο για τον ESA τονίζει: «Το Columbus είναι το μικρότερο εργαστήριο στον ISS αλλά είναι πολύ καλά εξοπλισμένο».
Σπέρνοντας φυτά στο διάστημα
Πριν από δέκα χρόνια, στις 7 Φεβρουαρίου 2008, το Columbus ξεκίνησε το ταξίδι του στο διάστημα. Τέσσερις μέρες αργότερα το ευρωπαϊκό διαστημικό εργαστήριο έφτασε στον σταθμό ISS. Σύμφωνα με τον ESA έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 220 πειράματα.
Ένα από τα πρώτα ήταν αυτό του βοτανολόγου Γκίντερ Σέρερ από το Πανεπιστήμιο του Ανοβέρου. Άφησε να αναπτυχθούν φυτά σε περιβάλλον χωρίς βαρύτητα και ανακάλυψε ότι αναπτύσσουν περισσότερες πλαϊνές ρίζες και ότι δεν απορροφούν τόσο καλά το νερό. Σε τι χρησιμεύει όμως αυτή η γνώση; «Πρόκειται για κάποιες βασικές πρώτες έρευνες. Δεν θα σώσουμε μ’ αυτές την αγροτική οικονομία» παραδέχεται ο Σέρερ αλλά επισημαίνει ότι αυτές οι μελέτες θα φανούν σημαντικές όταν στο μέλλον θα πραγματοποιούνται αποστολές στο φεγγάρι και τον Άρη.
Τα αποθαρρυντικά πρώτα χρόνια
880 εκ. € κόστισε η κατασκευή του Columbus. Όταν όμως το εργαστήριο έφτασε στο διάστημα οι ερευνητές μάλλον απογοητεύτηκαν αφού πολλά πειράματα είχαν χρόνο αναμονής έξι με οκτώ χρόνια μέχρι να αποσταλούν στο ISS. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι παράλληλα με τις έρευνες οι αστροναύτες έχουν να κάνουν πολλές άλλες εργασίες, όπως να διατηρούν τον σταθμό καθαρό και να ελέγχουν όλες τις λειτουργίες του. Επιπλέον πρέπει να γυμνάζονται 2 ώρες την ημέρα.
Η λειτουργία του Columbus κοστίζει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, δηλαδή στον Ευρωπαίο φορολογούμενο, 300 εκ. € το χρόνο. Και τι του προσφέρει λοιπόν; Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι έρευνες που πραγματοποιούνται στο διάστημα αποτελούν βάση για τη δημιουργία καινοτομιών στη γη, στον τομέα της αεροπορίας αλλά και της ιατρικής.
Στο μέλλον ο ESA θα πραγματοποιεί περισσότερες εμπορικές έρευνες στο Columbus, αφού ο χρόνος αναμονής έχει μειωθεί σημαντικά. Επιπλέον η απόφαση των κρατών-μελών να χρηματοδοτείται η μεταφορά στον ISS, το εργατικό δυναμικό (αστροναύτες) και οι υποδομές του εργαστηρίου από τον ESA προσελκύουν επίσης τους ιδιώτες, οι οποίοι θα πρέπει να αναλαμβάνουν πλέον μόνο το κόστος του πειράματος που θέλουν να κάνουν.
[DW]