Μία από τις μεγαλύτερες μάχες σε προσκήνιο και παρασκήνιο διεξάγεται τους τελευταίους μήνες στις Βρυξέλλες, με τα στελέχη της πολυεθνικής Monsanto να παίζουν τα ρέστα τους σε επίπεδο πιέσεων προκειμένου να συνεχιστεί η απρόσκοπτη κυκλοφορία του Glyphosate που έχει χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «πιθανώς καρκινογόνο».
Η άδεια κυκλοφορίας του Glyphosate, του ενεργού συστατικού του ζιζανιοκτόνου Roundup της Monsanto, στην Ε.Ε. λήγει στα τέλη Ιουνίου και η Κομισιόν έχει ήδη εκφράσει τη βούλησή της, προτείνοντας, παρά τις δραματικές επισημάνσεις των επιστημόνων, την ανανέωση της άδειας χρήσης του μέχρι και το 2031!
Οι αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η πρόταση της Κομισιόν είναι σφοδρές με αποτέλεσμα να χάσει την πρώτη μάχη αφού η Επιτροπή για το Περιβάλλον, την Ασφάλεια των Τροφίμων και τη Δημόσια Υγεία (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε εναντίον της ανανέωσης χρήσης του «ένοχου» για καρκινογενέσεις Glyphosate. Παράλληλα κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναθέσει σε ανεξάρτητη αρχή την επανεξέταση του ζητήματος αφού πρώτα δώσει στη δημοσιότητα όλα τα επιστημονικά στοιχεία στα οποία βασίστηκε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) για να δώσει το «πράσινο φως» στη Monsanto.
Η πρώτη αυτή μάχη δεν κρίνει βέβαια τον πόλεμο με δεδομένες τις ιδιαίτερες σχέσεις των λομπιστών της Monsanto με στελέχη των Βρυξελλών που μπορούν να επηρεάζουν τις πολιτικές αποφάσεις της Κομισιόν.
Η πρόταση άλλωστε της Επιτροπής να δοθεί συγχωροχάρτι στο Glyphosate μέχρι το 2031 πιστοποιεί ότι οι επικεφαλής των Βρυξελλών δεν αποφασίζουν με βάση τα επιστημονικά δεδομένα, αλλά με βάση τις επιταγές του κολοσσού της βιοτεχνολογίας, που θα κινδυνεύσει άμεσα εάν χάσει τη μεγάλη αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ θα υποστεί ανεπανόρθωτο πλήγμα στην αξιοπιστία του εάν απαγορευτεί το μεγαλύτερο σε πωλήσεις παγκοσμίως προϊόν της.
Συγκάλυψη
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε το ενεργό συστατικό του ζιζανιοκτόνου Roundup της Monsanto στα «πιθανώς καρκινογόνα» έπειτα από Έκθεση που συντόνισε ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο του ΠΟΥ (International Agency for Research on Cancer – IARC), η οποία αξιολόγησε την ικανότητα καρκινογένεσης πέντε οργανοφωσφορικών φυτοφαρμάκων, ένα εκ των οποίων ήταν το Glyphosate.
Παρά τον κώδωνα του κινδύνου που έκρουσε ο ΠΟΥ, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, στηριζόμενη σε αδημοσίευτες μελέτες, που πραγματοποιήθηκαν κατά παραγγελία της Monsanto, εξέδωσε έκθεση στην οποία ισχυρίζεται ότι το Glyphosate «δεν είναι πιθανώς καρκινογόνο για τους ανθρώπους»!
Η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων προκάλεσε έντονες αντιδράσεις με αποκορύφωμα την επιστολή που απέστειλαν προς τον Ευρωπαίο επίτροπο Υγείας 96 διακεκριμένοι επιστήμονες, μεταξύ των οποίων το σύνολο σχεδόν του επιστημονικού επιτελείου της IARC, καλώντας την Ε.Ε. «να μη λάβει υπόψη της τη γνωμοδότηση της EFSA».
Οι επιστήμονες, στην επιστολή τους, αποκάλυψαν ότι η γνωμοδότηση της EFSA βασίστηκε σε έξι, χρηματοδοτούμενες από τη βιομηχανία και εν μέρει μη δημοσιευμένες μελέτες, και «δεν είναι αξιόπιστη γιατί δεν βασίζεται σε επαρκή επιστημονικά δεδομένα».
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων ήταν το «κλειδί» προκειμένου η Κομισιόν χωρίς δεύτερη σκέψη να προτείνει την ανανέωση κυκλοφορίας του επικίνδυνου ζιζανιοκτόνου για ακόμα 15 χρόνια.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως σημειώνει η Greenpeace, ένα φυτοφάρμακο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. εάν υπάρχει «υπόθεση» σύνδεσης με καρκίνο, εκτός εάν η ανθρώπινη έκθεση σε αυτό είναι «αμελητέα». Όμως το Glyphosate χρησιμοποιείται παντού, όχι μόνο στη γεωργία, αλλά και σε δημόσιους και ιδιωτικούς κήπους, οπότε η έκθεση στα επικίνδυνα συστατικά του δεν μπορεί να θεωρηθεί «αμελητέα».
Να σημειωθεί, επίσης, ότι μελέτες δείχνουν ότι τα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν ενδοκρινικούς διαταράκτες μπορούν να επηρεάσουν ακόμα και τη γονιμότητα.
Best Seller τρόμου
Το Roundup, που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα, είναι το πιο ευρέως διαδεδομένο ζιζανιοκτόνο στον κόσμο και αποτελεί τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία της Monsanto. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει η Greenrpece, μόνο το 2014 κάλυψε το 1/3 των συνολικών πωλήσεων της εταιρείας, ενώ ήταν ο βασικός παράγοντας πίσω από την αύξηση των πωλήσεων του αγροχημικού κολοσσού κατά σχεδόν 1 δισ. δολάρια το 2014 σε σύγκριση με τις πωλήσεις του 2013.
Κάθε χρόνο ψεκάζεται σε εκατομμύρια στρέμματα αγροτικών εκτάσεων, αστικών πάρκων, δρόμων, πεζοδρομίων και σιδηροδρομικών δικτύων. Το Roundup διαδόθηκε τη δεκαετία του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’90 όταν η Monsanto κυριάρχησε στην αγορά κατασκευάζοντας μεταλλαγμένους σπόρους Roundup Ready, ανάμεσα τους και σόγια, με ανθεκτικότητα στο ζιζανιοκτόνο Roundup. Το αποτέλεσμα ήταν η αύξηση της χρήσης του Roundup (και των κερδών της Monsanto), παρά τις διαβεβαιώσεις ότι η καλλιέργεια μεταλλαγμένων θα χρειαζόταν λιγότερα φυτοφάρμακα.
Να σημειωθεί ότι η τελική μάχη για το εάν θα δοθεί ή όχι ανανέωση στην άδεια χρήσης του Glyphosate αναμένεται να γίνει στις 19 Μαΐου, όταν τα κράτη-μέλη θα κληθούν να ψηφίσουν επί της πρότασης της Κομισιόν.