του Παντελή Καρύκα
Συγγραφέα
Ο στρατιώτης Τζίμι Σμιθ κατατάχθηκε στον Βρετανικό Στρατό για να υπερασπίσει την πατρίδα του, με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1915 στάλθηκε στην Καλλίπολη. Το 1916 συμμετείχε στη μάχη του Σομ, στην πρώτη μέρα της οποίας οι βρετανικές απώλειες άγγιξαν τους 60.000 άνδρες. Ο Σμιθ πολέμησε ηρωικά, παρόλα αυτά. Παρασημοφορήθηκε δύο φορές για τη δράση του στον Σομ, όπου και τραυματίστηκε σοβαρά. Μετά την ανάρρωσή του στάλθηκε και πάλι στο μέτωπο και έλαβε μέρος στη φρικτή σύγκρουση που έμεινε γνωστή ως τρίτη μάχη της Υπρ ή μάχη της Πασεντάελε.
Ο Τζίμι Σμιθ δεν άντεξε τη λασπωμένη κόλαση. Λιποτάκτησε και προσπάθησε να ξεφύγει από τα χαρακώματα, έχοντας υποστεί νευρικό κλονισμό. Συνελήφθη όμως και το στρατοδικείο τον καταδίκασε σε θάνατο, αδιαφορώντας για την προηγούμενη δράση του.
Για την ομάδα του νεαρού ανθυπολοχαγού και των 11 ανδρών του, του 17ου Τάγματος του Λίβερπουλ Παλς, που αποτελούσαν το εκτελεστικό απόσπασμα, η διαταγή να μεταβούν στα μετόπισθεν, εκείνο το απόγευμα της 4ης Σεπτεμβρίου 1917, ήταν τουλάχιστον παράξενη. Τότε εμφανίστηκε ένας ανώτερος αξιωματικός και τους ενημέρωσε σχετικά. Θα εκτελούσαν έναν συνάδελφό τους που λιποτάκτησε. Ήταν μια αποστολή που δεν τους άρεσε καθόλου. Όλοι τους προτιμούσαν τα χαρακώματα. Η δυσαρέσκειά τους εντάθηκε, μάλιστα, όταν πληροφορήθηκαν το όνομα του μελλοθάνατου. Ήταν ο Τζίμι Σμιθ.
Το επόμενο πρωί, παρόλα αυτά, έπρεπε να εκτελέσουν τη διαταγή. Οδηγήθηκαν στον τόπο της εκτέλεσης. Εκεί είδαν τον Σμιθ δεμένο σε μια καρέκλα, εμπρός από έναν χαμηλό τοίχο, με τα μάτια του δεμένα με ένα λευκό μαντήλι. Στο ύψος της καρδιάς του είχαν καρφιτσώσει ένα λευκό πανί. Εκεί έπρεπε να σκοπεύσουν.
Αν η σύγχυση των ανδρών του αποσπάσματος ήταν μεγάλη, η ταραχή ενός από αυτούς, του στρατιώτη Ρίτσαρντ Μπλάντελ, δεν μπορούσε να κρυφτεί. Όλοι γνώριζαν ότι ο Σμιθ δεν ήταν δειλός και η λιποταξία του δεν ήταν παρά μια στιγμιαία εκδήλωση πανικού. Για τον Μπάντελ όμως τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα καθώς ο Σμιθ ήταν ο καλύτερος του φίλος.
Όταν η διαταγή «Πυρ» ακούστηκε, οι άνδρες προσπάθησαν να αστοχήσουν. Ο Σμιθ δεν πέθανε. Στην περίπτωση αυτή η λύση ήταν η «χαριστική βολή» από τον επικεφαλής του αποσπάσματος αξιωματικό. Ο νεαρός ανθυπολοχαγός όμως δεν ήταν σε θέση να αναλάβει αυτό το βάρος. Έτσι ένας ανώτερος αξιωματικός διέταξε έναν στρατιώτη να δώσει τη λύση. Από καπρίτσιο της τύχης ο στρατιώτης που επελέγη ήταν ο Μπάντελ. Μη έχοντας άλλη επιλογή ο Μπάντελ εκτέλεσε τη διαταγή με το περίστροφο του ανθυπολοχαγού του, πυροβολώντας τον φίλο του στο κεφάλι. Ήταν 05.51 το πρωί της 5ης Σεπτεμβρίου 1915.
Ο Σμιθ ήταν ένας από τους 306 στρατιώτες από τη Βρετανία ή τις χώρες της Κοινοπολιτείας που εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 2006 ο Σμιθ αποκαταστάθηκε από τη βρετανική κυβέρνηση.