Πριν από 7 μήνες, με το ξέσπασμα της Ουκρανικής κρίσης, είχαμε γράψει για τα μαθήματα που μπορεί να αντλήσει το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας. Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε είδαμε ότι κανείς στα δυο πρώην μεγάλα κόμματα δεν δείχνει να έχει καταλάβει το παραμικρό, η αγωνία τους να …
παραμείνουν όσο γίνεται περισσότερο χρόνο γαντζωμένοι στην καρέκλα της εξουσίας τους έχει κάνει να παραμένουν σταθερά προσηλωμένοι σε μια εντελώς λαθεμένη ενεργειακή πολιτική.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ενεργειακά εξαρτημένη απ’ τη Ρωσία, καθώς εισάγει το 30% του φυσικού αερίου με αγωγούς απ’ τη Ρωσία, ωστόσο και η Ρωσία είναι αντίστοιχα εξαρτημένη απ’ την ΕΕ, σε μια σχέση προμηθευτή-πελάτη. Κάθε επιχείρηση που σέβεται τον εαυτό της ξέρει ότι δεν είναι καλό να εξαρτάται από ένα πελάτη και πρέπει να διασπείρει τον κίνδυνο. Έτσι και η Ρωσία, βλέποντας τα γεωπολιτικά παιχνίδια της ΕΕ, στράφηκε ανατολικά, όπου Κίνα, Ινδία και ΝΑ Ασία αναπτύσσονται ραγδαία και διψούν για ενέργεια.
Τον περασμένο Μάιο Ρωσία και Κίνα είχαν υπογράψει συμφωνία εφοδιασμού με 38 δισ. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο από το 2018, με νέο αγωγό από την Ανατολική Σιβηρία. Και πριν τρεις μέρες, στο Πεκίνο και στο περιθώριο της Συνόδου Ασίας-Ειρηνικού, Κίνα και Ρωσία υπέγραψαν και νέα μεγάλη συμφωνία, για εφοδιασμό με άλλα 30 δισ. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο, στη Δυτική Κίνα, απ’ τη Δυτική Σιβηρία και τα όρη Αλτάι προς την κινεζική επαρχία Xinjiang.
Με συνολικά 68 δισ. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο η Κίνα γίνεται πλέον ο μεγαλύτερος πελάτης της Ρωσίας και διασφαλίζει πηγές ενέργειας για το μέλλον. Η Ρωσία αποκτά ένα νέο μεγάλο πελάτη, που δεν συμμετέχει στα γεωπολιτικά παιχνίδια Αμερικανών και Ευρωπαίων. Win-win κατάσταση για τις δυο χώρες.
Ποιος είναι χαμένος απ’ τη νέα Ρωσο-Κινεζική συμφωνία; Φυσικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού η Ρωσία μπορεί πλέον πολύ πιο εύκολα να κλείσει τις βάνες των αγωγών που οδηγούν στην Ευρώπη, ιδίως των αγωγών που περνούν απ’ την Ουκρανία, χωρίς να πολυσκοτίζεται απ’ τις απώλειες εσόδων, αφού θα έχει έσοδα απ’ την Κίνα. Υπάρχει ωστόσο ένας αγωγός που δεν πρόκειται να κλείσει ποτέ: ο αγωγός Nord Stream, ο μόνος που ενώνει απευθείας Ρωσία-Γερμανία κι έχει πρόεδρο τον πρώην καγκελάριο Σρέντερ.
Η αυξημένη παραγωγή επιδοτούμενης απ’ τους φορολογούμενους αιολικής ενέργειας από Γερμανία-Δανία τα τελευταία χρόνια, με προτιμησιακή απορρόφηση λόγω της σχετικής νομοθεσίας, είχε ως μεγάλο θύμα τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο. Πολλοί τέτοιοι σταθμοί έκλεισαν στη Δυτική Ευρώπη, μειώνοντας αντίστοιχα την κατανάλωση φυσικού αερίου, ενώ την ίδια στιγμή αυξανόταν η κατανάλωση κάρβουνου. Δεν μειώθηκε ωστόσο αντίστοιχα η κατανάλωση αερίου στη βιομηχανία και στα νοικοκυριά, που εξακολουθούν να παραμένουν εξαρτημένα απ’ το ρωσικό αέριο.
Ο συνδυασμός ενός ψυχρού χειμώνα με άδειους αγωγούς ρωσικού αερίου θα εξακολουθήσει για πολλά χρόνια να τρομοκρατεί τους Ευρωπαίους πολύ περισσότερο απ’ ότι την Ελλάδα, καθώς η χρήση αερίου για θέρμανση κατοικιών στην Ελλάδα είναι πολύ λιγότερο διαδεδομένη και σε περιοχές με πολύ πιο ήπιο κλίμα. Γι’ αυτό και το νέο “άγιο δισκοπότηρο” της ΕΕ θα λέγεται “ενεργειακή αποδοτικότητα“, για συνέχιση της μείωσης της εξάρτησης από το φυσικό αέριο.
Πρόσφατα είχε παρουσιαστεί σχετική μελέτη της Ecofys, ότι η ΕΕ μπορεί να μειώσει την κατανάλωση αερίου στα κτήρια κατά 58% μέχρι το 2030, αν πάρει μέτρα ενίσχυσης των μονώσεων, βελτίωσης της απόδοσης των συστημάτων καύσης και, εδώ είναι το “ψητό”, αν αυξήσει τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Επειδή βέβαια έχουμε δει στο παρελθόν κι άλλες μελέτες της Ecofys, μοιάζουν περισσότερο με κείμενα πολιτικής στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένου σκοπού, παρά με τεχνικές μελέτες.
Οι Γερμανοί ψάχνουν με αγωνία τρόπους να λύσουν το αιολικό πρόβλημα που έχουν δημιουργήσει με την άφρονα πολιτική τους και παρασύρουν όλη την ΕΕ στην οδό της καταστροφικής εξάρτησης από ένα νέο “πίθο των Δαναΐδων”, όπου όλοι οι Ευρωπαίοι θα ρίχνουν συνεχώς δισεκατομμύρια ευρώ και οι Γερμανοί θα εισπράττουν. Έχουμε μια νέα πολιτική “Deutschland über alles“, όπου τα πάντσερ έχουν αντικατασταθεί από ανεμογεννήτριες. Μια με νέα δίκτυα υψηλής τάσης, που θα διασυνδέσουν όλη την Ευρώπη για να κόβει παντού βόλτες το αιολικό ρεύμα, μια με νέα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα και μια με ηλεκτρικά θερμαινόμενα κτήρια, ψάχνουν διαρκώς νέους πελάτες, που θα απορροφήσουν το διαφορετικά άχρηστο αιολικό ρεύμα. Και οι πολίτες θα πληρώνουν, θα πληρώνουν, θα πληρώνουν, την ώρα που η βιομηχανία, μαζί με τις θέσεις εργασίας που δημιουργεί, θα έχει μεταναστεύσει στην Ασία και τις ΗΠΑ. Εκεί όπου θα υπάρχει πραγματική, αξιόπιστη και αδιάλειπτη ηλεκτρική ενέργεια, από κάρβουνο, φυσικό αέριο και πυρηνικά.
Και κάποιοι Ευρωπαίοι πολίτες μπορεί να ζεσταίνονται όταν φυσάει, όπου φυσάει, αλλά πάντοτε και με σιγουριά πάνω από το 80% θα παγώνει, όπως δείχνουν όλες οι μελέτες απόδοσης των αιολικών (και αύριο θα δούμε και μια ακόμα, με νέα ευρήματα). Κάποια στιγμή θα πάρουν τους πολιτικούς τους με τις πέτρες, αλλά μέχρι τότε η ζημία θα έχει γίνει.
Το πλήρες άρθρο με τα λινκς τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/11/blog-post_12.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Τι σώζει την Ελλάδα απ’ τη Γερμανική ενεργειακή προέλαση; Η γεωγραφική και ηλεκτρική της απομόνωση, σε μια γωνιά της Ευρώπης. Μπορεί το πολιτικό μας σύστημα να νομίζει ότι θα βρει σύντομα αέριο νότια της Κρήτης, αλλά συμπεριφέρεται σαν τον άφρονα κυνηγό, που πουλάει τη λεοντή πριν ακόμα βρει το λιοντάρι. Μπορεί οι δορυφόροι να δείχνουν την ύπαρξη πετρελαιοπιθανών δομών, αλλά δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε ότι νότια της Κρήτης έχουμε τη σύγκλιση των λιθοσφαιρικών πλακών και μια εξαιρετικά σεισμογόνα περιοχή, που βάζει τεχνικές προκλήσεις άγνωστες σε περιοχές όπως ο Κόλπος του Μεξικό ή η Κασπία, όπου το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ εδώ και 20 χρόνια δεν λέει να βγάλει αέριο.
Και βέβαια, όπως έχουμε ξαναπεί, στην Ελλάδα έχουμε την ευλογία του λιγνίτη, που στήριξε τη χώρα στις προηγούμενες πετρελαϊκές κρίσεις και μπορεί να συνεχίσει να τη στηρίζει και στο μέλλον, αφού αποθέματα έχουμε, στους πολιτικούς κολλάμε. Οποιαδήποτε πολιτική έμμεσης απαξίωσης λιγνιτικών αποθεμάτων δεν συνιστά απλά ανοησία, συνιστά εθνικό έγκλημα σε βάρος τόσο της σημερινής όσο και των επόμενων γενεών. Η πολιτική της σαλαμοποίησης της ΔΕΗ συντελεί στη μη ορθολογική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, κανείς δεν έκατσε ν’ ασχοληθεί σοβαρά με τη στρατηγική της αξιοποίησης των αποθεμάτων, το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το άρον-άρον ξεπούλημα.