Βασίλης Δημ. Χασιώτης : Φροντιστήριο Συνταγματικού Δικαίου : Μάθημα : Περί της «δεδηλωμένης»

Ένα πράγμα για το οποίο έγινε πολύ κουβέντα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, είναι το ζήτημα της «δεδηλωμένης» των μνημονιακών κυβερνήσεων. Η συζήτηση επανήλθε δριμύτερη τις τελευταίες μέρες, μετά τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα, που έδωσαν στη συγκυβέρνηση ένα ποσοστό αθροιστικά γύρω στο 30%, όπερ μεθερμηνευόμενον εστί ότι το άλλο 70% του λαού βρίσκεται

απέναντί της.
 
Για μια ακόμα φορά, αναπτύχθηκαν τα γνωστά επιχειρήματα περί της «δεδηλωμένης», πέραν κάποιων άλλων «επιχειρημάτων» που δεν εγγίζουν απλά μα ξεπερνούν τα όρια της ανοησίας, όπως π.χ. το να «αθροίζονται τα ποσοστά των δύο κομμάτων που συγκροτούν τη κυβέρνηση συνεργασίας και αν είναι ανώτερο το άθροισμα αυτό από το σύνολο των ψήφων της αξιωματικής αντιπολίτευσης (η «υπόλοιπη» αντιπολίτευση  δεν «μετρά» προφανέστατα!) τότε, όλα πάνε καλά, και πρόβλημα θα υπήρχε μονάχα αν δεν συνέβαινε τούτο. Δηλαδή, αύριο μεθαύριο, θα μας πούνε πως αν το πρώτο κόμμα έχει 18% και η κυβερνώσα συμμαχία έχει 20%, ουδέν πρόβλημα υπάρχει με τη δεδηλωμένη!
 
Βεβαίως, προβλήθηκαν και άλλα επιχειρήματα, όντως πιο σοβαρά, όπως π.χ., ότι μια κυβέρνηση δεν μπορεί τη κάθε φορά που η δυσαρέσκεια φουντώνει εναντίον της, οσάκις είναι υποχρεωμένη να λαμβάνει επώδυνα μέτρα, να τίθεται θέμα εκλογών! Συμφωνώ! Ότι πρέπει η τετραετία να εξαντλείται. Συμφωνώ και επ’ αυτού! Το πού διαφωνώ επί επιχειρημάτων όπως τα αμέσως ανωτέρω, θα γίνει φανερό αμέσως παρακάτω, διότι πάνω σ’ αυτή τη διαφωνία στηρίζω και την περί μη ύπαρξης «δεδηλωμένης» άποψή μου στις μνημονιακές κυβερνήσεις. Επίσης θα πρέπει να σημειώσω και ένα επίσης συχνά προβαλλόμενο επιχείρημα, που τίθεται και από όσους δηλώνουν ότι «τυπικά» και όχι κοινωνικά η κυβέρνηση έχει τη δεδηλωμένη, διότι πράγματι, εξελέγη με την ψήφο του λαού. Σε ό,τι ακολουθεί θα εξηγήσω γιατί δεν ισχύει ούτε αυτό.
 
Λοιπόν, ας θέσω το ερώτημα : Τι είναι λοιπόν αυτή η ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗ;
 
Σημαίνει ότι η κυβέρνηση διαθέτει την εμπιστοσύνη μιας Βουλής που προέκυψε από δημοκρατικές εκλογές.
 
Συνήθως, εδώ σταματά και η όποια δημόσια συζήτηση σχετικά με το θέμα.
 
Όμως, για μένα, ΜΑΛΛΟΝ ΑΠΟ ΕΔΩ ΞΕΚΙΝΑ το ζήτημα της διερεύνησης ύπαρξης ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗΣ, παρά ότι σταματά εδώ.
 
Διότι, υπάρχει το επόμενο ζήτημα : το ζήτημα της ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑΣ της κοινοβουλευτικής ψήφου, η οποία και δίδει την εμπιστοσύνη στη κυβέρνηση.
 
Τούτη η ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ με τη σειρά της, συνδέεται ΑΡΡΗΚΤΑ, (πέρα από άλλα ζητήματα, διαδικαστικά ή μη, όπως π.χ., το αν η ψήφος παρέχεται κατά συνείδηση ή εκβιαστικά, όπως συχνά συμβαίνει τουλάχιστον σε κρίσιμες ψηφοφορίες), με την ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ (και ΟΧΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ) του κάθε βουλευτή, να ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗ ΒΟΥΛΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΤΟΛΕΩΝ ΤΟΥ.
 
Αυτή δε η ΛΑΪΚΗ ΕΝΤΟΛΗ, διαμορφώνεται και παρέχεται εν τέλει, δυνάμει
 
[α] του προγράμματος που το κάθε κόμμα παρουσίασε στο λαό ζητώντας ΤΗΝ ΕΝΤΟΛΗ να το υλοποιήσει, και
 
[β] της επιλογής των προσώπων που ο λαός έκρινε ΙΚΑΝΑ να ΥΛΟΠΟΙΗΣΟΥΝ το πρόγραμμα.
 
Ανάμεσα στα δύο παραπάνω στοιχεία (α και β) το στοιχείο [α] είναι το καθοριστικό στην λαϊκή εντολή. Προσδιορίζει το περιεχόμενο της πολιτικής που ο λαός επικροτεί, ενώ το στοιχείο [β], προσδιορίζει, κυρίως, ποιοι είναι οι πλέον ικανοί να υλοποιήσουν αυτή τη πολιτική.
 
Όμως, το ΚΑΘΕ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, δεν είναι ένα κουρελόχαρτο ή ένα οποιοδήποτε κείμενο χωρίς ιδιαίτερη σημασία.
 
ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΚΑΘΕ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ΚΑΙ ΙΔΙΩΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ή ΠΟΥ ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟ ΡΟΛΟ, ΜΙΑΣΥΜΒΑΣΗ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ «ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΟΥΝΤΟΣ» ΛΑΟΥ, ΜΕ Ο,ΤΙ ΑΥΤΟ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΑΠΟ ΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ. Ακριβώς, όπως συμβαίνει στη κάθε σύμβαση μεταξύ δύο προσώπων, στην οποία ο ένας παρέχει την εντολή ή την εξουσιοδότηση στον άλλον, να φέρει σε πέρας μια υπόθεση ορισμένη κατά το περιεχόμενο και τα αποτελέσματά της (αυτό το τελευταίο ενδεχομένως, το πρώτο όμως σαφώς).
 
Αυτή είναι ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ η ΠΛΗΡΗΣ «ΑΛΥΣΙΔΑ» της έννοιας της ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗΣ.
 
Συνεπώς, η δεδηλωμένη δεν προσδιορίζεται μονάχα ποσοτικά, δηλαδή πόσα «κουκιά» μετράει η κυβέρνηση, μα απ’ ολόκληρη την «αλυσίδα» που περιγράψαμε :
 
ΑΡΚΕΙ Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΕΝΟΣ ΜΟΝΑΧΑ ΚΡΙΚΟΥ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ «ΑΛΥΣΙΔΑΣ» ΩΣΤΕ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΊ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗ.
 
Ειδικότερα, η ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ διάρρηξη της εντολής εκπροσώπησης με βάση το πρόγραμμα, κατά την άποψή μου, καθιστά την όποια ψήφο εμπιστοσύνης του προς τη κυβέρνηση άκυρη, αφού η απεμπόληση του προγράμματος ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΕΞΕΛΕΓΗ,  ΚΑΘΙΣΤΑ ΑΚΥΡΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΗΦΘΕΙΣΑ ΕΝΤΟΛΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΨΗΦΟΦΟΡΟΥ, και συνεπώς, από εδώ και πέρα, η όποια κοινοβουλευτική δραστηριότητα του βουλευτή, ΔΕΝ γίνεται στο όνομα των εντολέων του, δηλαδή του λαού, ΜΑ ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΟΝΟΜΑ. Επομένως, ό,τι παράγεται ως «κοινοβουλευτικό (ευρύτερα) έργο», ΕΙΝΑΙ ΑΚΥΡΟ, αφού το ίδιο το Σύνταγμα, δεν αναγνωρίζει σε βουλευτή να εκπροσωπεί τον εαυτό του.
 
Τι συμβαίνει τώρα στη ΠΡΑΞΗ, στη μνημονιακή μας εποχή, σε σχέση με τις παραπάνω παρατηρήσεις μας, αναφορικά με τη δεδηλωμένη;
 
Συμβαίνει τούτο : ότι και στις δυό εκλογικές αναμετρήσεις, αυτή του2009 και του 2012, συνετελέσθη μια ΥΦΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΨΗΦΟΥ, ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ.
 
Όπως επίμονα ισχυρίζομαι, σ’ όλα μου τα γραφτά απ’ τον Μάρτιο – Απρίλιο ήδη του 2010 έως σήμερα, όλα τα μνημόνια και οι σχετικοί μ’ αυτά νόμοι που ΕΠΙΒΛΗΘΗΚΑΝ από τη Τρόϊκα, ψηφίστηκαν από κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες ΧΩΡΙΣ ΠΟΤΕ ΝΑ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΤΗ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗ σύμφωνα με τα όσα είπαμε παραπάνω. Ουδέποτε τα προγράμματα που εφαρμόζονται από τις μνημονιακές κυβερνήσεις εγκρίθηκαν απ’ το λαό, κι όχι μόνο αυτό, αλλά εξελέγησαν με ΡΙΖΙΚΩΣΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ.
 
Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, θα πρέπει να θυμάται, ότι ΔΕΝ ΈΧΕΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣΜΟΝΟΜΕΡΟΥΣΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΤΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΩΜΑ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΠΑΡΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΑΞΙΩΜΑ. Το ίδιο ισχύει και για τη κυβέρνηση. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, η παράκαμψη της λαϊκής εντολής, ισοδυναμεί ΜΕ ΒΑΘΙΑ ΠΕΡΙΦΡΟΝΗΣΗ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ, και βεβαίως,ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΟ ΑΞΙΩΜΑ, ΑΦΟΥ ΠΛΕΟΝ ΔΕΝ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗ ΛΑΪΚΗ ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ. Και στο επίπεδο της κυβέρνησης, αυτό σημαίνει ότι η επιμονή της να παραμένει στην εξουσία ΜΕ ΚΑΘΕ ΔΥΝΑΤΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΠΛΕΟΝ ΚΑΘΕ ΝΟΜΙΜΟ ΤΡΌΠΟ, (εκτός εάν η υφαρπαγή της ψήφου κατά τα ανωτέρω θεωρηθεί πράξη νόμιμη‼!) αποτελεί μια αντισυνταγματική εκτροπή, λόγω της έλλειψης της δεδηλωμένης κατά τα ανωτέρω.
 
Ο ελληνικός λαός, συνεπώς, ΤΟΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ, ΔΕΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΚΑΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΜΙΑ ΒΟΥΛΗ : Διότι η μεν κυβέρνηση δεν διαθέτει τη δεδηλωμένη, η δε Βουλή (δηλαδή η κυβερνητική πλειοψηφία η οποία εξελέγη επί τη βάσει ΑΛΛΩΝ υποσχέσεων) που θα μπορούσε να επαναφέρει την νομιμότητα μη παρέχοντας καμία ψήφο εμπιστοσύνης στην ανωτέρω ανομιμοποίητη κυβέρνηση, την στηρίζει καθιστάμενη έτσι συνοδοιπόρος της με ό,τι αυτό σημαίνει, και κυρίως σημαίνει ότι καθίσταται κι αυτή ανομιμοποίητη, τουλάχιστον ως προς το ζήτημα της στήριξης της κυβέρνησης.
 
Έτσι, μια ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, για τον λόγο που υπογράμμισα παραπάνω, Ό,ΤΙ ΠΑΡΑΓΕΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ…
 
Αυτό δεν είναι κάτι που μας αφορά «εσωτερικά». Είναι κάτι που αφορά και κάθε άλλον που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αναπτύσσει σχέσεις οικονομικού ενδιαφέροντος με τη χώρα, στη βάση συμφωνιών πουΓΝΩΡΙΖΟΥΝ, αυτοί οι τρίτοι, πως οι συμφωνίες αυτές δεν στηρίζονται σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που έχει λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης του λαού, μα στηρίζονται κατάδηλα ακριβώς στο αντίθετο. Συνεπώς, αυτοί οι τρίτοι, αύριο, πριν επικαλεσθούν τα όποια επίσημα κείμενα και τις όποιες επίσημες δεσμεύσεις των μνημονιακών κυβερνήσεων, θα πρέπει να αποδείξουν, αν, ΩΣ ΩΦΕΙΛΑΝ, ήλεγξαν τα νομιμοποιητικά παραστατικά του αντισυμβαλλόμενού τους, ώστε να διαπιστώσουν ότι εγκύρως και νομίμως ενεργεί ΚΑΤ’ ΕΝΤΟΛΗΝ ΤΟΥ ΕΝΤΟΛΕΩΣ ΤΟΥ, ή, προχώρησαν σε συνεργασίες (Μνημόνια) με ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΣ που ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΝΕΡΓΟΥΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΟΛΉ ΤΟΥ ΕΝΤΟΛΟΔΟΧΟΥ ΤΟΥΣ. Σ’ αυτή τη περίπτωση, ο εντολοδόχος λαός, ο πραγματικός «ιδιοκτήτης» και «κύριος» της χώρας, αύριο, νομιμοποιείται να μην αναγνωρίσει καμία δέσμευση που ελήφθη εν ονόματί του και παρά την αντίθετη εντολή του. Ούτε όμως και οι όποιοι ξένοι τρίτοι που αγνόησαν την γνωστή σ’ αυτούς πραγματικότητα, θα μπορούν να εγείρουν αξιώσεις οιουδήποτε τύπου.