Ζητείται Δέξιππος!

Ο Δέξιππος Ερένιος ήταν επώνυμος άρχων και βασιλεύς των Αθηνών, κατά το έτος 267μ.Χ., όταν η πόλη κυριεύθηκε από τους Έρουλους και τους Γότθους.
Ο Δέξιππος υπήρξε ακόμη και μια σπουδαία μορφή των γραμμάτων, γράφοντας μάλιστα παγκόσμια ιστορία, που ξεκινούσε από τα πανάρχαια χρόνια, ως το 270μ.Χ. Το έργο αυτό, ‘’η Χρονική Ιστορία’’, δυστυχώς δεν διεσώθη.
Όταν οι βάρβαροι κατέλαβαν την Αθήνα, οι Αθηναίοι έχοντας χάσει από αιώνες την δόξα και την μαχητικότητά τους, όντας απόλεμοι, ήταν εύκολη λεία για τους Γότθους. Οι βάρβαροι αφού κατέστρεψαν και λεηλάτησαν τα μνημεία, ετοιμάζονταν να κάψουν και την
Βιβλιοθήκη, όταν ένας πολεμιστής τους, τους απέτρεψε λέγοντας: ’’Αφήστε τα βιβλία, όσο ασχολούνται μ΄αυτά οι Έλληνες, παραμελούν τον πόλεμο και έτσι θα τους υποτάξουμε ευκολότερα’’.
Ο άρχοντάς τους όμως ο Δέξιππος, συνάθροισε λίγους περισωθέντες μαχητές σε ένα άλσος, τους ενθάρρυνε και έτσι επέπεσαν πάνω στους Γότθους, αιφνιδιάζοντάς τους , και κατάφεραν να τους εκδιώξουν από ξηράς και από θαλάσσης.
Οι Αθηναίοι επειδή ζούσαν στην μαλθακότητα και την τρυφή, παραλίγο να χάσουν την πατρίδα τους. Είχαν την τύχη όμως εκείνη την περίοδο να κυβερνά ο Δέξιππος, που πέρα από σοφός, ήταν και μαχητικός και ικανός άρχοντας, και έτσι έσωσαν την πόλη τους.
Οι Ταραντίνοι πάλι, οι οποίοι ζούσαν μέσα στον πλούτο και τις διασκεδάσεις, όταν κινδύνεψαν από τους πειθαρχημένους, φιλόδοξους Ρωμαίους, έστειλαν αντιπροσωπεία με πλούσια δώρα στον βασιλιά Πύρρο, για να ζητήσουν την βοήθειά του.
Υπόσχονταν στον Πύρρο, ότι θα συγκεντρώσουν και οι ίδιοι στρατό, από 350.000 και με άλλους συμμάχους από τις γειτονικές πόλεις, θα πολεμήσουν στο πλευρό του Ηπειρώτη βασιλιά. Τον Μάιο του 280π.Χ., ο Πύρρος αποβιβάζεται στην Σικελία-έπειτα μάλιστα από μια καταστροφική για τον στόλο του, καταιγίδα-, αλλά δεν άργησε να καταλάβει, ότι οι Ταραντίνοι δεν είχαν σκοπό να πολεμήσουν. Συνέχισαν τα γλέντια, τις γιορτές, ντύνονταν με ρούχα διαφανή και δεν έβλεπαν κατάματα την πραγματικότητα.
Ο Πύρρος αναγκάζεται να τους επιστρατεύσει, έκλεισε τα γυμναστήρια και τα θέατρα, απαγόρευσε τους χορούς και τα συμπόσια, έκλεισε τις πύλες της πόλης βάζοντας φρουρούς, και προσπάθησε να τους εκπαιδεύσει στα όπλα. Στο τέλος βέβαια ο Τάρας έπεσε στα χέρια των εμπειροπόλεμων Ρωμαίων, και οι Ταραντίνοι έχασαν την ανεξαρτησία τους, εξαιτίας του τρόπου ζωής τους. (Περισσότερα στο ‘’Εγώ ο Πύρρος’’ του Ρήγα-Γεωργίου Σκουτέλα, Εκδόσεις Α.Α.Λιβάνη).
Ίδιας ιδιοσυγκρασίας ήταν και οι Συβαρίτες, που χάρις στο εμπόριο και την ευφορία της γης, οι κάτοικοι ζούσαν μέσα στην χλιδή και την αμεριμνησία.
Κάποτε, λέει η ιστορία, ένας Συβαρίτης που φιλοξενούνταν σ΄ένα φίλο του, δεν μπόρεσε να κλείσει μάτι όλη τη νύχτα, γιατί ένα ροδοπέταλο, από τα πολλά που είχε απλώσει ο φίλος του στο κρεβάτι, είχε διπλώσει και τον ενοχλούσε στην πλάτη. Ακόμη λένε ότι είχαν σφάξει τα κοκόρια της πόλης για να μην τους ξυπνάνε το πρωί.
Είναι γνωστή η μοίρα της Σύβαρης, (αποικία των Αχαιών από τον 8ο π.Χ. αιώνα), και η νοοτροπία των κατοίκων, ο γνωστός ‘’συβαριτισμός’’, μας θυμίζει τι αποτελέσματα έχει.
Η πόλη καταστράφηκε από τους Κροτωνιάτες το 510 π.Χ. Αργότερα ο Περικλής, δημιούργησε δίπλα στη Σύβαρη, μια αθηναϊκή αποικία, και όλη η περιοχή πήρε το όνομα, Θούριοι.
Βλέπουμε καθημερινά στις ειδήσεις, εδώ και μήνες τι γίνεται στη Συρία, με όλες αυτές τις αγριότητες και το αίμα που χύνεται.
Κάποτε η μεγάλη τους πόλη, η Αντιόχεια, που πήρε το όνομά της από τον γιο του Σέλευκου, Αντίοχο, ήταν η πιο λαμπρή και πλούσια πόλη της περιοχής. Με Ελληνικό και εξελληνισμένο ντόπιο πληθυσμό, με ελληνικό τρόπο σκέψης, παιδεία και φιλοσοφία, πατρίδα και του σπουδαίου ρητοροδιδασκάλου, Λιβάνιου.
Τον Ιούλιο του 362μ.Χ.φθάνει και εγκαθίστανται στην Αντιόχεια ο αυτοκράτωρ Ιουλιανός, για να ετοιμάσει την εκστρατεία κατά των Περσών του Σαπώρ.
Οι Αντιοχείς είχαν καταντήσει φιλήδονοι, θηλυπρεπείς, με ροπή προς όλων των ειδών τις διασκεδάσεις της εποχής (ιππόδρομος, θέατρα, οινοποσία, άσεμνα θεάματα και έρωτες), είχαν ασπαστεί τον Χριστιανισμό, χωρίς να διστάζουν όμως να παρακολουθούν και τις τελετές των λεγόμενων Εθνικών.
Ο Ιουλιανός φρόντισε να προμηθεύσει τους κατοίκους σιτάρι, ακόμη και από τα προσωπικά του αποθέματα, τιμώρησε τους κερδοσκόπους εμπόρους που ανέβαζαν τις τιμές των προϊόντων, μείωσε τους φόρους, ανέπτυξε τις κουρίες, αυξάνοντας σε άλλες 200 θέσεις τους βουλευτές, έφερε από την εξορία Χριστιανούς επισκόπους, που είχε διώξει ο Αρειανιστής Κωνστάντιος (ο γιός του Μ. Κωνσταντίνου, και ξάδελφος του Ιουλιανού), και γενικά όσους μήνες κάθισε στην πόλη, κυβέρνησε με πραότητα και δικαιοσύνη.
Εν τούτοις επέσυρε την αντιπάθεια και το μίσος των Αντιοχέων προς το πρόσωπό του.
Άρχισαν να τον λοιδορούν στις αγορές, να μην υπακούουν, τον μισούσαν και οι πλούσιοι, αλλά και οι φτωχοί που τους είχε ευεργετήσει, τον κατηγορούσαν επειδή δεν σύχναζε στα θέατρα και τον ιππόδρομο, πήγαινε και θυσίαζε στους ναούς της παλιάς θρησκείας, αλλά ακόμη γιατί είχε γένια και αχτένιστα μαλλιά.
Ο Ιουλιανός πριν αποχωρήσει από την πόλη, εξαιτίας αυτής της κατάστασης, αλλά και για την εκστρατεία του, κάθισε και έγραψε σε παπύρους, στην αρχή του 363μ.Χ.(τον Ιούνιο του ίδιου έτος σκοτώθηκε στη μάχη), ένα μνημειώδες έργο, τον λόγο για την απέχθεια προς τα γένια, το οποίο αναρτήθηκε στα προπύλαια του παλατιού, για να το διαβάσουν όλοι οι κάτοικοι. (Αξίζει να διαβαστεί και από τους σύγχρονους, είναι ο ‘’Μισοπώγων ή Αντιοχικός’’ Εκδόσεις ΘΥΡΑΘΕΝ.)
Σ΄αυτό τον λόγο ο Ιουλιανός αφού λοιδορεί και ο ίδιος τον εαυτό του για τα γένια, τα αχτένιστα μαλλιά και τη λιτή ζωή του, όμως με τον κατάλληλο χειρισμό της γραφίδας του-ως γνωστό ήταν πολυμαθέστατος και πολυγραφότατος-, εγκαλεί τους Αντιοχείς για τον τρόπο ζωής τους, όπου ρέπουν προς τις ασωτείες, την απείθεια και το κορδακίζειν (κόρδακας: άσεμνος χορός)
‘’Ψεύτες και χορευτές και στα χοροπηδήματα πρώτοι’’, αναφέρει.
Οι πλούσιοι Αντιοχείς κατάφεραν να αγοράσουν από τους Ηλείους το δικαίωμα διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Αντιοχεύς γερουσιαστής στην Ρωμαϊκή βουλή, Σωσίβιος, ο οποίος πέθανε το έτος 49π.Χ. στην διαθήκη του, άφησε την περιουσία του στην πατρίδα του την Αντιόχεια, με τον όρο να τελούν αθλητικούς αγώνες.
Μια που οι Ηλείοι όντας υπόδουλοι-όπως και όλοι οι Έλληνες, στους Ρωμαίους-, δεν είχαν την δυνατότητα διεξαγωγής των αγώνων, παραχώρησαν το δικαίωμα αυτό στους Αντιοχείς, με συμβόλαιο για ενενήντα Ολυμπιάδες, μέχρι το 310μ.Χ.
Παρ΄όλα αυτά δεν έπαυσαν στην Ελλάδα οι αγώνες, αλλά πλέον υπήρχαν δύο Ολυμπιακές διοργανώσεις.
Το 393μ.Χ. Ο Θεοδόσιος απαγόρευσε την τέλεση των αγώνων στην Ολυμπία, αν και οι Έλληνες, αδιαφορώντας για τις τιμωρίες τελούσαν τους αγώνες τουλάχιστον μέχρι το 620μ. Χ. Οι Ολυμπιακοί αγώνες της Ασίας δεν απαγορεύτηκαν την ίδια εποχή με τους κανονικούς της Ελλάδας, αλλά συνεχίστηκαν μέχρι το 520μ.Χ. οπότε τους κατήργησε ο Ιουστινιανός.
Οι αγώνες στην Αντιόχεια, είχαν μόνο το όνομα, και καμιά σχέση με το μεγαλείο της σεμνής πανελλήνιας γιορτής, αφ΄ενός η πομπώδης θεατρική φαντασία των Ασιατών, και αφ΄ετέρου οι αιμοχαρείς απαιτήσεις των Ρωμαίων, διέφθειραν τον χαρακτήρα τους.
Οι παρηκμασμένοι πολυεθνικοί της Ανατολής, δεν κατάφεραν να αναδείξουν τους αγώνες αυτούς αντάξιους των Ελληνικών, και μετατράπηκαν σε κάτι μεταξύ αρένας και ρωμαϊκού ιπποδρόμου, μακριά από το ολυμπιακό ιδεώδες.( Περισσότερα στον ‘’ΔΑΥΛΟ’’αρ.270, Ιούνιος 2004, από άρθρο του Στέφανου Μυτιληναίου.)
Το ίδιο νομίζω συμβαίνει και με τους σύγχρονους αγώνες, όπου το άτοπο ξεκινά από την αφή κιόλας της ιερής φλόγας. Όταν επικαλείσαι ένα Θεό που πια δεν πιστεύεις, να σ΄ανάψει την ιερή φλόγα, όταν οι αγώνες από στεφανίτες που ήταν με έπαθλο ένα στεφάνι αγριελιάς (κότινος), έγιναν χρηματίτες, με σπόνσορες πολυεθνικές, όταν τα ρεκόρ προέρχονται από φάρμακα, σημαίνει ότι έχει χαθεί το Ολυμπιακό πνεύμα.
Εξάλλου η κοιτίδα των Αγώνων είναι η Ολυμπία και μόνο η Ολυμπία. Μπορεί να έφθασαν, τώρα που είμαστε πολλαπλώς αδύναμοι να αμφισβητήσουν αυτή την κοιτίδα, και να διαγράψουν έτσι τον Ηρακλή και τον Ίφιτο, που ήταν οι πρώτοι εμπνευστές και διοργανωτές, όμως οι πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες, μάλλον περιφερόμενους έγχρωμους θιάσους μπορούν να πατρονάρουν και να παρουσιάσουν.
Την μοίρα ποιάς πόλης άραγε εμείς ακολουθούμε;
Το μέλλον θα δείξει αν οι καινοφανείς επικυρίαρχοι- που καθημερινά σαν άλλοι τιμητές Κάτωνες-, λένε ότι η Ελλάδα πρέπει να καταστραφεί, θα καταφέρουν να μας κατατάξουν ιστορικά, δίπλα στην οργωμένη από τον Σκιπίωνα, Καρχηδόνα, ή θα βρεθεί ένας συνετός και συνάμα αποφασιστικός Δέξιππος, που ‘’τοις κοίνων ρήμασι πειθόμενος’’, θα πράξει το τιτάνιο καθήκον.
Με εκτίμηση,
Αγγελική Π.