Η πιστωτική μέγγενη των τιτλοποιήσεων.

Διαβάστε με μεγάλη προσοχή το άρθρο ενός απο τους μεγαλύτερους Έλληνες οικονομικούς αναλυτές…

Του Ηλία Καραβόλια, 15/4
Ήταν Νοέμβριος 2000, όταν η HellenicSecuritization SA ( Ελληνικές Τιτλοποιήσεις ΑΕ) για πρώτη φορά λειτουργούσε ως εταιρεία του ελληνικού δημοσίου για να τιτλοποιήσει( να προπληρωθεί δηλαδή) έσοδα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων( ΤΠΔ) για την δεκαετία 2000-2010.Αφορούσε τίτλους 740 εκατ.ευρώ που θα ‘έμπαιναν’ στο χρηματιστήριο του Λουξεμβούργου. Εθνική Τράπεζα, ΒΝPParibas, Deutche Bank , Merill Lynch αλλά και η…Eurobank, ήταν οι ανάδοχοι στο πρώτο μεγάλο εγχείρημα τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων στην χώρα.Αποτέλεσμα; Το ελληνικό δημόσιο επιβαρύνθηκε με 320 εκατομμύρια ευρώ από τόκους ,χρεολύσια και έξοδα της τιτλοποίησης( προμήθειες). Όφελος δηλαδή, σχεδόν τα μισά από το αρχικά υπολογιζόμενο ύψος ωφέλειας .
Η ιστορία όμως συνεχίζεται ως εξής: Ιούλιο 2003 ,το ΤΠΔ με νόμο του κράτους μπορεί πλέον να τιτλοποιεί απευθείας και τα στεγαστικά δάνεια που χορηγεί( εξαιρουμένων αυτών που δόθηκαν στους εργαζόμενους του και στους…βουλευτές!)Με την ονομασία Grifonas, τo 2006 ολοκληρώνεται τιτλοποίηση ύψους 950 εκατ. Ευρώ ,για 28,000 δάνεια , με αναδόχους την Εθνική και τις Deutche Bank, JP Morgan,αλλά με επαχθείς όρους για την επιβάρυνση ανταλλαγής επιτοκίου( interest rate swap). Mε βάση τα τρέχοντα επιτόκια, μέχρι σήμερα η επιβάρυνση είναι 25 εκατομμύρια ευρώ και έχει ο θεός μέχρι το 2039 που λήγουν οι τίτλοι!
Titlos,Themeleion, Byzantium, Estia ,Kion,Lithos , Stegasis είναι τα ονόματα των αντίστοιχων προγραμμάτων τιτλοποίησης των ελληνικών τραπεζών ,μέσα στην δεκαετία 2000-2010 και η ονομαστική αξία υπολογίζεται σε 8 δις. Εντελώς …τυχαία, 8 δις ήταν και τα
υβριδικά ομολογιακά κεφάλαια ( core tier 1)που ζήτησαν και πήραν από επενδυτές ,οι ελληνικές τράπεζες , τα οποία φυσικά άρχισαν και κουρεύουν ή προτείνουν αναδιαρθρώσεις στους ομολογιούχους πελάτες τους.
Ουδέν μεμπτό και ουδεμία στρέβλωση μέχρι στιγμής. Όμως, οι Financial Times, στις 9/12/ 2009 , σε συζήτηση ειδικών στην στήλη FTAlphaville, και αφού η Fitch είχε υποβαθμίσει τότε την ελληνική οικονομία και τις τράπεζες της σε καθεστώς αρνητικής εποπτείας, εξηγούν ότι‘…η ομαλή εξέλιξη των συμβάσεων τιτλοποιήσεων δανείων από τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, θα είναι σαφέστατα πλήρως εξαρτημένη από τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις των οίκων…’.
Συμμετείχα από τότε στην συζήτηση για το θέμα, αλλά η γενικότερη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας δεν επέτρεπε την ανάλυση και την παράθεση τέτοιων θεμάτων ειδικού βάρους για το πιστωτικό σύστημα. Και όμως: σήμερα, αυτά τα 8 δις που έδωσαν τότε για την τιτλοποίηση των ελληνικών δανείων οι ξένοι οίκοι,οι οποίοι εμπλέκονται με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αποτελούν βασικό σημείο τριβής στο τρίγωνο πιστωτών- κυβέρνησης- τραπεζιτών. Ο λόγος; Αυτοί οι οίκοι έχουν ‘μαζέψει’ τέτοιες απαιτήσεις από πολλές ευρωπαικές τράπεζες και έστησαν ένα νέο σκηνικό, μέσω παραγώγων και δομημένων προιόντων ενυπόθηκων ομολόγων, όμοιο με αυτό που ξεκίνησε στις ΗΠΑ το 2007 και κορυφώθηκε με την κατάρρευση της LehmanBrothers το 2008.
Μεγάλος ασθενής –όπως επανειλημμένα τονίζω- είναι επίσης οι γερμανικές στεγαστικές τράπεζες αλλά και οι ισπανικές. Το πρόβλημα τους δεν είναι μόνο ότι εκτέθηκαν σε επισφαλή στεγαστικά κυρίως δάνεια αλλά και ότι αυτά τα πούλησαν με συγκεκριμένες υποχρεώσεις στην ‘χοάνη των αγορών’μέσω των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών. Και σήμερα, αυτός ο ιμάντας μεταφοράς του κινδύνου από τους ισολογισμούς των τραπεζών στους δημόσιους προυπολογισμούς, εμπλέκει και τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια μεγάλων πελατών και μετόχων των διεθνών επενδυτικών μεγαθηρίων. Η Ευρωζώνη, κινδυνεύει πλέον να παγιδευτεί σε έναν φαύλο κύκλο αυτοτροφοδότησης της πιστωτικής της μέγγενης, που τελικά πνίγει τους πολίτες της…