Η αποκλιμάκωση γίνεται από όσους προκαλούν την ένταση

Στοιβάζονται οι ανακοινώσεις κυβερνήσεων και Οργανισμών που εκδίδονται είτε για την Αγία Σοφία, που ο νεοσουλτάνος της Άγκυρας μετέτρεψε εσχάτως σε τέμενος, είτε για τις προκλήσεις σε βάρος της Ελλάδος και της Κύπρου, για την τουρκική εμπλοκή στη Λιβύη και γενικά για την εν γένει συμπεριφορά του καθεστώτος Ερντογάν.

Εκδίδονται ανακοινώσεις και δηλώσεις, διατυπωμένες με διπλωματικό τρόπο ενίοτε κλείνοντας το μάτι στην Άγκυρα. Η ουσία είναι ότι όλες αυτές οι διαμαρτυρίες ποσώς δεν ενοχλούν την Άγκυρα. Είτε καταδικάζουν τις πράξεις της είτε εκφράζουν απογοήτευση ή ένας συνδυασμός καταδίκης και «αναγνώρισης» πως… εν πάση περιπτώσει είναι «εσωτερικό κυρίαρχο θέμα της Τουρκίας». Στην Άγκυρα πήραν το μήνυμα. Δεν ενοχλούνται από τέτοιες αντιδράσεις καθώς δεν έχουν κόστος για τις παράνομες δράσεις τους. Δεν τις λαμβάνουν υπόψη.
Και βέβαια δεν είναι το θέμα των ανακοινώσεων, αλλά οι διπλωματικές κινήσεις που γίνονται από διάφορους παράγοντες. Κινήσεις «ίσων αποστάσεων», που καταλήγουν στην ίδια επωδό: Να καθίσουν οι εμπλεκόμενοι «να τα βρουν».
Λίγα 24ωρα μετά την ανακοίνωση για την Αγία Σοφία, με πρωτοβουλία του Βερολίνου, πραγματοποιήθηκε μυστική συνάντηση εκπροσώπων της Ελλάδας και της Τουρκίας. Εκπροσώπων του Έλληνα Πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου για την ακρίβεια, αφήνοντας εκτός της εικόνας τα υπουργεία Εξωτερικών. Αυτό, όμως, δεν είναι το μείζον.
Η γερμανική προεδρία της Ε.Ε. προφανώς και δεν θέλει να έχει και αυτό τον «μπελά» κατά της θητείας της. Να τρέχει πίσω από τις εντάσεις της περιοχής. Πέραν, όμως, από την ανάγκη να είναι ομαλή η προεδρία τους στην Ε.Ε., η διαχρονική στάση του Βερολίνου είναι γνωστή σε όλους, κυρίως στην Άγκυρα.
Έξω φρενών γίνονται οι Γερμανοί όταν, για παράδειγμα, ακούνε για κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Την ίδια ώρα, βέβαια, που αναλώνονται σε προσπάθειες και παρασκηνιακές παρεμβάσεις για κυρώσεις στη Ρωσία, για το θέμα της Ουκρανίας.
Είναι γνωστό ότι το Βερολίνο πολύ πριν την ανάληψη της Προεδρίας της Ε.Ε. είχε αρχίσει τις πρωτοβουλίες. Με παρέμβαση της κ. Μέρκελ έγινε η τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη και Ερντογάν. Μια επικοινωνία, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Τούρκος Πρόεδρος ζήτησε και τα ρέστα. Παράλληλα με τις παρεμβάσεις αυτές ψήνονταν και οι μυστικές συνομιλίες, των οποίων προηγήθηκαν μυστικές αποστολές στο Βερολίνο.
Ποιον εξυπηρετεί αυτή η κίνηση πέραν από τους Γερμανούς; Την Τουρκία, η οποία βολεύεται να εισέλθει σε μια διαδικασία, μυστικών συνομιλιών, χωρίς να αλλάζει τη συμπεριφορά της. Συνομιλίες, όμως, μιας χρήσης, στις οποίες απλά καταγράφονται οι απόψεις. Γι’ αυτό και ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δημοσιοποίησε τις μυστικές για να τις… κάψει. Βολεύει κάποιον η αποτυχία; Την Τουρκία, η οποία θα παραπέμπει στις επαφές αυτές, που δεν απέδωσαν για να «δικαιολογήσει» τη συνέχιση της εφαρμογής των επεκτατικών σχεδιασμών της.
Η Άγκυρα θα θελήσει, ενδεχομένως, να αρχίσει ένα διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους όταν η υλοποίηση του επεκτατικού σχεδιασμού της προχωρήσει. Τότε θα επιδιώξει να συζητήσει στη βάση των τετελεσμένων που θα επιβάλλει. Θα εισέλθει σε διάλογο για να γίνουν αποδεκτά τα γκριζαρίσματα και τα τετελεσμένα.
Όσοι επιδερμικά αντιμετωπίζονται οι εξελίξεις, γεγονός που προκύπτει τούτο και από τις δημόσιες τοποθετήσεις, οι πρωταγωνιστές, διαμεσολαβητές, προσφεύγουν ως διέξοδο την πεπατημένη. Η αποκλιμάκωση, υποστηρίζουν, περνά μέσα από τον διάλογο. Ποιος, όμως, προκαλεί την κλιμάκωση; Η Ελλάδα και η Κύπρος;
Αποκλιμάκωση γίνεται από αυτόν που την προκαλεί και δεν συγκαλούνται -με στόχο την εκτόνωση- συζητήσεις για τον διαμοιρασμό αερίου, ενδεχομένως και ΑΟΖ, όπως θα έλεγε και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ.
Κώστας Βενιζέλος