Λίγες εβδομάδες στάθηκαν αρκετές για να μετατραπεί το παγκόσμιο σκηνικό σε οργουελικό τοπίο.
Πάνε τέσσερις μήνες από το Δεκέμβριο του 2019. Από το σημείο, δηλαδή, που αναγνωρίστηκε η νέα επιδημία του κορωνοϊού στην κινεζική πόλη της Ουχάν. Έκτοτε το ρολόι χτυπάει αντίστροφα. Αναχρονιστικά. Τικ- και πετσοκόβονται ελευθερίες. Τοκ- και κουτσουρεύονται δικαιώματα. Ελευθερίες και δικαιώματα, τα οποία δεν χαρίστηκαν στη σύγχρονη κοινωνία, αλλά αντιθέτως χρειάστηκαν ποτάμια αίματος για να αντιμετωπίζονται ως κεκτημένα.
Η πανδημία της εποχής φοράει τρομακτικά προσωπεία. Έχει εκείνο της αρρώστιας και του θανάτου. Όπου παρελαύνει και πίσω της μένουν, ήδη, 1 εκατομμύριο ασθενείς και πέραν των 65.000 νεκροί. Έχει, εκείνο της αποξένωσης. Όπου οι πολίτες αντιμετωπίζουν τον νοσούντα ως απειλή, ως διεφθαρμένο, ως χαζότερο των υγιών, ως βάρος. Έχει, όμως, και εκείνο του σκοταδισμού.
Ο άνθρωπος χάνει βασικές ελευθερίες. Επί παραδείγματι, την ελευθερία της διακίνησης. Αρχικά, κλείνουν τα σύνορα και έπειτα –μέσω διαταγμάτων– κλείνουν την πόρτα του σπιτιού. Το άτομο φυλακίζεται στο σαλονάκι που δημιούργησε με σχολαστικότητα, ανάμεσα στα σερβίτσια και στις κουρτίνες που ταίριαξε με τα χαλάκια. Χάνει, παράλληλα, το ιατρικό του απόρρητο. Ξαφνικά για να ταξιδέψεις, δεν αρκούν η ταυτότητα και το εισιτήριο. Οφείλεις να φέρεις εξετάσεις και πιστοποιητικά υγείας. Να διαβεβαιώσεις για την κατάσταση σου. Ταυτόχρονα το ιατρικό απόρρητο χάνεται και από τις ιχνηλατήσεις. Αφού κάθε άνθρωπος που συνάντησε ο ασθενής, τίθεται υπό περιορισμό και παρακολούθηση. Ο φορέας γίνεται ευρύτερα γνωστός στον περίγυρο του. Κάποτε γίνεται γνωστός και σε ολόκληρη την κοινωνία, με το όνομα και το επώνυμο του.
Στο πλαίσιο της καραντίνας, μια ακόμη απώλεια βρίσκεται στα προσωπικά δεδομένα. Οφείλεις να λάβεις άδεια για να βγεις έξω. Η βαρύτητα της αιτιολόγησης είναι αριθμημένη από την αύξουσα θέση, το 1, που αντιστοιχεί στην ιατρική υπηρεσία έως τη φθίνουσα θέση, το 8, που μένει ακαθόριστη (Κύπρος). Ενώ, λοιπόν, έχεις δικαίωμα για μία έξοδο από το σπίτι σου, το σύστημα ζητά να μάθει και πού πρόκειται να πας. Ακόμη ένα κουτσούρεμα, αφορά τα εργασιακά δικαιώματα. Την ασφάλεια του εργαζομένου, τις απολαβές του, τις συνθήκες εργασίας του, την εξασφάλιση του.
Όλες αυτές οι αυθαιρεσίες μπορούν να βαφτιστούν ως «η κρίση του κορωνοϊού» ή ως «η κατάσταση έκτατης ανάγκης».
Ελευθερίες και δικαιώματα βάλλονται από κάθε πλευρά. Βάλλονται δίχως κοινωνική αντίδραση. Άλλωστε, σήμερα υπάρχει φόβος και απειλή. Σήμερα είναι η στιγμή του αντισηπτικού και της συμπαράστασης προς τους γιατρούς και τους νοσηλευτές.
Όταν, όμως, κοπάσει η αναταραχή. Όταν κάθε άρρωστος πατήσει στα πόδια του. Όταν η κοινωνία βγει ξανά έξω, πρέπει να είναι βέβαιη ότι δεν θα έχει χάσει τίποτα από όσα απολάμβανε στην προ κορωνοϊού εποχή. Ακόμη και αν χρειαστεί να τα διεκδικήσει από την αρχή.
Δέσποινα Ψύλλου
philenews