Ο Έντμοντ Άντριου Χάρτζο (Οκλαχόμα, ΗΠΑ, 24 Νοεμβρίου 1917-31 Μαρτίου 2014) ήταν Αμερικανός ερυθρόδερμος δάσκαλος, που καταγόταν από τη φυλή των Σεμινόλες, ο οποίος διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στην έκβαση του Β’ Π.Π.
Για τη συνεισφορά του αυτή βραβεύτηκε επανειλημμένα αλλά και κηδεύτηκε με τιμές στο κοιμητήριο βετεράνων της γενέτειράς του, στις 1 Απριλίου 2014.
Ο Χάρτζο ήταν γιος ενός επίτροπου πρεσβυτεριανής ενορίας, θέση την οποία κατέλαβε και ο ίδιος. Σε νεαρή ηλικία μαζί με τα δυο αδέλφια του κατατάχθηκε στο στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών και πολέμησε με το 195ο Πεδινό Σύνταγμα Πυροβολικού στη Νορμανδία (1944) και την Ίβο Τζίμα (1945).
Ύστερα από παρέμβαση ενός αξιωματικού που τον άκουσε εντελώς τυχαία να συνομιλεί με έναν άλλο στρατιώτη ινδιάνικης καταγωγής της φυλής των Κρικ, στην κοινή τους γλώσσα της διαλέκτου Μουσόγκι, ο Χάρτζο στρατολογήθηκε σαν κρυπτογράφος (“code talker”) και εκπαιδεύτηκε στη διαβίβαση κωδικοποιημένων μηνυμάτων στις ραδιοεπικοινωνίες.
Ήταν μέλος του 4ου Τάγματος Διαβιβάσεων της 4ης Μεραρχίας Πεζικού των ΗΠΑ και για τις υπηρεσίες που προσέφερε στη χώρα του παρασημοφορήθηκε από το Κονγκρέσο το Νοέμβριο του 2013 μαζί με εκπροσώπους ακόμη 32 ινδιάνικων φυλών. Για τη συμβολή του στη συμμαχική νίκη είχε τιμηθεί άλλες δυο φορές, ενώ μετά τη λήξη του πολέμου εργάσθηκε σαν εκπαιδευτικός.
wikipedia