Η εξάρτηση της Ελλάδας από τον τουρισμό είναι μια αδυναμία στην εποχή του COVID-19

Καθώς οι Έλληνες εξέρχονται από μια δεκαετή κρίση που κόστισε στη χώρα το ένα τέταρτο της παραγωγής της, ο αντίκτυπος του κοροναϊού στον ζωτικό τομέα του τουρισμού απειλεί να τους στερήσει τους καρπούς της ανάκαμψης.

Η βιομηχανία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο της ελληνικής οικονομίας και περισσότερο από το ένα τέταρτο των θέσεων εργασίας, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού που εδρεύει στο Λονδίνο. Αυτό το γεγονός την καθιστά τη δεύτερη πιο εκτεθειμένη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα μετά την Κύπρο και σηματοδοτεί περισσότερο πόνο για τους Έλληνες που τρικλίζουν από τα χρόνια κακουχίας.
Η κυβέρνηση έχει ήδη διατάξει το κλείσιμο των εποχιακών καταλυμάτων, το οποίο περιλαμβάνει πάνω από τα μισά ξενοδοχεία. Και αφότου οι άνθρωποι συρρέουν σε παράκτιες περιοχές με τον ζεστό καιρό, οι οργανωμένες παραλίες έκλεισαν επίσης την Κυριακή.
“Ήμασταν πλήρεις, αλλά οι μισές από τις κρατήσεις δεν εμφανίστηκαν ποτέ και αυτό θα επιδεινωθεί από εδώ και πέρα”, δήλωσε η Ελένη Μιχαήλ, ιδιοκτήτρια ενός ξενοδοχείου 25 δωματίων κοντά στην κεντρική πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα. “Οι άνθρωποι φοβούνται.”
Η Ελλάδα έχει 352 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις κορονοϊού και τέσσερις θανάτους. Η κυβέρνηση έκλεισε όλα τα σχολεία και τα πανεπιστήμια μέχρι τις 24 Μαρτίου και ακύρωσε τις παρελάσεις για τις εορταστικές εκδηλώσεις της επόμενης εβδομάδας. Οι αρχές ανακοίνωσαν τα πρώτα μέτρα την περασμένη εβδομάδα για να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και οι γονείς μπορούν να λάβουν ειδική άδεια μετ ‘αποδοχών, όσο τα σχολεία κλείνουν.
“Παρακολουθούμε τις κρατήσεις και τις ακυρώσεις ανά ώρα”, δήλωσε ο Αλέξανδρος Βασιλικός, πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου (HCH).
η Μιχαήλ,η οποία διαχειρίζεται ένα από τα σχεδόν 10.000 ξενοδοχεία της Ελλάδας, αναφέρει ότι τα ταξίδια ακυρώνονται σε ποσοστό άνω του 20%. “Είχαμε πολλές κρατήσεις μέχρι τα τέλη Απριλίου, συμπεριλαμβανομένου του Πάσχα, αλλά τώρα η κατάσταση είναι μια καταστροφή και είναι πιθανό να συνεχιστεί μέχρι τον Μάιο”, ανέφερε. “Αυτή τη στιγμή, το τελευταίο πράγμα που σκέφτονται οι άνθρωποι είναι οι καλοκαιρινές διακοπές.”
Τα ελληνικά ξενοδοχεία σημείωσαν έσοδα ύψους 8,7 δισ. Ευρώ (9,8 δισ. Δολ.) το 2019, αύξηση άνω του 7% σε σύγκριση με το 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία του HCH. Ο αριθμός των τουριστών που επισκέπτονται από το εξωτερικό ανήλθε σε 31,3 εκατομμύρια άτομα το 2019, σχεδόν τριπλάσιο του πληθυσμού της χώρας και δαπάνησαν 18,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο Τουρισμός δεν θα είναι ο μόνος τομέας που υποφέρει, προέβλεψε ο Βασιλικός, αλλά παρότρυνε την κυβέρνηση να δώσει προτεραιότητα στη βιομηχανία, διότι αν καταρρεύσει “οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές από τον λογιστή στη Ρόδο μέχρι τον υδραυλικό στην Αθήνα”.
Η επιδημία του ιού έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την Ελλάδα. Ενώ το μεσογειακό έθνος επωφελείται από το χαμηλότερο κόστος δανεισμού που είχε καταγραφεί πριν η παγκόσμια πανδημία προωθήσει τις αποδόσεις των ομολόγων, η πραγματική οικονομία εξακολουθούσε να υποφέρει.
Πάρτε τον Βασίλη Καραγιώργη, έναν 50χρονο ιδιοκτήτη pet shop έξω από την Αθήνα. Ακόμα και στην αρχή της εκδήλωσης του ιού, είχε ήδη ένα βιβλίο με μια λίστα με πελάτες που είχαν πάρει φαγητό για τα κατοικίδια ζώα τους και που δήλωσαν ότι θα πληρώσουν όταν λάβουν το μισθό ή τη σύνταξή τους στο τέλος του μήνα.
Η κυβέρνηση είχε προβλέψει ρυθμό ανάπτυξης 2,8% για το 2020, αλλά οι οικονομολόγοι βλέπουν τώρα την οικονομία να αναπτύσσεται κατά λιγότερο από 2% – σε ένα θετικό σενάριο. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να επιβραδυνθεί έως και κατά 0,9%, ανάλογα με τη διάρκεια της επιδημίας, σύμφωνα με αναλυτές της Alpha Bank με έδρα την Αθήνα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε από τους Ευρωπαίους ομολόγους την περασμένη εβδομάδα οι δαπάνες για την καταπολέμηση του ιού να αποκλείονται από τους υπολογισμούς του προϋπολογισμού. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ενισχυμένο πρόγραμμα παρακολούθησης μετά την έξοδο από τη διάσωσή της τον Αύγουστο του 2018 και είχε συμφωνήσει σε ετήσιο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022. Η κυβέρνηση θέλει να μειώσει τον στόχο για να έχει περισσότερο δημοσιονομικό περιθώριο για να αντιμετωπίσει το ξέσπασμα.
Αυτό που είναι κρίσιμο για τους Έλληνες ξενοδόχους είναι να εξασφαλίσουν αρκετή ρευστότητα. “Προς το παρόν θέλουμε μέτρα για να διατηρήσουμε την ταμειακή μας ροή και να μας βοηθήσουν να προστατεύσουμε τις θέσεις εργασίας”, δήλωσε ο Βασιλικός. Η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών ξενοδοχείων είναι υγιείς επιχειρήσεις και δεν πρέπει να μείνουν μόνες τους να καταρρεύσυν για κάτι που είναι πέρα από τον έλεγχό τους, είπε.
Οι απαιτήσεις περιλαμβάνουν την αναβολή των υποχρεώσεων φορολογίας και κοινωνικής ασφάλισης τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαΐου, τη χορήγηση κρατικών εγγυήσεων σε ξενοδοχεία ώστε να μπορούν να δανειστούν χρήματα και την αναστολή των δόσεων δανείων σε τράπεζες.
Τραπεζικοί φόβοι
Η Έλενα Μιχαήλ είναι ένας από τους ξενοδόχους που μπορεί να υποφέρουν. Έλαβε ένα δάνειο για την ανακαίνιση του ξενοδοχείου της το 2018 και για να ανοίξει ένα οργανικό vegan εστιατόριο στην περιοχή. “Δεν είχα κανένα πρόβλημα στην κατάθεση μηνιαίων πληρωμών, αλλά τώρα τι θα κάνω εάν δεν έχω καλεσμένους;”, ρώτησε.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια άνω των 70 δισ. Ευρώ και προσπαθούν να τα μειώσουν κατά 40% μέσω ενός σχεδίου ιταλικού τύπου, το οποίο ονομάζεται Hercules, το οποίο χρησιμοποιεί κρατικές εγγυήσεις. Ένα νέο κύμα επισφαλών δανείων θα εμπόδιζε τις δανειοδοτικές προσπάθειες να καθαρίσουν τους ισολογισμούς και να αποκαταστήσουν τις πιστώσεις προς την εύθραυστη οικονομία.
“Θα έπρεπε να προσλάβω τρεις ακόμη ανθρώπους αυτήν την εβδομάδα πριν από την καλοκαιρινή σεζόν, αλλά τώρα δεν ξέρω τι να κάνω, καθώς ίσως να μην έχω τα χρήματα για να τους πληρώσω”, είπε η Μιχαήλ. “Θα πρέπει να εξετάσω τη μείωση των δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας απολύσεων προσωπικού”.
Paul Tugwell and Sotiris Nikas
bnnbloomberg.ca