Τρωικός και Ιλιάδα. Από τον Μύθο στην Μυθοπλασία

Του Χρυσόστομου Τσιρίδη

Η Τροία θα πέσει, αλλά ΕΚΤΟΣ Ιλιάδας.
Ο Αχιλλέας,ο βασικός Χαρακτήρας της Ιλιάδας, θα σκοτωθεί από τον Πάρη, ΕΚΤΟΣ και πάλι Ιλιάδας.
Οι περιπτώσεις που ανέφερα, είναι απλά ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ.
Κατά συνέπεια η υπόθεση που ακολουθεί είναι εύλογη:
Αν για κάποιο λόγο δεν είχαν γραφτεί η ΟΔΥΣΣΕΙΑ και τα “Κύκλια Έπη”, τα τρία τέταρτα (3/4) της ΙΛΙΑΔΑΣ, με τα κατά ΠΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ μελλοντικά γεγονότα (πτώση Τροίας, Τύχη αρχηγών Τρώων και Αχαιών κλπ), θα ήταν υπό επιστημονική “αίρεση” και ατελείωτες φιλολογικές αντιπαραθέσεις.
Όπως και να το κάνουμε οι προοικονομίες, όσο και αν υφολογικά παραπέμπουν σε μεγαλόπρεπη προφητεία (=λ.χ “έσσεται ήμαρ….”= Θά ‘ρθει ΕΚΕΙΝΗ η μέρα…) δεν παύουν να είναι… απροσδιόριστες, δηλαδή ΜΗ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΕΣ ακόμη, προοπτικές:
(“ότε αν ποτε…”= Όταν… ΚΑΠΟΤΕ, μπορεί… ΚΑΠΟΤΕ να χαθεί η ιερή Τροία= ἔσσεται ἦμαρ… ὅτ ἄν πότ ….ὀλώλῃ Ἴλιος ἱρὴ” (Ζ 447-449)
Στην Ιλιάδα ωστόσο, η Τροία είναι απόρθητη ακόμη.
Η ΙΛΙΑΔΑ είναι ένα αριστουργηματικό ΟΜΗΡΙΚΟ ΕΝΤΕΧΝΟ “ως εμοί δοκεί”, ενός ιδιοφυούς Έλληνα δημιουργού,
ο οποίος θέλησε να ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΕΙ έναν Πόλεμο, γνωστό από τον κυκεώνα των μύθων του, σε μία “ΚΑΘΑΡΗ”, “ΕΥΣΥΝΟΠΤΗ” δραματοποιημένη αφήγηση, με ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΥΣ πρωταγωνιστές-ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ, να ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ (!) με ΣΥΝΕΠΕΙΑ συμπεριφοράς και ιδεολογίας, από την αρχή μέχρι το τέλος, το ΣΧΕΔΙΟ και τα οράματα Ανθρωπισμού του Ποιητή, ΑΠΑΡΧΕΣ του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ Πολιτισμού.
Από τα παραπάνω ΟΜΩΣ προκύπτει μια εύλογη ΕΡΩΤΗΣΗ:
Εάν είναι έτσι, γιατί ΘΕΩΡΟΥΜΕ ως “ΤΡΩΙΚΟ πόλεμο” τα όσα καταγράφονται στην ΙΛΙΑΔΑ;
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ βρίσκεται σε μια έξυπνη “κίνηση” του ΟΜΗΡΟΥ (πέρα από τις προοικονομίες και άλλες τεχνικές αφήγησης):
Ο Όμηρος δηλαδή, ΕΥΦΥΕΣΤΑΤΑ (!!!), διατήρησε και ενάρμοσε στην Μυθοπλασία (!) της ΙΛΙΑΔΑΣ και της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ, ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ και Ονόματα Προσώπων, αλλά και χαρακτηριστικών πραγμάτων του Τρωικού ΜΥΘΟΥ.
Αυτά που ανακαλύπτει η αρχαιολογική σκαπάνη ή αναγνωρίζει η Φιλολογική Έρευνα.
ΜΟΝΟ που εδώ χρειάζεται προσοχή ως προς τα συμπεράσματα (λ.χ αφού ανακαλύφθηκε το “αμφικύπελον δέπας”=δίγουβη κούπα του Νέστορα, ΆΡΑ….ΙΛΙΑΔΑ=Ιστορία του ΤΡΩΙΚΟΥ).
Λάθος συμπέρασμα (έτσι πιστεύω).
Γιατί, με βάση τα ΕΥΡΗΜΑΤΑ, μπορούμε να μιλάμε για την αδιαμφισβήτητη ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ (!) των Ομηρικών Έργων, με γεγονός ΑΝΑΦΟΡΑΣ (!!!) τον ΤΡΩΙΚΟ Πόλεμο, όχι όμως για ΙΣΤΟΡΙΑ(=ακριβή καταγραφή) του Τρωικού πολέμου.
Αντί τελικού συμπεράσματος, αλλά ΚΑΙ ως έμμεση απόδειξη για την (σωστή) σχέση Τρωικού- Ιλιάδας:
Η Ιλιάδα, ως ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ έργο (ΤΕΧΝΗΣ) ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ, ενώ ο Τρωικός πόλεμος είναι(ακόμη)σε εξέλιξη.
Σαν να μας λέει ο Όμηρος:
“Θέλετε να γνωρίσετε τον ΤΡΩΙΚΟ Πόλεμο; Δείτε τον ΜΥΘΟ του (=ανώνυμη Ιστόρησή του), αυτόν που και εγώ και οι σύγχρονοί μου είχαμε υπόψη μας, όπως δηλαδή μας τον ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΣΑΝ οι πριν από εμάς αοιδοί.
Εάν όμως Θέλετε μια ΕΠΩΝΥΜΗ ποιητική ΣΠΟΥΔΗ ΠΑΝΩ στον Πόλεμο και τα ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ, ακούστε ή.. διαβάστε την ΙΛΙΑΔΑ”.