Η ανισότητα τροχοπέδη για την παγκόσμια ανάπτυξη

Απαλλαγμένη εν μέρει από τις εμπορικές διενέξεις αλλά και το δράμα του Brexit, συνέρχεται από προχθες στο Νταβός η ελίτ της παγκόσμιας οικονομίας. Ψηλά στην ατζέντα όμως κλιματική αλλαγή και θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου η παγκόσμια οικονομία εμφανίζει επιτέλους σημάδια ανάκαμψης. Εντούτοις, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η συγκρατημένη αυτή αισιοδοξία δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση της επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα από το Νταβός, η οποία αν και έκανε λόγο για περιορισμένη ανάπτυξη συμπλήρωσε πως δεν έχει επέλθει ακόμη η αποφασιστική καμπή.
Η χαλαρή νομισματική πολιτική που ακολουθούν πολλές χώρες του πλανήτη, η μερική εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας καθώς και η άμβλυνση των ανησυχιών για ένα μη συντεταγμένο Brexit λειτουργούν θετικά, επισήμανε από την πλευρά της η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Γκίτα Γκομπινάτ. Σύμφωνα με την ίδια, υπάρχουν ενδείξεις για σταθεροποίηση της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Περιορισμένη ανάπτυξη το 2020
Αρκετά πιο συγκρατημένοι, αν όχι απαισιόδοξοι, εμφανίζονται ωστόσο γερμανοί ειδικοί. Μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας εξακολουθούν να είναι οι εμπορικές διενέξεις αλλά και οι κυβερνοεπιθέσεις. Σύμφωνα με έρευνα της συμβουλευτικής PwC, το 68% των ερωτηθέντων ηγετικών στελεχών επιχειρήσεων αναμένουν για την τρέχουσα χρονιά επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας. Το ποσοστό είναι σαφώς μεγαλύτερο απ΄ ότι την ίδια περίοδο πέρσι, όταν μόλις 29% προέβλεπαν καθοδική πορεία.
Το ΔΝΤ από την πλευρά του έχει αναθεωρήσει ελαφρώς προς τα κάτω τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας το 2020, από το 3,4% τον περασμένο Οκτώβριο στο 3,3%. Η οριακή μείωση αποδίδεται πρωτίστως στην αδύναμη οικονομική ανάπτυξη που καταγράφει η Ινδία.
Για τη Γερμανία οι ειδικοί του Ταμείου αναμένουν επίσης μικρή επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης. Μετά το αναιμικό 0,5% την περασμένη χρονιά, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης αναμένεται να «τρέξει» φέτος με 1,1% και το 2021 με 1,4%. Σύμφωνα με την Γκίτα Γκομπινάτ, η νέα χρονιά αναμένεται να ωφελήσει χώρες με εξαγωγικό προσανατολισμό, όπως είναι η Γερμανία. Επιπλέον και λόγω σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής, ορισμένες χώρες έχουν σημαντικά περιθώρια παρεμβάσεων και στήριξης της οικονομίας. Σε αυτές συγκαταλέγεται επίσης η Γερμανία.
Προς αύξηση της ανεργίας
Σύμφωνα πάντως με εκτιμήσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ILO η προβλεπόμενη περιορισμένη αύξηση των επιδόσεων της παγκόσμιας οικονομίας αναμένεται να ανεβάσει σημαντικά -και δη μετά από εννέα χρόνια σχετικής σταθερότητας- τον αριθμό των ανέργων. Για την τρέχουσα χρονιά η ILO αναμένει 2,5 εκατομμύρια περισσότερους ανέργους από το 2019. Ο αριθμός αυτός ανταποκρίνεται στον αριθμό των νέων ανθρώπων που μπαίνουν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν δημιουργείται επαρκής αριθμός νέων θέσεων για να απασχοληθούν οι νεοεισερχόμενοι.
Όλα αυτά συζητούνται από προχθές Τρίτη στο 50ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός που πραγματοποιείται βέβαια φέτος στον αστερισμό της παγκόσμιας ανησυχίας για την κλιματική αλλαγή αλλά και των μεγάλων γεωπολιτικών κρίσεων, με κυρίαρχες εκείνες στη Μέση Ανατολή και τη Λιβύη.
Ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται και το ζήτημα των ανισοτήτων. Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οικονoμικού Φόρουμ η Γερμανία υπολείπεται σημαντικά έναντι άλλων χωρών σε ζητήματα που άπτονται της κοινωνικής ανέλιξης. Τα μεγαλύτερη εμπόδια παραμένουν η ανισότητα των ευκαιριών στην εκπαίδευση, η ελλιπής πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες αλλά και η λεγόμενη μισθολογική δικαιοσύνη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του αναλυτών του φόρουμ, η αύξηση των ευκαιριών προσωπικής ανέλιξης θα ωφελούσαν τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη, όπως την Κίνα, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία και τη Γερμανία. Η αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων θα οδηγούσε κάθε χρόνο σε σαφώς μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.
Κώστας Συμεωνίδης (dpa)
dw