Ο Μοχάμεντ Γιάσερ Αμπντέλ Ραχμάν Αμπντέλ Ραούφ Αραφάτ αλ-Κούντουα (24 Αυγούστου 1929 – 11 Νοεμβρίου 2004), γνωστός ως Γιάσερ Αραφάτ ή Αμπού Αμάρ, ήταν Παλαιστίνιος πολιτικός ηγέτης.
Διετέλεσε πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Λίγα χρόνια πριν πεθάνει, φέρεται να ασπάστηκε τον Χριστιανισμό.
Όσον αφορά τον τόπο γέννησης του Γιάσερ Αραφάτ οι πηγές διίστανται καθώς γεννήθηκε πιθανότατα στο Κάιρο ενώ ο ίδιος υποστήριζε ότι γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ.
Οι Βρετανοί διοίκησαν την Παλαιστίνη από το 1919 έως το 1948. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και το Ολοκαύτωμα ο αριθμός των Εβραίων μεταναστών στην Παλαιστίνη αυξήθηκε εντυπωσιακά. Στις 29 Νοεμβρίου 1947 ο ΟΗΕ ανακοίνωσε σχέδιο για δημιουργία δυο κρατών, ενός Εβραϊκού και ενός Παλαιστινιακού, εδώ άρχισαν και οι διαφωνίες, οι οποίες κατέληξαν σε πολεμική αντιπαράθεση πέντε αραβικών κρατών (Αίγυπτος, Λίβανος, Συρία, Ιορδανία και Ιράκ) από τη μια, με το νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ από την άλλη.
Ο Αραφάτ έλαβε μέρος στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1947-49 και μετά την ήττα των Αράβων επέστρεψε στο Κάιρο
Από το 1949 έως 1956 σπούδασε μηχανικός στο Πανεπιστήμιο Βασιλιάς Φουάντ Β’ (Πανεπιστήμιο του Καΐρου) της Αιγύπτου.
Η ανάδειξή του ως ηγέτης των Παλαιστινίων
Στα 1959 ίδρυσε την Φατάχ (που σημαίνει “νίκη”) ενώ παράλληλα δούλεψε ως μηχανικός στους πετρελαιαγωγούς του Κουβέιτ.
Το 1967, ξέσπασε ο πόλεμος των «έξι ημερών», μεταξύ Αράβων και Ισραηλινών,ο οποίος τερματίστηκε με ήττα και πάλι των αραβικών κρατών. Το 1964 ιδρύθηκε η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης γνωστή διεθνώς ως PLO (Palestine Liberation Organization) με σκοπό να ενώσει τις διάφορες παλαιστινιακές ομάδες αντίστασης ενάντια στην ισραηλινή κατοχή (οπως υποστήριζε) τής αραβικής “Παλαιστίνης”
Το 1969 ήταν χρονιά-σταθμός για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ήταν η χρονιά στην οποία αναδείχθηκε ο Γιασέρ Αραφάτ και στο Ισραήλ ανέλαβε την πρωθυπουργία η “γηραιά κυρία” του εβραϊκού κράτους, Γκόλντα Μέιρ.
Από την 1η ως τις 5 Φεβρουαρίου διεξήχθη στο Κάιρο η σύνοδος του Παλαιστινιακού Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο οι παλαιστινιακές οργανώσεις αναγνώριζαν ως εξόριστη κυβέρνηση του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους.
Σκοπός της συνόδου, στην οποία μετείχαν 105 εκπρόσωποι των περισσοτέρων παλαιστινιακών οργανώσεων, ήταν η εκλογή της νέας ηγεσίας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
Η σύνοδος εξελίχθηκε σε πραγματικό θρίαμβο της Αλ Φατάχ, της μεγαλύτερης από τις ένοπλες ομάδες και του ηγέτη της, του 39ετούς Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος ανέλαβε ουσιαστικά τον πλήρη έλεγχο της ΟΑΠ.
Στο τελικό ανακοινωθέν της διάσκεψης, στην οποία καθορίστηκε και η περαιτέρω δράση του παλαιστινιακού κινήματος, έγινε μνεία στον απώτερο στόχο της ειρηνικής συμβίωσης των λαών της περιοχής, αλλά ταυτόχρονα απορρίφθηκε κατηγορηματικά κάθε ειρηνική λύση του προβλήματος η οποία θα αντιβαίνει τα δίκαια των Παλαιστινίων. Λίγες ημέρες αργότερα η ΟΑΠ άνοιξε δικά της γραφεία στις πρωτεύουσες των αραβικών κρατών και απέστειλε εκπρόσωπό της στην “τετραμερή” διάσκεψη Η.Π.Α., Ε.Σ.Σ.Δ., Γαλλίας και Μεγάλης Βρετανίας, η οποία διεξήχθη στη Νέα Υόρκη με στόχο την εξεύρεση λύσης για το μεσανατολικό.
Οι κινήσεις αυτές δεν ήταν τυχαίες. Έδειχναν καθαρά την πρόθεση της ΟΑΠ να αποτελέσει η ίδια τον πυρήνα ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους και, κυρίως, να απογαλακτίσει το παλαιστινιακό κίνημα από την κηδεμονία των αραβικών καθεστώτων που το χρησιμοποιούσαν κυρίως ως υπομόχλιο των δικών τους, συχνά αντικρουόμενων, φιλοδοξιών.
Εκπρόσωπος της ΟΑΠ
Τον Οκτώβριο του 1974 η Αραβική Συνδιάσκεψη αναγνώρισε την PLO (ΟΑΠ, Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) ως τον μοναδικό εκπρόσωπο του Παλαιστινιακού λαού και ένα μήνα αργότερα ο Αραφάτ συμμετείχε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως αντιπρόσωπος της. Τον Ιούνιο του 1982, οι Ισραηλινοί στην προσπάθεια τους να καταστρέψουν την PLO, που δρούσε από το γειτονικό Λίβανο, ξεκίνησαν μια σαρωτική εισβολή, που εξελίχτηκε σε πραγματικό πόλεμο. Το αποτέλεσμα ήταν μεγάλες σφαγές αμάχων στα στρατόπεδα προσφύγων Σάμπρα και Σατίλα από φανατικούς, με την ανοχή των Ισραηλινών δυνάμεων. Μετά τα παραπάνω γεγονότα ο Αραφάτ και η ηγεσία της PLO μεταφέρθηκαν στην Τυνησία.
Το 1987 ξέσπασε η πρώτη Ιντιφάντα (που σημαίνει “εξέγερση”) ενώ το 1988 το Παλαιστινιακό Εθνικό Συμβούλιο (PNC) αποδέχθηκε την απόφαση 242 του ΟΗΕ που, μεταξύ άλλων, αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ.
Το 1991 στη Συνδιάσκεψη της Μαδρίτης στο θέμα της Παλαιστίνης δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος, το 1993 όμως με τη Συμφωνία του Όσλο, παραχωρήθηκε περιορισμένη αυτονομία στην Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη.
Ηγέτης της Παλαιστινιακής Αρχής
Τον Ιούνιο 1994 ο Γιάσερ Αραφάτ —μετά από 27 χρόνια— επέστρεψε στην Λωρίδα της Γάζας και την Ιεριχώ για να αναλάβει την ηγεσία της Παλαιστινιακής Εθνικής Αρχής (PNA).
Το φθινόπωρο του 1994 ο Αραφάτ, ο Γιτζάκ Ράμπιν και ο υπουργός εξωτερικών του Ισραήλ Σιμόν Πέρες τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Ιντιφάντα 2000, αποκλεισμός, απελευθέρωση και θάνατος
Το 2000, ξέσπασε η δεύτερη ιντιφάντα (εξέγερση), και ο Γιάσερ Αραφάτ πρότεινε τη λύση των δύο κρατών: οι Παλαιστίνιοι θα αναγνώριζαν το Ισραήλ, με αντάλλαγμα τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους στα εδάφη που είχαν καταληφθεί το 1967 από το Ισραήλ. Ο Τζορτζ Μπους χαρακτήρισε τον Γιάσερ Αραφάτ «αποτυχημένο ηγέτη» το 2001.
Από το Δεκέμβριο του 2001 ο Αραφάτ παρέμεινε αποκλεισμένος στο αρχηγείο του στη Ραμάλα, κυκλωμένος από ισραηλινά στρατεύματα. Έπειτα από αμερικανικές πιέσεις, απελευθερώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου του 2002.
Το 2004 η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε με αποτέλεσμα να πεθάνει σε νοσοκομείο το Παρισιού το Νοέμβριο του 2004.
Σύμφωνα με τα ιατρικά αρχεία, ο Αραφάτ πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία, που προήλθε από εντερική φλεγμονή, σε ηλικία 75 ετών. Σύμφωνα με αναλύσεις που έγιναν σε ελβετικό εργαστήριο το 2012, εξετάστηκε η πιθανότητα δηλητηρίασης του με ραδιενεργό πολώνιο. Ο έλεγχος προσωπικών αντικειμένων του Αραφάτ έδειξε την ύπαρξη ιχνών πολωνίου. Παρόλα αυτά, Ρώσος αξιωματούχος δήλωσε στις 15-10-2013 πως τελικά δεν βρέθηκαν ίχνη πολωνίου σε έρευνα από ρώσικο εργαστήριο.
wikipedia