Τουρκική εισβολή στη Συρία: Το αναμενόμενο αδιέξοδο του ΟΗΕ και το "ντάντεμα" των ΗΠΑ στην Τουρκία

Χωρίς να καταλήξει σε κοινή απόφαση για την εισβολή της Τουρκίας στο βορειοανατολικό τμήμα της Συρίας συνεδρίασε την Πέμπτη το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Οι προσδοκίες να υπάρξει διεθνής παρέμβαση ήταν ούτως ή άλλως λιγοστές πριν από τη συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη: το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ παραμένει βαθιά διχασμένο επί χρόνια όσον αφορά τη Συρία κι ευρύτερα τη Μέση Ανατολή.
Οι ευρωπαϊκές χώρες μέλη του Σ.Α. εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι το νέο μέτωπο που άνοιξε θα κλιμακώσει την αστάθεια, θα επιτείνει την ανθρωπιστική κρίση και θα πυροδοτήσει νέες προσφυγικές ροές. Ο Γιούργκεν Σουλτς, πρεσβευτής της Γερμανίας στα Ηνωμένα Έθνη, απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους πριν από τη συνεδρίαση καταδίκασε την τουρκική εισβολή «με τον πλέον σθεναρό τρόπο».
Η επιχείρηση της Τουρκίας, που άρχισε προχθές Τετάρτη, στοχοθετεί τις κουρδικές πολιτοφυλακές που αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διέταξε να αναδιπλωθούν μερικές δεκάδες άνδρες των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ που ήταν ανεπτυγμένοι στην περιοχή, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την έναρξή της.
Με πρωτοβουλία της Ουάσιγκτον, τα κράτη μέλη του Σ.Α. συζήτησαν χθες επί σχεδίου απόφασης το οποίο καλούσε την Τουρκία να επιστρέψει στον δρόμο της διπλωματίας, σύμφωνα με πολλές πηγές. Το κείμενο διανεμήθηκε μετά την διαπίστωση της αδυναμίας των Ευρωπαίων να πείσουν τα υπόλοιπα κράτη μέλη να υιοθετήσουν σχέδιο ανακοίνωσης του Σ.Α. που θα εξέφραζε «βαθιά ανησυχία» και θα καλούσε την Άγκυρα να «σταματήσει» την επιχείρηση.
Η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Πολωνία περιορίστηκαν απλώς να δώσουν την διακήρυξή τους στη δημοσιότητα από κοινού, ενώ οι ΗΠΑ έκαναν από την πλευρά τους δημόσια τη διαβεβαίωση πως η Ουάσιγκτον «δεν υποστηρίζει επ’ ουδενί» την τουρκική επιχείρηση.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ρωσία ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την υιοθέτηση ομόφωνης απόφασης. Μετά τη συνεδρίαση, ο Ρώσος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια δεν απέκλεισε την ομόφωνη έγκριση μιας ανακοίνωσης. Αλλά γι’ αυτό, «πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι άλλες διαστάσεις της συριακής κρίσης, όχι μόνο η τουρκική επιχείρηση», διευκρίνισε, αναφερόμενος στην «παράνομη στρατιωτική παρουσία» στη συριακή επικράτεια των ΗΠΑ, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το κείμενο το οποίο διένειμε η Ουάσιγκτον συμπεριλάμβανε την φράση πως το Σ.Α. εκφράζει «βαθιά ανησυχία» αλλά απείχε από το να αξιώνει τον «τερματισμό» της στρατιωτικής επιχείρησης της Τουρκίας. Αντ’ αυτού, προέτρεπε την Άγκυρα να περάσει στους διπλωματικούς διαύλους «μάλλον, παρά στα στρατιωτικά μέσα», για να επιτύχει τους στόχους της, διευκρίνισαν διπλωματικές πηγές. Ακόμη, απαιτούσε την προστασία των αμάχων και τονίζει ότι ο ενδεχόμενος επαναπατρισμός σύρων προσφύγων πρέπει να γίνει σε οικειοθελή βάση.
Η πρέσβης των ΗΠΑ Κέλι Κραφτ προειδοποίησε μετά τη συνεδρίαση του Σ.Α. κεκλεισμένων των θυρών την Τουρκία ότι θα υπάρξουν «συνέπειες» αν δεν λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία των αμάχων. Δεν εξήγησε ποιες θα είναι αυτές.
Έπειτα από μια συζήτηση των 15 κρατών μελών σε τεχνικό επίπεδο, η Ρωσία αιτήθηκε να της επιτραπεί να ζητήσει οδηγίες από τη Μόσχα και αποφασίστηκε να δοθεί σε όλες τις χώρες η δυνατότητα να κάνουν σχόλια ως σήμερα Παρασκευή στις 17:00 (ώρα Ελλάδας). Κατόπιν το κείμενο είτε θα εγκαταλειφθεί, ή θα αρχίσει η διαδικασία υιοθέτησής του, όπως εξήγησαν διπλωμάτες.
Την Πέμπτη, ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να διαδραματίσουν ρόλο μεσολαβητή μεταξύ της Τουρκίας και των Κούρδων. Στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε πως βρίσκονται σε εξέλιξη κινήσεις γι’ αυτό, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Η τουρκική επιχείρηση στη Συρία δεν έχει ξεπεράσει τις «κόκκινες γραμμές» των ΗΠΑ
Στο μεταξύ ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε την Πέμπτη πως η επίθεση των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων στη Συρία δεν έχει ξεπεράσει σε αυτό το στάδιο τις «κόκκινες γραμμές» που χάραξε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει απειλήσει την Άγκυρα ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με οικονομικές κυρώσεις αν χρησιμοποιήσει δυσανάλογη βία ή επιδείξει «απάνθρωπη» συμπεριφορά.
Όταν του ζητήθηκε να δώσει σαφέστερο ορισμό αυτών που αποκάλεσε «κόκκινες γραμμές», το στέλεχος της αμερικανικής διπλωματίας διευκρίνισε πως η Ουάσιγκτον θα θεωρήσει ότι ξεπεράστηκαν εάν διαπιστώσει πως διαπράττεται «εθνική κάθαρση», ή ότι εξαπολύονται «αεροπορικά ή χερσαία πλήγματα αδιακρίτως εναντίον του άμαχου πληθυσμού».
«Δεν έχουμε δει σημαντικά παραδείγματα τέτοιων ενεργειών σε αυτό το στάδιο, όμως [η τουρκική επιχείρηση] δεν βρίσκεται παρά στην αρχή της ακόμη», πρόσθεσε ο αξιωματούχος – ο οποίος μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί – απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους.
Το ίδιο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι ο πρόεδρος Τραμπ ανέθεσε σε Αμερικανούς διπλωμάτες να αποπειραθούν να μεσολαβήσουν για να υπάρξει «κατάπαυση του πυρός» μεταξύ της Τουρκίας και των Κούρδων και να τερματιστεί η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βορειοανατολική Συρία.
Πηγή: naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ, DPA, AFP, Reuters