Ο Σερ Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον (αγγλ.: William Rowan Hamilton, Δουβλίνο, 4η Αυγούστου 1805 – Δουβλίνο, 2 Σεπτεμβρίου 1865) ήταν Ιρλανδός φυσικός, αστρονόμος και μαθηματικός, ο οποίος έκανε σημαντικές συνεισφορές στην κλασική μηχανική, την οπτική και την άλγεβρα.
Οι μελέτες του πάνω στα μηχανικά και οπτικά συστήματα οδήγησαν στο να ανακαλυφθούν νέες μαθηματικές έννοιες και τεχνικές. Η μεγαλύτερη συμβολή του είναι ίσως η αναδιατύπωση της Νευτώνειας μηχανικής, που σήμερα ονομάζεται Χαμιλτονιανή μηχανική. Η εργασία του αυτή έχει αποδειχθεί κεντρικής σημασίας για την σύγχρονη μελέτη των θεωριών των κλασικών πεδίων όπως του ηλεκτρομαγνητισμού, καθώς και για την ανάπτυξη της κβαντομηχανικής. Στα μαθηματικά, είναι ίσως πιο γνωστός ως ο εφευρέτης των «τετραδόνιων».
Ο Χάμιλτον λέγεται ότι είχε δείξει το τεράστιο ταλέντο του σε πολύ νεαρή ηλικία. Ο αστρονόμος επίσκοπος δρ. Τζων Μπρίνκλυ (John Brinkley) είπε για τον τότε 18 ετών Χάμιλτον: «Αυτός ο νεαρός άνδρας, δεν λέω ότι θα γίνει, αλλά ότι είναι, ο πρώτος μαθηματικός της εποχής του».
Βιογραφικά στοιχεία
Στην επιστημονική σταδιοδρομία του Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον περιλαμβάνεται η μελέτη της γεωμετρικής οπτικής, της κλασικής μηχανικής, η προσαρμογή των δυναμικών μεθόδων στον τομέα των οπτικών συστημάτων, η εφαρμογή των τετραδονίων και των διαδυσματικών μεθόδων στα προβλήματα της μηχανικής και της γεωμετρίας, την ανάπτυξη των θεωριών της συζυγίας αλγεβρικών ζευγών συναρτήσεων (στην οποία οι μιγαδικοί αριθμοί κατασκευάζονται ως διατεταγμένα ζεύγη των πραγματικών αριθμών), την φερεγγυότητα των πολυωνυμικών εξισώσεων και γενικά quintic πολυώνυμα επιλύσιμα με ρίζες, η ανάλυση των κυμαινόμενων συναρτήσεων (και οι ιδέες από την Ανάλυση Φουριέ), γραμμικών φορέων για quaternions και η απόδειξη της λύσης για τους γραμμικούς φορείς στο χώρο των τετραδόνιων (η οποία είναι μια ειδική περίπτωση του γενικού θεωρήματος που σήμερα είναι γνωστό ως το Θεώρημα Κέιλι-Χάμιλτον).
Ο Χάμιλτον επίσης εφηύρε τον λογισμό που είναι γνωστός ως icosian calculus, και τον οποίο χρησιμοποίησε για να διερευνήσει κλειστές διαδρομές άκρων σε ένα δωδεκάεδρο που διέρχονται από την κάθε κορυφή ακριβώς μια φορά.
Ο Χάμιλτον διατήρησε τις ικανότητές του αναλλοίωτες μέχρι την τελευταία στιγμή, και συνέχισε σταθερά το έργο της τελικής επεξεργασίας των Στοιχείων των Τετραδόνιων, στην οποία είχε αφιερώσει τα τελευταία έξι χρόνια της ζωής του.
Πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου 1865 όπου, μετά από μια σοβαρή προσβολή ουρικής αρθρίτιδας, κατακρημνίζεται από υπερβολική πόση και υπερκατανάλωση τροφής. Είναι θαμμένος στο κοιμητήριο του όρους Τζερόμ στο Δουβλίνο.
wikipedia