Ιούλιος Ασκληπιόδοτος: Ο Έλληνας τρομερός πολέμαρχος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Το πρώτο διάστημα της δημιουργίας της, η Ρώμη ήταν μία ακόμα μικρή πόλη-κράτος και ένα μεγάλο μέρος είχε καταληφθεί από Έλληνες αποίκους.

Οι Ρωμαίοι επηρεάστηκαν σε κάποια πράγματα από τους Έλληνες. Υιοθέτησαν την στρατιωτική τους τακτική να φτιάχνουν φάλαγγες με καλά εξοπλισμένους οπλίτες. Προστατεύονταν με τις ασπίδες τους και μάχονταν με δόρατα. Η τακτική αυτή ακολουθήθηκε σε μεγάλες μάχες.
Ευεργετική για τους υποτελείς, άτομα και πολιτείες, ήταν η απαλλαγή τους από τη φορολογία, ενώ ύψιστη επιβράβευση για όσους αποδείκνυαν έμπρακτα την αφοσίωσή τους στη Ρώμη ήταν να τους απονεμηθεί ο τίτλος και να τους αναγνωριστούν τα δικαιώματα του ρωμαίου πολίτη. Το τελευταίο γινόταν όλο και συχνότερα όσο προχωρούσαν τα χρόνια, ώσπου το 212 μ.Χ. να ονομαστούν, με διάταγμα του Καρακάλλα, ρωμαίοι πολίτες όλοι οι ελεύθεροι κάτοικοι της αυτοκρατορίας και φυσικά και τα εκατομμύρια των Ελλήνων που ζούσαν στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Η ρωμαϊκή λεγεώνα (από τη λατινική λέξη legio που σημαίνει “επιστράτευση”, “στρατολόγηση”, από το legere “επιλέγω”) ήταν μία μεγάλη μονάδα του ρωμαϊκού στρατού. Επανδρώνονταν αποκλειστικά από Ρωμαίους πολίτες, καθώς, μέχρι τον 1ο αιώνα π.Χ., κάθε Ρωμαίος πολίτης ήταν υποχρεωμένος να υπηρετεί στο ρωμαϊκό στρατό και λάμβανε μισθό για τις υπηρεσίες του. Για να στρατολογηθεί έπρεπε να περάσει το 17ο έτος και υπηρετούσε μέχρι το 46ο έτος.
Πάντως η διάρκεια της θητείας διέφερε από εποχή σε εποχή. Τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας των λεγεώνων ο λεγεωνάριος ήταν απλός πολίτης που υπηρετούσε όσο χρειαζόταν και μετά επέστρεφε στις πολιτικές ασχολίες του. Από τον 1ο αιώνα και μετά, η στρατιωτική υπηρεσία γίνεται επαγγελματική. Η θητεία ήταν αρχικά 12 χρόνια, αργότερα γίνεται 20 και κάποτε έφτασε τα 25 χρόνια. Η λεγεώνα στελεχωνόταν ειδικά από Ρωμαίους πολίτες.
Ο Ιούλιος Ασκληπιόδοτος (λατ.: Iulius Asclepiodotus) ήταν Ρωμαίος πραιτοριανός έπαρχος επί Αυρηλιανού, Πρόβου και Διοκλητιανού και ύπατος το έτος 292. Ένας από τους πολλούς Έλληνες που υπηρέτησαν στις Ρωμαϊκές Λεγεώνες, και μάλιστα σε υψηλότατα αξιώματα, είναι ο επικεφαλής της Πραιτωριανης Φρουράς, Έπαρχος του Πραιτωριου (Praetoria Praefecti) Ιουλιος Ασκληπιοδοτος.
Γεννημένος στην Ήπειρο το 251, κατατάχτηκε στις Λεγεώνες κάποια στιγμή την εποχή του Αυρηλιανου (270-75) πιθανότατα την εποχή που ο Αυτοκράτορας βρισκόταν στα Βαλκάνια (271/2) και ζητούσε συνεχώς νεοσύλλεκτους για τις Λεγεώνες, αφού ετοιμαζόταν για εκστρατεία εναντίον της Παλμύρας, στη Συρία. Η εξέλιξη του υπήρξε ραγδαία, και όπως λέει και η Historia Augusta: «Πολεμησε παντου».
Στο Ιράκ με τον Αυτοκράτορα Κάρο και την θρυλική εκπόρθηση της Κτησιφωντος (Μεσοποταμία) για 4η(!) φορα, το 282, εναντίον των Γερμανικών φυλών των Αλαμανων και Βουργουνδων στον ποταμό Ρήνο το 288, των Γερμανών Γότθων και Ταιφαλων στον Κάτω Δούναβη το 290, και των ατίθασων Βλεμμυων (Νουβία) και Αξουμιτων (Αιθιοπία) στον 3ο καταρράκτη του Νείλου, στα σύνορα του Σουδαν, το 292.
Κάπου το 285 μεταπήδησε απο τις Λεγεώνες στην Πραιτωριανη Φρουρά και εκεί η εξέλιξη του έφτασε στο αποκορύφωμα της: Το 293 ήταν επικεφαλής πια, και λίγο αργότερα, το 296, του δόθηκε η μεγάλη ευκαιρία συμμετέχοντας με 20.000 άνδρες στο πλευρό του «Καισαρα» της Δυσεως, Κωνσταντίου του Χλωρου (πατέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου) για την κατάπνιξη της εξέγερσης στη Βρετανία του στασιαστη στρατηγού Allectus, που ήδη απο το 286 ηταν αποσπασμένη από την Αυτοκρατορία.
Πράγματι, ένα βράδυ τέλους Σεπτεμβρίου του 296, κάτω απο εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες, τρείς μεγάλοι Ρωμαϊκοί στόλοι έφυγαν ταυτόχρονα απο Γαλατικους και Γερμανικούς λιμένες (Κωνστάντιος απο Vononia (Βουλώνη) με 100 σκάφη και 15.000 άνδρες, ο Ασκληπιοδοτος με 130 σκάφη και 20.000 ανδρες απο την Grannona, κοντα στο Σηκουάνα, και 120 σκάφη, κυρίως μεταγωγικά υπο άγνωστο αξιωματικό απο το στόμιο του Ρήνου με 25.000 ανδρες). Ο Κωνστάντιος επιζητούσε τον κακό καιρό, για να μην γίνει αντιληπτός απο τους στασιαστές λόγω της συνηθισμένης Βρετανικής ομίχλης.
Ο Allectus όμως τους περίμενε με τις Ρωμαϊκές ναυτικές μοίρες της Βρετανίας (110 σκαφη- Classis Britannica) και 30.000 άνδρες (οι 3 Βρετανικές Λεγεώνες και γύρω στις 10.000 Φράγκοι μισθοφόροι). Τα πράγματα εξελίχτηκαν κάπως ανώμαλα, αλλά όχι αρνητικά τελικά: Ο Ασκληπιοδοτος κατάφερε να μην γίνει αντιληπτός και πλέοντας «ταχεως» να αποβιβάσει τους 20.000 άνδρες του στο Chichester, κοντα στο Southampton. Τα μεταγωγικά, έχασαν τον δρόμο τους και αποβιβάστηκαν πιο βόρεια, ενω ο Κωνστάντιος, δεν τα βρήκε στο Kent που ηταν προκαθορισμένο να βρεθούνε και έξω φρενών, επέστρεψε στη Γαλατία. Ο Ασκληπιοδοτος όμως απτόητος, βάδιζε ολοταχώς για το κέντρο των στασιαστών, το Λονδίνο (Londinium). Ο Allectus, που περίμενε πρώτα τον Κωνστάντιο στο Kent, αιφνιδιάστηκε από την θυελλώδη προέλαση του Έλληνα Επάρχου και επέστρεψε οσο γρηγορότερα γινόταν πίσω στη βάση του.
Οι δυο στρατοί συναντήθηκαν 15 χλμ ΝΔ του Λονδίνου, σε μια τρομερή μάχη, οπου ο Allectus σκοτώθηκε με τους περισσότερους άνδρες του. Τα υπολείμματα του στρατού του (κυρίως Φράγκοι) υποχώρησαν μέσα στο Λονδίνο οπου άρχισαν να το λεηλατούν. Σύντομα όμως εισχώρησαν στα προάστια τα στρατεύματα του Ασκληπιοδοτου, μαζί με τους 25.000 άνδρες των μεταγωγικών, που είχαν βρεί τον δρόμο τους μέσα στην ομιχλη, αγνοώντας που ήταν ο Κωνστάντιος, ο οποίος τους έψαχνε στη…Μάγχη.
Στις σφοδρές οδομαχίες που έγιναν μέσα στο Λονδίνο οι Φράγκοι κατακρεουργηθηκαν, ενω οι κάτοικοι ξεσπούσαν σε ζητωκραυγές. Ο Κωνστάντιος αποβιβάστηκε και αυτός τελικά στο Dover, εκκαθαριζοντας κάθε εστία αντίστασης. Η επανάκτηση της Βρετανίας για την Αυτοκρατορία ηταν μια λαμπρή επιτυχία, και δίκαια ο Κωνστάντιος ο Χλωρός πήρε τον τίτλο του «Redditor Lucis Aeternae» (Αναμορφωτής του Αιωνίου Φωτός), ο δε εκπληκτικός Ασκληπιοδοτος, εκτός οτι τιμήθηκε πολύ απο τη Ρώμη, πέρασε και στην Βρετανική(!) παράδοση σαν «Δουκας της Κορνουαλλης» στο έργο «Historia Regum Britanniae» (1136) του Geoffrey of Monmourth. Ηταν μια μεγαλη «δικη μας» μορφη.
Ο Ασκληπιόδοτος εμφανίζεται και σε ένα θρύλο της μεσαιωνικής Αγγλίας ως Δούκας της Κορνουάλλης που ζει στα χρόνια του Ρωμαίου κατακτητή Αλλέκτου που καταπιέζει το λαό της Βρετανίας στο έργο του Τζέφρι του Μόνμαουθ Ιστορία των Βασιλέων της Βρετανίας (1136). Ο θρύλος λέει ότι ο Ασκληπιόδοτος σκότωσε και νίκησε τον Αλλέκτο και κατόπιν άφησε τους Ρωμαίους, που είχαν παραδοθεί, να εγκαταλείψουν ασφαλείς το νησί. Ωστόσο δέχτηκαν επίθεση από ένα κελτικό φύλο, τους Venedoti που ήταν σύμμαχοι του Ασκληπιοδότου. Τους έκοψαν τα κεφάλια τα οποία και έριξαν σε ένα ποτάμι. Ύστερα, ο Ασκληπιόδοτος ανήλθε στο θρόνο και βασίλεψε δίκαια για δέκα χρόνια. Όμως η βασιλεία του συμπίπτει χρονικά με τους διωγμούς του Διοκλητιανού και ο Τζέφρι χρονολογεί τη μαρτυρία του Αγίου Αλβανού (St. Alban) εκείνη την περίοδο. Ο Κόουλ, δούκας του Κόλτσεστερ αντιδρώντας στις κτηνωδίες προς τους Χριστιανούς ηγήθηκε μιας εξέγερσης, σκότωσε τον Ασκληπιόδοτο και του πήρε τον θρόνο.
Πηγές:
https://cognoscoteam.gr/%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%80%CE%B9%CF%8C%CE%B4%CE%BF%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%B7%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%BF/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%80%CE%B9%CF%8C%CE%B4%CE%BF%CF%84%CE%BF%CF%82
https://www.mixanitouxronou.gr/o-romekos-stratos-antegrapse-tous-archeous-%CE%84ellines-ke-egine-anikitos-gia-pollous-eones-o-ipnos-en-ora-ipiresias-timorountan-me-thanato/
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/grammatologia/page_072.html?prev=true
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B5%CE%B3%CE%B5%CF%8E%CE%BD%CE%B1
greekhistoryandprehistory