«Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον» (κατά Ιωάννην 10, 24).
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος – Ελ Γκρέκο (1541-1614) στο πνευματώδες και μοναδικό έργο του «Διαμερισμός των ιματίων του Χριστού» περιγράφει με αριστοτεχνική εικόνα και χρώματα την ατομική και κοινωνική συμπεριφορά των ανθρώπων έναντι του θεανθρώπου, ενός ανδρός ή θεσμού που κατείχε εξουσία και έχασε τη δύναμή του.
Ο μεγάλος στοχαστής Καζαντζάκης περιγράφει ανάλογες συμπεριφορές και χαρακτήρες.
Του Λουκά Αποστολίδη
Πρώην υπουργός Άμυνας επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ
Ο θρησκευτικός και κοσμικός συμβολισμός των στίχων του Ιωάννη, της εικόνας του Θεοτοκόπουλου και των έργων του Καζαντζάκη είχε και έχει ιδιαίτερη θεωρητική και πρακτική αξία. Ο πρόγονός μας Μένανδρος (342-282 π.Χ.) είχε πει: «Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται». Λίγο πρωτύτερα ο Θουκυδίδης (443 π.Χ.) αναφέρει: «Κοντεύει να μας γίνει συνήθεια, όταν καταρρέουν οι ισχυροί, να λοιδορούνται ή να ελεεινολογούνται από τους αήθεις».
Αυτή η συνήθεια πλέον διαπερνάει όλο το κοινωνικό σώμα. Σήμερα, μάλιστα, λαμβάνει στον τεχνολογικό μας κόσμο (twitter, τηλεόραση κ.α.) τεράστιες διαστάσεις. Οι «καθ’ έξιν λασπολόγοι», οι ωφελιμιστές, οι μηδενιστές έχουν τη δυνατότητα μέσα από το διαδίκτυο να στέλνουν τις ύβρεις σε όλον τον πλανήτη. Με κάθε μέσο την αδυναμία τους ή την κακοτυχία τους την αποδίδουν σε αυτούς που είχαν εξουσία και την έχασαν. Αυτοί πρέπει, όπως ο Χριστός, να άρουν τις αμαρτίες του κόσμου και τις αδικίες που τους κατατρέχουν.
Στο πολιτικό πεδίο με τον «πολεμικό» ανταγωνισμό, αυτή η συνήθεια παίρνει καθολικά χαρακτηριστικά. Αξίζει κανείς, άνθρωπος ή θεσμός, να παλέψει να τη γιατρέψει. Η συνήθεια όμως αυτή παλαιόθεν στο έθνος μας έχει γίνει δεύτερα φύση. Τα ένστικτα προτρέχουν της λογικής. Κλασικό παράδειγμα των ημερών μας η συντριβή του ΠΑΣΟΚ με την επιβολή των μνημονίων (1ου και 2ου).