Η αντισεισμική κατασκευή της Ακρόπολης- Πώς οι αρχαίοι μηχανικοί φρόντισαν να την κτίσουν σύμφωνα με τους σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς

Η Ακρόπολη στέκεται αγέρωχη εδώ και δυόμιση χιλιάδες χρόνια παρά την έντονη σεισμική δραστηριότητα της περιοχής, ενώ άλλες σύγχρονες κατασκευές έχουν καταρρεύσει. Που οφείλεται άραγε αυτή η εκπληκτική αντοχή του μνημείου στις φυσικές καταστροφές;

Ειδικοί που μελετούν την στατικότητα του μνημείου, συμπεραίνουν ότι οφείλεται στους μηχανικούς που ολοκλήρωσαν την εκπληκτική αυτή κατασκευή. Στο «εργοτάξιο» της Ακρόπολης εργάστηκαν ελεύθεροι πολίτες, μέτοικοι, δούλοι, αλλά και οι καλύτεροι μαρμαροτεχνιτες της εποχής από τα νησιά των Κυκλάδων.
Ο αριθμός των μηχανικών και εργατών ξεπερνούσε τους 200, ενώ για την κατασκευή των ναών και των μνημείων είχε δημιουργηθεί μια μεγάλη γραμμή παραγωγής, που ξεκίναγε από τα λατομεία της Πεντέλης, διέσχιζε τη μισή Αττική και κατέληγε στην Ακρόπολη.
Ο καθηγητής Κυριαζής Πιτιλάκης που διδάσκει Τεχνική Σεισμολογία και Σεισμική Μηχανική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, αναφέρει ότι: “Η Ακρόπολη είναι ένα εκπληκτικό μνημείο για την κατασκευή του οποίου εφαρμόστηκαν ιδέες εφάμιλλες των σύγχρονων ώστε να ξεπεραστούν κατασκευαστικά και μηχανολογικά προβλήματα».
Επιστήμονες και μηχανικοί έχουν ασχοληθεί επισταμένως με αυτό το ανεξήγητο φαινόμενο της στατικότητας του μνημείου. Αναζητούν μία απάντηση στο πώς η Ακρόπολη κατάφερε να παραμείνει αλώβητη στο πέρασμα των αιώνων δεδομένης της σεισμικότητας της περιοχής. Μετά από πολλές έρευνες, συμπέραναν ότι τα κτήρια στον βράχο της Ακρόπολης κατασκευάστηκαν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αντέχουν στους σεισμούς.
Σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα που ασχολείται με τα μνημεία της Ακρόπολης και που διεξάγεται από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ο καθηγητής Πιτιλάκης είπε ότι οι κίονες εκτός του γεγονότος ότι κατασκευάστηκαν ώστε να είναι εύκολη η μεταφορά τους, σχεδιάστηκαν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν εξαιρετική αντίδραση στην σεισμική δραστηριότητα. Με λίγα λόγια πρόκειται για αντισεισμικές κολώνες.
Φαίνεται δηλαδή ότι οι αρχαίοι μηχανικοί γνώριζαν ακριβώς τι έκαναν και γι’ αυτό το λόγο φρόντισαν να εξασφαλίσουν την αντοχή του κτηρίου. Αυτό εξηγεί γιατί εξακολουθούμε ακόμη και σήμερα, 2.500 χιλιάδες χρόνια μετά, να θαυμάζουμε τα μνημεία της Ακρόπολης.
Η Ακρόπολη, που παραμένει στην κορυφή της λίστας των μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, φαίνεται πως κατοικούνταν έως και τον 4ο αιώνα π.Χ και ότι έχει υποστεί ζημιά από σεισμούς και πυρκαγιές καθ΄ όλη τη διάρκεια της ιστορίας της. Παραδόξως, ο Παρθενώνας χρησιμοποιήθηκε και ως αποθήκη πυρίτιδας και είχε δεχθεί κανονιοβολισμό που προκάλεσε εκτεταμένη ζημιά στον ναό το 1687.
Ο Πιτιλάκης εξηγεί τη σπουδαιότητα αυτού του ιστορικού μνημείου στην Αθήνα λέγοντας ότι ο Παρθενώνας συμβολίζει με τον πιο ιδανικό τρόπο όλα όσα η Ελλάδα προσέφερε στον δυτικό κόσμο. Στέκεται ως σύμβολο της ευρωπαϊκής κουλτούρας, ως ένα σύμβολο αρχών και αξιών, τέχνης, τεχνολογίας και ανθρώπινης ικανότητας. Εκτός όμως από την ιστορική του αξία, πρόκειται και για ένα θαύμα σύγχρονης μηχανικής.
Οι προσπάθειες αναστήλωσης ξεκίνησαν το 1964 από ομάδες αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών, αλλά και χημικών σε μία προσπάθεια να διατηρήσουν αυτό το παγκόσμιο σύμβολο πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το Συμβούλιο Παγκόσμιας Κληρονομιάς γράφει για την ομάδα που βραβεύτηκε για συντήρηση της Ακρόπολης: “Το περισσότερο μάρμαρο προέρχεται από τα ελληνικά νησιά όπου υπάρχει μία μεγάλη παράδοση στην τέχνη του μαρμάρου. Σήμερα, η ομάδα συντήρησης του μνημείου συνεχίζει τη δουλειά των αρχαίων προγόνων τους χρησιμοποιώντας τις ίδιες μεθόδους και τα ίδια εργαλεία, όχι για να κατασκευάσουν ένα καινούργιο μνημείο, αλλά για να διατηρήσουν το μεγαλοπρεπές μνημείο της Ακρόπολης που δεν ανήκει μόνο στους Έλληνες, αλλά σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.»
mixanitouxronou