Η Παγκόσμια Ημέρα Δίκαιου Εμπορίου (World Fair Trade Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο το δεύτερο Σάββατο του Μαΐου, με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Δίκαιου Εμπορίου (WFTO), για να τονίσει τις αρχές και τις αξίες του δίκαιου εμπορίου.
Με τον όρο «Δίκαιο Εμπόριο» (Fair Trade) εννοούμε ένα οργανωμένο κοινωνικό κίνημα, αλλά και μία προσέγγιση στην οικονομία της αγοράς, που στόχο έχει να βοηθήσει τους παραγωγούς στις αναπτυσσόμενες χώρες να λειτουργούν υπό καλύτερες εμπορικές συνθήκες και να προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Το κίνημα υποστηρίζει την πληρωμή μεγαλύτερης τιμής σε εξαγωγείς, καθώς και υψηλότερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα. Εστιάζει ιδιαίτερα στις εξαγωγές από αναπτυσσόμενες χώρες προς τις αναπτυγμένες σε είδη, όπως προϊόντα χειροτεχνίας, καφέ, κακάο, ζάχαρη, τσάι, μπανάνες, μέλι, βαμβάκι, κρασί, φρούτα, σοκολάτα, άνθη και χρυσό.
Οι ρίζες του «δίκαιου εμπορίου» μπορούν να αναζητηθούν σε εγχειρήματα που ξεκίνησαν από εκκλησίες στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Το πρώτο επίσημο κατάστημα “δίκαιου εμπορίου” άνοιξε το 1958 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρώπη στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam άρχισε να πουλά στα μαγαζιά της χειροτεχνίες που έφτιαχναν Κινέζοι πρόσφυγες.
Παγκοσμίως, το δίκαιο εμπόριο ελέγχεται από την WFTO, που πιστοποιεί συνεταιρισμούς παραγωγών στις αναπτυσσόμενες χώρες και οργανώσεις στις πλούσιες χώρες, που προωθούν τις αξίες και τις αρχές του κινήματος. Σήμερα, περισσότερο από ένα εκατομμύριο μικροί παραγωγοί σε περισσότερες από 50 αναπτυσσόμενες χώρες συμμετέχουν στην Παγκόσμια Οργάνωση για το Δίκαιο Εμπόριο. Στην Ευρώπη, το Δίκαιο Εμπόριο έχει αναγνωριστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2006), την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (2009), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2009) και την Επιτροπή των Περιφερειών (2010).
Στην Ελλάδα, τους σκοπούς του δίκαιου εμπορίου προωθεί από το 2004 η μ.κ.ο. «Fair Trade Hellas». Στόχοι της είναι η προώθηση της ηθικής και υπεύθυνης κατανάλωσης στην Ελλάδα, καθώς και η διάθεση στην ελληνική αγορά προϊόντων που προέρχονται από μικρούς παραγωγούς από φτωχές χώρες. Το 2006 η οργάνωση άνοιξε στην Αθήνα το πρώτο κατάστημα με προϊόντα από ολόκληρο τον κόσμο, που βρίσκεται στην οδό Βεΐκου 2 στην Ακρόπολη.
sansimera