Είναι εφικτή μια αγροτική πολιτική που θα σέβεται το κλίμα;

Οικολογικές οργανώσεις και Πράσινοι ζητούν μια νέα αγροτική πολιτική από την ΕΕ. Οι συζητήσεις όμως διαρκούν πολύ. Η ΕΕ μπροστά σε νέες προκλήσεις όσον αφορά το κλίμα και το περιβάλλον. Μπορεί να ανταποκριθεί;

Οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνονται, οι γεωργοί χάνουν τη σοδειά τους εξαιτίας της ξηρασίας. Η αλλαγή του κλίματος έχει πάψει από καιρό να είναι ένα σενάριο που αφορά το μέλλον και αποτελεί πλέον πραγματικότητα. Ο ρόλος της αγροτικής πολιτικής αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα.
Πώς θα διαμορφωθεί στο μέλλον η αγροτική πολιτική; Μια πολιτική που θα είναι σε θέση να εξασφαλίζει τροφή στον πλανήτη χωρίς όμως να επιβαρύνει το κλίμα.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ συζητούν αυτή την περίοδο σχετικές μεταρρυθμίσεις. Οι επικριτές όμως του σχεδίου που έχει ήδη καταρτιστεί δηλώνουν πως οι αλλαγές γίνονται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Η κοινή αγροτική πολιτική έπαιζε και συνεχίζει να παίζει στην ΕΕ έναν σημαντικότατο ρόλο. Ξεκίνησε το 1962 με δυο κύριους στόχους. Από τη μια πλευρά να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές εισόδημα στους αγρότες και από την άλλη να εξασφαλίσει την επάρκεια αγαθών στις ευρωπαϊκές αγορές.
Οι οδηγίες που αφορούσαν το κλίμα και το περιβάλλον προστίθονταν αργότερα με τα χρόνια. Σχεδόν σε 58 δισεκατομμύρια ευρώ ανέρχονται κάθε χρόνο οι γεωργικές επιδοτήσεις. Ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 40% του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ένα μέρος από αυτό το ποσό πάει απευθείας στους αγρότες ως επιδοτήσεις για την καλλιέργεια της γης.
Τα σχέδια του μέλλοντος
Τώρα όμως αυτό θα αλλάξει. Η Κομισιόν τα προηγούμενα χρόνια πρότεινε μια σειρά αλλαγών σύμφωνα με τις οποίες τα κράτη – μέλη θα αποκτήσουν μεγαλύτερες ελευθερίες όσον αφορά την προστασία του κλίματος και της φύσης αλλά και τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων. Θα πρέπει όμως πρώτα να εκπονούν σχέδια δράσης τα οποία στη συνέχεια θα εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο τα θέματα που προκύπτουν και θα πρέπει να επιλυθούν είναι πολλά.
Για παράδειγμα πόσο λεπτομερής θα πρέπει να είναι ο σχεδιασμός και πόσο συχνά θα πρέπει να ενημερώνεται η Κομισιόν; Ποια θα είναι τα κριτήρια που θα ακολουθούνται; Επίσης ένας σημαντικός νέος παράγοντας είναι ότι μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου τα έσοδα στο κοινό ταμείο θα περιοριστούν.
Οι επικριτικές φωνές για την ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική είναι πολλές, ανάμεσα σε αυτές και της Greenpeace, η οποία ζητάει «μια αγροτική πολιτική η οποία θα έχει ως προτεραιότητα την προστασία του κλίματος». Μια πολιτική η οποία θα στραφεί περισσότερο στη βιολογική παραγωγή.
Εντωμεταξύ οι αγρότες ακούν μόνο φήμες χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί. Οι συζητήσεις για το ευρωπαϊκό πλαίσιο του προϋπολογισμού μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και το 2020. Εάν η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία αναλαμβάνει τα καθήκοντά της την 1η Νοεμβρίου, δώσει μεγαλύτερη ώθηση στα σχέδια για την αγροτική πολιτική παραμένει και αυτό ανοιχτό.
Άλκιμος Σαρτόρος (DPA)
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου
dw